Anh Ngô Minh Hiếu, chuyên gia Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (Bộ TT-TT): Hành trình từ tin tặc đến người bảo vệ an toàn trên mạng

Từng kiếm được 3 triệu USD nhờ cung cấp dịch vụ đánh cắp danh tính người dùng trước khi bị Cơ quan Mật vụ Mỹ bắt vào năm 2013 và ngồi tù 7 năm, anh NGÔ MINH HIẾU (thường gọi Hiếu PC) hiện là chuyên gia của Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (Bộ TT-TT). Anh cho biết vẫn đang tự "cải tạo" lại bản thân trước những việc làm trong quá khứ.

Từng kiếm được 3 triệu USD nhờ cung cấp dịch vụ đánh cắp danh tính người dùng trước khi bị Cơ quan Mật vụ Mỹ bắt vào năm 2013 và ngồi tù 7 năm, anh NGÔ MINH HIẾU (thường gọi Hiếu PC) hiện là chuyên gia của Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (Bộ TT-TT). Anh cho biết vẫn đang tự “cải tạo” lại bản thân trước những việc làm trong quá khứ.

Anh Ngô Minh Hiếu

Chia sẻ với Đồng Nai cuối tuần, Ngô Minh Hiếu cho biết anh đã và đang đem hết kinh nghiệm, tâm huyết và tài năng của mình hỗ trợ cơ quan chức năng, người dân đảm bảo an toàn thông tin trên mạng, thúc đẩy người trẻ biết cách tự bảo vệ mình...

Muốn “chuộc lại lỗi làm”

* Là người có “tiếng vang” không chỉ trong nước mà cả thế giới về lĩnh vực công nghệ thông tin, an ninh mạng, con đường đến với lĩnh vực này của anh như thế nào?

- Tôi tiếp xúc với máy tính từ nhỏ và được học vi tính nên sớm có đam mê. Càng tiếp cận với máy tính và mạng internet càng cảm thấy thế giới rộng lớn và muốn tìm hiểu sâu hơn. Tuổi trẻ bồng bột và cảm thấy việc kiếm tiền quá dễ dàng trên mạng, lên lớp 10 tôi bắt đầu gia nhập “thế giới ngầm” - đó là nơi những hacker mũ đen chuyên kiếm tiền từ những hoạt động phi pháp.

Từ năm 14 tuổi, tôi hack thành công nhiều hệ thống ngân hàng, những trang bán hàng online rồi chia sẻ trên các diễn đàn. Lúc đó còn con nít nên chỉ nghĩ hack cho vui và để thử xem khả năng của mình tới đâu chứ không hề nghĩ điều đó là phạm pháp và sẽ gây ra hậu quả gì. Dần dần tôi bị lôi kéo vào con đường lấy cắp thông tin và bán lại để kiếm tiền, tôi trượt dài và sau đó trở thành hacker bán thông tin dữ liệu trên những trang web của Mỹ. Kiếm được tiền quá dễ vào thời điểm đó, nó làm mình mờ mắt và không nghĩ đến hậu quả mà sau đó thì như mọi người cũng đã biết, tôi đã bị bắt giữ, thụ án từ cơ quan an ninh của Mỹ.

* Sau khi đã trải qua lỗi lầm, trở về Việt Nam anh đã đầu quân cho cơ quan nhà nước về an ninh mạng, công việc cụ thể của anh hiện nay là gì?

- Những ngày tháng phải trả giá cho hành động của mình đã khiến tôi sực tỉnh và ngẫm lại bản thân và thấy phải làm gì đó giúp ích cho đời bằng những kinh nghiệm mình có được. Do đó, tôi tham gia tìm kiếm, truy vết tội phạm, hướng dẫn những người dùng xung quanh có thêm kiến thức về mạng. Tôi đã có cơ hội làm lại từ khi còn ở trên đất Mỹ, với việc hỗ trợ cơ quan bên đó trong vấn đề an ninh mạng.

Hiện tại, tôi làm việc cho Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia. Công việc chính là điều tra số, điều tra tội phạm mạng, nâng cao nhận thức người dùng. Với mục đích làm việc vì cộng đồng, từ những ngày còn chịu án tôi cũng mặc định phải làm một dự án cá nhân. Đó cũng là lý do tôi thực hiện dự án với website chongluadao.vn. Về sau, tôi tham gia thêm vào một số dự án, đơn cử như dự án Bảo vệ trẻ em trên không gian mạng - CyberKid Việt Nam (cyberkid.vn). Đây là dự án nâng cao nhận thức của những người làm cha, làm mẹ để họ giúp và bảo vệ cho con cái.

* Anh đánh giá thế nào về an ninh mạng ở Việt Nam hiện nay, trong kinh tế thì lĩnh vực nào dễ chịu tổn thương hơn?

- Khá phức tạp, và đó cũng là cơ hội để kẻ xấu có thể lợi dụng lừa đảo. Trong lĩnh vực kinh tế thì ngân hàng, tổ chức tài chính là những ngành thường xuyên bị tin tặc tấn công nhất. Họ tạo ra nhiều cách để đánh cắp thông tin, tài khoản. Tuy nhiên, cùng với thời gian tôi nghĩ họ sẽ có sự đầu tư xứng đáng để có sự đảm bảo an toàn ở mức nhất định, vấn đề là các tổ chức phải luôn luôn cẩn trọng.

Người dùng mạng cần biết tự bảo vệ mình

* Để đề phòng việc bị lừa đảo trên mạng xã hội, theo anh người dùng cần phải làm gì?

- Tội phạm tên mạng rất nhiều, nếu sơ hở sẽ có nguy cơ bị lợi dụng. Do vậy với người dùng, mà đa phần các bạn trẻ cần đề cao cảnh giác, tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân qua điện thoại, email, tin nhắn hay mạng xã hội, kể cả với người xưng là nhân viên của các tổ chức/đơn vị liên hệ trực tiếp. Nếu không may vướng phải, đơn cử như bị hack tài khoản thì cần tìm mọi cách nhanh nhất để thông báo cho bạn bè, người thân để tránh nhiều người bị lừa. Để bảo mật tài khoản được tốt nhất, các bạn và cộng đồng nên trang bị cho mình các kiến thức căn bản về an toàn thông tin, luôn cẩn thận trong mọi hoàn cảnh để tránh trở thành nạn nhân.

Anh Ngô Minh Hiếu (giữa) cùng học sinh, sinh viên Đồng Nai

* Thời gian qua, anh thường xuyên chia sẻ những kiến thức của mình với học sinh, sinh viên, các bạn trẻ, với anh điều này có ý nghĩa như thế nào?

- Chúng ta luôn mong muốn người trẻ phát huy những khả năng, phẩm chất của mình để cống hiến cho xã hội. Tôi với tư cách là người đi trước, có kinh nghiệm hơn nên sẵn sàng chia sẻ những kiến thức, hỗ trợ các bạn để trở nên an toàn hơn trong bối cảnh mạng xã hội, công nghệ số phát triển như vũ bão hiện nay.

* Anh đánh giá thế nào về trình độ phát triển công nghệ thông tin ở Việt Nam, nhất là nhân lực?

- Người Việt Nam rất chịu khó tìm tòi, tính chủ động học hỏi cao, có nhiều chuyên gia an ninh mạng nổi tiếng. Nhiều bạn nhỏ, tuổi trẻ tài cao, đạt thành tích tốt trong môi trường an ninh mạng trên thế giới. Công nghệ thông tin của nước ta cũng đang trên đường phát triển, được đánh giá là quốc gia có tiềm năng lớn, cả về đội ngũ nhân lực. Đây cũng là cơ hội để người trẻ phát triển tài năng, học tập để trở thành những chuyên gia giỏi, trong đó có lĩnh vực an ninh mạng.

* Anh có nhắn nhủ gì với các bạn trẻ sau hành trình khá dài mà mình đã trải qua?

- Tôi hy vọng các bạn trẻ hãy luôn giữ sự đam mê. Câu chuyện của tôi là bài học cho việc tránh xa những cám dỗ tiền bạc và hãy làm những việc chính nghĩa. Tôi từng có rất nhiều tiền và cũng đã hết tiền để thuê luật sư, sau đó vẫn phải vào tù. Nếu bạn có đam mê công nghệ thông tin, mà cụ thể là an ninh mạng hãy mạnh dạn theo đuổi vì đây là ngành sẽ có nhiều triển vọng trong tương lai. Vấn đề là các bạn phải liên tục học hỏi, bổ sung kiến thức vì xã hội luôn luôn vận động, mọi thứ sẽ có sự thay đổi nhanh chóng.

* Xin cảm ơn anh!

Vương Thế (thực hiện)