Chỉ trong vòng chưa đến một năm qua, nhiều dự án BOT giao thông (xây dựng - khai thác - chuyển giao) phải tạm dừng thu phí hoặc chờ thanh lý hợp đồng. Tại Đồng Nai, từ cuối tháng 8-2020 đến nay, đã có 3 trạm thu phí BOT tạm dừng hoạt động theo yêu cầu của Tổng cục Đường bộ Việt Nam (Bộ GT-VT).
Chỉ trong vòng chưa đến một năm qua, nhiều dự án BOT giao thông (xây dựng - khai thác - chuyển giao) phải tạm dừng thu phí hoặc chờ thanh lý hợp đồng. Tại Đồng Nai, từ cuối tháng 8-2020 đến nay, đã có 3 trạm thu phí BOT tạm dừng hoạt động theo yêu cầu của Tổng cục Đường bộ Việt Nam (Bộ GT-VT).
Để tránh việc thu phí vượt quá thời gian, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã chủ động tạm dừng thu phí các dự án trên. Tuy nhiên, hiện nay, thời điểm hậu tạm dừng hoạt động các trạm thu phí BOT, nhà đầu tư, doanh nghiệp vẫn bỏ ngỏ công tác bảo dưỡng, quản lý các tuyến đường thuộc dự án. Những con đường từng được đầu tư hàng trăm tỷ đồng để xây dựng đã ngày càng xuống cấp khiến người dân không khỏi xót xa. Đáng lo ngại hơn, do chưa thể bố trí vốn để sửa chữa vì những vướng mắc về cơ chế nên tại các tuyến đường, khu vực trạm thu phí không đảm bảo an toàn giao thông dẫn đến nhiều vụ tai nạn giao thông xảy ra vì đường hư hỏng, xung đột giao thông giữa các phương tiện gây bức xúc dư luận.
Thực tế chứng minh, trong quá trình phát triển hạ tầng giao thông, Việt Nam đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là thiếu nguồn vốn đầu tư. Do đó, việc huy động nguồn lực xã hội là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước. Việc xã hội hóa đầu tư các dự án giao thông theo hình thức hợp đồng BOT trong thời gian qua đã đem lại nhiều kết quả đáng ghi nhận, nhiều dự án trọng điểm quốc gia đi vào hoạt động phát huy hiệu quả cao.
Song trong quá trình hoạt động vẫn còn xảy ra tình trạng bất cập, hạn chế như một vài dự án đặt trạm thu phí không đúng khoảng cách quy định, một số dự án thực hiện trên tuyến đường độc đạo, tình trạng không công khai, minh bạch dự án… Điều đó tạo ra những “điểm nghẽn” làm ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển đồng bộ của hệ thống giao thông trong nước.
Xung quanh những dự án BOT giao thông đang có nhiều câu hỏi chờ được giải đáp thỏa đáng, trong đó các bộ, ngành làm công tác quản lý và giám sát cần rà soát quy định về lập, thẩm định, phê duyệt, quản lý chi phí đầu tư xây dựng, vận hành, khai thác các công trình theo hợp đồng BOT theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 83/NQ-CP về triển khai thực hiện Nghị quyết số 437/NQ-UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng BOT.
Đó là rà soát quy định về lập, thẩm định, phê duyệt, quản lý chi phí đầu tư xây dựng, vận hành, khai thác các công trình theo hợp đồng BOT, trong đó tập trung sâu về các dự án giao thông cũng như quy định và thực hiện đầy đủ việc công khai, minh bạch các thông tin về dự án.
Nói cách khác, phải giám sát chặt hơn nữa với dự án BOT giao thông bằng những quy định chặt chẽ của pháp luật. Việc làm này không chỉ tạo sự công bằng, minh bạch trong hoạt động đầu tư BOT nói chung và BOT giao thông nói riêng mà còn đảm bảo lợi ích hài hòa giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người dân.
Hải Dương
