Khi nông dân làm 'nhà khoa học'

Sản xuất nông nghiệp minh bạch, đào tạo nông dân ứng dụng công nghệ sinh học men tiêu hóa (IMO) và nấm men rượu (MEVI) vào sản xuất nông nghiệp, xử lý môi trường đang trở thành trào lưu trong sản xuất nông nghiệp sạch ở H.Vĩnh Cửu những năm gần đây.

Vườn cây có múi sản xuất theo hướng hữu cơ tại xã Hiếu Liêm, H.Vĩnh Cửu. Ảnh: N.Liên

Với mô hình sản xuất nông nghiệp sạch này, nông dân vừa giảm chi phí đầu vào cho nông sản, vừa giữ vệ sinh môi trường, tạo ra nông sản sạch, an toàn cho sức khỏe của chính người nông dân và người tiêu dùng.

* Nhân rộng mô hình

Là một trong những người tiếp cận với sản xuất nông nghiệp sạch từ rất sớm, đồng thời đứng ra vận động nông dân cùng tham gia xây dựng chuỗi liên kết trong sản xuất và tiêu thụ trái cây sạch, anh Hà Thắng, Giám đốc HTX Nông nghiệp thương mại dịch vụ Bình Minh (xã Phú Lý) cho biết, trào lưu sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ đang ngày càng lan rộng, nhiều nông dân đã ý thức được trách nhiệm của mình trong sản xuất an toàn, bảo đảm sức khỏe toàn dân.

Đặc biệt, những năm gần đây, với mục tiêu trở thành huyện sản xuất nông nghiệp sạch toàn diện, huyện đã tăng cường các đợt tập huấn, hướng dẫn bà con cách sản xuất và sử dụng men vi sinh IMO và nấm men rượu MEVI để chăm sóc cây trồng. Theo anh Thắng, qua các đợt hướng dẫn từ các chuyên gia, tỷ lệ người dân ứng dụng IMO và MEVI ngày một nhiều hơn, diện tích cây trồng sạch theo đó được nhân rộng. Đặc biệt, để tiết kiệm chi phí, giảm giá thành nông sản, người dân tự sản xuất các loại men để chăm sóc cho cây nên giá thành rẻ hơn rất nhiều.

Anh Thắng chia sẻ: “Chúng tôi tận dụng tất cả các loại phế phẩm từ trái cây đến hoa màu để sản xuất ra men vi sinh IMO và MEVI. Nếu so sánh về giá, việc tự sản xuất các loại men trên tiết kiệm được rất nhiều cho nhà nông (giảm hơn 70% chi phí đầu vào) nên bà con đã chủ động hơn trong sản xuất”.

Tương tự, tại xã Vĩnh Tân, mô hình sản xuất trên cây trồng cũng như trong chăn nuôi cũng được ứng dụng hiệu quả. Phó chủ tịch UBND xã Vĩnh Tân Nguyễn Quang Quyền cho biết, hiện nay một số hộ nông dân đã sử dụng IMO và MEVI vào sản xuất trên một số loại cây trồng. Trong chăn nuôi, các chế phẩm sinh học giúp người nông dân xử lý được mùi hôi tại các chuồng trại.

Theo ông Quyền, hiện các nông sản của người nông dân sản xuất theo mô hình ứng dụng IMO và MEVI đã có đầu ra ổn định, sản lượng không đủ cung cấp cho thị trường nên địa phương đang tuyên truyền, khuyến khích nông dân tiếp tục tham gia, nhân rộng mô hình sản xuất hiệu quả này.

* Nâng nhận thức cho nông dân

Theo đánh giá của UBND H.Vĩnh Cửu, qua 2 năm thực hiện công tác tuyên truyền, tập huấn, ứng dụng công nghệ sinh học IMO và MEVI vào sản xuất nông nghiệp và xử lý môi trường; định hướng nông dân sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ, chi phí thấp, nông nghiệp H.Vĩnh Cửu đã đạt được những kết quả khả quan. Chẳng hạn như nhận thức của nông dân về nông nghiệp sạch, an toàn, đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng, người sản xuất và môi trường sống được nâng cao; việc tự làm phân bón, thuốc bảo vệ thực vật từ men IMO, MEVI và các phụ phế phẩm nông nghiệp giúp nông dân giảm chi phí đầu vào, hạ giá thành sản xuất.

Cùng với đó, đất canh tác được cải thiện độ màu mỡ, tơi xốp do nông dân tăng cường sử dụng phân hữu cơ trong quá trình sản xuất, hạn chế lượng phân, thuốc bảo vệ thực vật. Chất lượng nông sản được nâng cao, đảm bảo an toàn thực phẩm, hạn chế ảnh hưởng độc hại của phân vô cơ và thuốc bảo vệ thực vật hóa học đến sức khỏe của người nông dân, người tiêu dùng và môi trường sống xung quanh, làm cơ sở để thực hiện định hướng phát triển du lịch sinh thái vườn của địa phương.

Một số nông dân có thể tạo ra sản phẩm giá trị gia tăng cho nông sản bằng các phương pháp như: sấy, làm mứt, làm rượu, tinh dầu từ các phụ phẩm nông nghiệp; đa dạng hóa cách quảng bá, tiêu thụ sản phẩm thông qua Zalo, Facebook. Ngoài ra, việc ứng dụng men sinh học IMO và MEVI để xử lý môi trường trong chăn nuôi, rác thải, cống rãnh, nước tù đọng, nhà vệ sinh của các trường học và các khu vực ô nhiễm môi trường trong sinh hoạt đạt hiệu quả cao, chi phí thấp.

Ông Nguyễn Quang Phương, Chủ tịch UBND H.Vĩnh Cửu cho biết, nhằm nhân rộng ứng dụng công nghệ sinh học IMO và MEVI vào sản xuất nông nghiệp, hướng nông dân đến sản xuất an toàn, nâng cao chất lượng nông sản, huyện sẽ phối hợp với đơn vị tư vấn xây dựng đề tài khoa học công nghệ để trình Sở KH-CN công nhận quy trình sản xuất các sản phẩm sinh học, phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật sinh học, quy trình canh tác hiệu quả đối với việc sử dụng các chế phẩm sinh học, hữu cơ mà thời gian qua người nông dân đã thực hiện. Bên cạnh đó, huyện tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền thay đổi tập quán, nhận thức từ sản xuất nông nghiệp vô cơ sang nông nghiệp hữu cơ, đặc biệt là ứng dụng các công nghệ sinh học vào sản xuất và đời sống nhằm giảm chi phí đầu vào, nâng cao chất lượng sản phẩm theo yêu cầu của thị trường và người tiêu dùng, đảm bảo sức khỏe cho người sản xuất, tiêu dùng.

Ngọc Liên