Xây dựng thương hiệu đặc sản sầu riêng

Trên địa bàn tỉnh Đồng Nai hiện có gần 13 ngàn hécta sầu riêng. Với diện tích gần 2,4 ngàn hécta, thành phố Long Khánh có diện tích trồng sầu riêng lớn thứ 3 của tỉnh. Nhưng điều ấn tượng hơn, thương hiệu sầu riêng Long Khánh đã có tiếng từ lâu đời.

Đặc sản sầu riêng thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng tại Lễ hội Trái cây Long Khánh năm 2024. Ảnh: B.Nguyên

Đây cũng là địa phương đã hình thành được những vùng chuyên canh sầu riêng với diện tích lớn, chất lượng ngon không chỉ người tiêu dùng trong nước biết tiếng, mà còn đáp ứng tốt thị trường xuất khẩu. Địa phương còn có lợi thế thu hút được nhiều doanh nghiệp (DN) đầu tư cơ sở sơ chế, đóng gói nông sản nói chung, ngành hàng sầu riêng nói riêng, góp phần nâng cao giá trị gia tăng cho loại trái cây đặc sản đang thuộc tốp đầu về thu nhập này.

Nổi tiếng vùng trồng sầu riêng ngon

Điều kiện thời tiết, thổ nhưỡng thuận lợi, nông dân sản xuất ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cao nên năng suất cây sầu riêng của Long Khánh đạt cao, cho chất lượng ngon. Cụ thể, năng suất bình quân sầu riêng của Long Khánh đạt 20 tấn/hécta. Hiện Long Khánh cung cấp ra thị trường gần 26,1 ngàn tấn sầu riêng. Các giống sầu riêng chủ yếu trồng trên địa bàn thành phố gồm: Ri6, Monthong, DONA...

Ông Nguyễn Thanh Lâm (ngụ ấp Đồi Rìu, xã Hàng Gòn) chia sẻ, gia đình ông có 2 hécta trồng sầu riêng trên đất dốc. Thấy mô hình này cho hiệu quả kinh tế cao, gia đình ông thuê thêm 2 hécta trồng sẵn sầu riêng để chăm sóc. Nhờ đó, mỗi năm gia đình ông thu về hơn 2 tỷ đồng. Là nông dân giỏi, ông sẵn sàng hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc sầu riêng cho bà con nông dân khác.

Nông dân trồng sầu riêng trên địa bàn thành phố đang chuyển hướng sản xuất sạch, an toàn để góp phần xây dựng thương hiệu đặc sản sầu riêng bằng uy tín chất lượng. Nhiều nông dân trồng sầu riêng đang triển khai mô hình Ứng dụng men vi sinh IMO, tự sản xuất chế phẩm phân, thuốc sinh học, giảm chi phí đầu tư trồng sầu riêng theo hướng hữu cơ gắn với nông nghiệp tuần hoàn.

Trong đó, các hợp tác xã (HTX) đi đầu trong việc xây dựng những vùng trồng sầu riêng an toàn. Tiêu biểu như HTX Nông nghiệp thương mại dịch vụ Xuân Lập (phường Xuân Lập) hiện có hơn 71 hécta đã được cấp giấy chứng nhận VietGAP; HTX Dịch vụ nông nghiệp Xuân Thanh (xã Hàng Gòn) có gần 92 hécta trồng sầu riêng được cấp chứng nhận VietGAP…

Với diện tích hơn 600 hécta, sầu riêng là cây chủ lực của phường Xuân Lập. Giám đốc HTX Nông nghiệp dịch vụ thương mại Xuân Lập Trịnh Cao Khải nhận xét, du khách nói riêng và người tiêu dùng nói chung ngày càng ưu tiên lựa chọn sản phẩm trái cây an toàn. Chính vì vậy, HTX đã liên kết các xã viên làm du lịch vườn, không chỉ trồng sầu riêng theo quy trình VietGAP, làm chứng nhận OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) mà gần đây sản phẩm sầu riêng của HTX đã được cấp mã số vùng trồng xuất khẩu. Điều này càng khẳng định về chất lượng, góp phần xây dựng được thương hiệu riêng cho đặc sản thế mạnh của địa phương.

Đến nay, thành phố Long Khánh đã xây dựng được 14 mã vùng trồng xuất khẩu với hơn 600 hécta. Toàn thành phố có 6 cơ sở đóng gói sầu riêng đủ điều kiện xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Địa phương đang xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất từ vùng trồng đến chế biến, xuất khẩu.

Thu hút doanh nghiệp đầu tư

Nhờ lợi thế có những vùng chuyên canh sầu riêng chất lượng cao, Long Khánh thu hút nhiều DN đầu tư sản xuất giống, cơ sở đóng gói, làm sầu riêng đông lạnh cung cấp cho thị trường xuất khẩu.

Nói đến giống đặc sản sầu riêng có tiếng nhất của Đồng Nai phải kể đến sầu riêng DONA. Giống sầu riêng này do Công ty CP Phát triển công nghệ sinh học (DONA Techno) tại phường Xuân Bình sản xuất, đã được đưa vào bộ giống quốc gia. Thương hiệu đặc sản này không chỉ được người tiêu dùng trong nước biết tiếng, mà còn là giống đặc sản sầu riêng đầu tiên của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Mỹ. Hiện giống sầu riêng DONA không chỉ được trồng phổ biến trên địa bàn tỉnh, mà còn ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước. DONA Techno có 4 vườn cây đầu dòng, hàng năm cung ứng ra thị trường khoảng 30 ngàn cây giống sầu riêng giống đặc sản DONA.

Giám đốc Công ty CP DONA Techno Nguyễn Quốc Luật cho hay, DN có nhiều năm đầu tư và phát triển giống sầu riêng DONA, thương hiệu sầu riêng ngon của Đồng Nai. Thời gian tới, DN tiếp tục xây dựng, phát triển và mở rộng thương hiệu sầu riêng DONA. Thời gian tới, DN tiếp tục đồng hành với nông dân hướng đến một nền nông nghiệp sạch và bền vững nhằm nâng cao, phát triển các chuỗi giá trị, giúp nông dân gặt hái được nhiều lợi ích hơn, tạo ra sản phẩm sạch nhằm tăng sức cạnh tranh của thương hiệu này ở cả thị trường trong nước và quốc tế.

Nhiều DN trên địa bàn thành phố quan tâm đầu tư cấp đông sầu riêng vì đây là giải pháp góp phần giải quyết những hạn chế khi chỉ xuất khẩu trái tươi. Với sầu riêng đông lạnh, DN không lo lắng về thời gian bảo quản nên có cơ hội đưa sản phẩm xâm nhập sâu trong nội địa Trung Quốc cũng như những thị trường xa còn giàu tiềm năng. Đại diện Cơ sở Đóng gói Thanh Trung (thành phố Long Khánh) cho biết, cơ sở đầu tư thêm xưởng đóng gói, bóc múi sầu riêng cấp đông xuất khẩu với sản lượng lớn vì thấy tiềm năng thị trường xuất khẩu của mặt hàng này còn rất lớn. Xuất khẩu sầu riêng cấp đông có nhiều thuận lợi hơn vì phần thịt quả chỉ chiếm khoảng 30%, còn lại là phần vỏ bỏ nên sẽ giảm rất nhiều chi phí vận chuyển. Ngoài ra, xuất khẩu sầu riêng cấp đông, DN không bị áp lực thời gian, bảo đảm chất lượng và có thể xuất bán quanh năm chứ không phụ thuộc vào mùa vụ như làm trái tươi. Xuất khẩu sầu riêng cấp đông giúp gia tăng giá trị cho loại trái cây này hơn rất nhiều vì có thể xuất khẩu gần hết được sản lượng sầu riêng thu hoạch, chứ không chỉ tuyển lựa được một phần nhỏ lượng trái đủ chuẩn, đủ size như làm trái tươi.

Bình Nguyên