Trước diễn biến phức tạp của tình trạng vi phạm trật tự xây dựng (chủ yếu là phân lô, bán nền, xây dựng trái phép), UBND tỉnh đã có nhiều giải pháp để khắc phục, chấn chỉnh nhằm từng bước lập lại trật tự xây dựng, giữ vững quy hoạch, phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Trước diễn biến phức tạp của tình trạng vi phạm trật tự xây dựng (chủ yếu là phân lô, bán nền, xây dựng trái phép), UBND tỉnh đã có nhiều giải pháp để khắc phục, chấn chỉnh nhằm từng bước lập lại trật tự xây dựng, giữ vững quy hoạch, phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Từ năm 2019 đến nay, UBND tỉnh đã ban hành 2 chỉ thị và nhiều văn bản chỉ đạo về tăng cường công tác quản lý quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng; chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn tỉnh. UBND tỉnh giao trách nhiệm cụ thể về quản lý trật tự xây dựng cho Sở Xây dựng và UBND cấp huyện. Theo đó, yêu cầu Sở Xây dựng tăng cường công tác quản lý trật tự xây dựng, quản lý quy hoạch trên địa bàn; đồng thời, xác định rõ trách nhiệm khi để xảy ra vi phạm về trật tự xây dựng thuộc về chủ tịch UBND cấp huyện, người đứng đầu cơ quan chuyên môn và chủ tịch UBND cấp xã.
Mặc dù vậy, tình trạng phân lô, bán nền, xây dựng trái phép trên địa bàn tỉnh từ đô thị đến nông thôn vẫn còn diễn ra. Bên cạnh những nguyên nhân chủ yếu do nhu cầu nhà ở, nhu cầu đầu tư cao, quỹ đất ngày càng hạn hẹp, giá trị thương mại lớn còn có nguyên nhân do việc xử lý đối với vi phạm về trật tự xây dựng còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe. Khung xử phạt hành chính cao nhất đối với các hoạt động xây dựng là 1 tỷ đồng. Trong khi lợi nhuận từ các dự án khu dân cư “chui” quá lớn nên một số người hám lợi mà bất chấp các quy định pháp luật, vẫn tiến hành xây dựng hàng chục đến hàng trăm ngôi nhà để bán khi chưa hoàn tất các thủ tục pháp lý.
Ngoài ra, tình trạng vi phạm xây dựng tái diễn còn do chính quyền một số địa phương lơ là, thiếu kiểm tra, hoặc có kiểm tra nhưng xử lý không nghiêm dẫn đến tình trạng “lờn” luật.
Để ngăn chặn tình trạng phân lô, bán nền, xây dựng trái phép, cần phải tăng chế tài xử phạt, cũng như tăng hình thức xử lý kỷ luật cán bộ. Theo đó, xử lý nghiêm các vi phạm về xây dựng; ngoài xử phạt hành chính còn yêu cầu cưỡng chế đối với các công trình vi phạm. Đồng thời, quyết liệt hơn trong việc quy trách nhiệm đối với người đứng đầu chính quyền cơ sở nếu để xảy ra vi phạm về trật tự xây dựng; không chỉ dừng lại ở cảnh cáo, khiển trách mà có thể cách chức và buộc thôi việc (tùy theo mức độ vi phạm).
Trong các chỉ thị của UBND tỉnh xung quanh công tác quản lý quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng đã xác định rõ trách nhiệm cũng như quy trình xử lý đối với các vi phạm liên quan đến trật tự xây dựng. Điều quan trọng hiện nay là sở, ngành, địa phương được giao trách nhiệm phải tổ chức thực thi nghiêm, trách nhiệm và quyết liệt hơn nữa, nhất là trách nhiệm từ cấp cơ sở. Muốn vậy vai trò của cấp ủy, người đứng đầu chính quyền cơ sở rất quan trọng trong việc chỉ đạo, điều hành, quản lý, kiểm tra, giám sát công tác quản lý quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm những vi phạm, hạn chế xảy ra những sự việc đã rồi làm phức tạp tình hình an ninh trật tự tại địa phương, gây ảnh hưởng đến quy hoạch chung và khiến không ít người dân bị mất tiền oan cho các dự án “chui”.
Đặng Ngọc
