Hủy một phần bản án trong chuyên án buôn lậu xăng 920G

(ĐN) - Liên quan đến chuyên án triệt phá đường dây buôn lậu xăng liên tỉnh (Chuyên án 920G), Hội đồng thẩm phán tối cao Tòa án nhân dân (TAND) tối cao vừa ban hành quyết định chấp nhận quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) tối cao; hủy một phần bản án hình sự phúc thẩm của TAND cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh và hủy một phần bản án hình sự sơ thẩm của TAND tỉnh Đồng Nai về phần trách nhiệm hình sự đối với 10 bị cáo trong vụ án.

Tòa án nhân dân tỉnh xét xử chuyên án buôn lậu xăng dầu 920G vào tháng 10-2022. Ảnh: tư liệu

Trong đó, phần bản án bị hủy đối với các bị cáo cùng ngụ Thành phố Hồ Chí Minh gồm: Trần Huy Lập (64 tuổi, ngụ quận 7); Phạm Thị Cúc (60 tuổi, ngụ quận Tân Bình); Nguyễn Thanh Bình (61 tuổi, ngụ quận Tân Bình); Lê Hùng Phong (54 tuổi, ngụ quận Bình Tân); Lê Thanh Tú (58 tuổi, ngụ thành phố Thủ Đức); Lê Thị Anh Thư (56 tuổi, ngụ quận Gò Vấp); Nguyễn Thanh Tân (52 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh) và Nguyễn Thị Như Mỹ (56 tuổi, ngụ thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai); Nguyễn Thăng Long (58 tuổi, ngụ huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai); Phạm Thị Hương (45 tuổi, ngụ quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội).

Các bị cáo đều là các chủ doanh nghiệp mua xăng dầu của các đối tượng buôn lậu xăng dầu trong Chuyên án 920G.

Theo quyết định của Hội đồng thẩm phán tối cao TAND tối cao, 10 bị cáo nêu trên có hành vi đồng phạm giúp sức thông qua việc buôn bán xăng nhập lậu. Do đó, TAND các cấp kết án các bị cáo về tội buôn lậu là có căn cứ pháp luật.

Tuy nhiên, Hội đồng thẩm phán tối cao nhận định, các bị cáo: Lập, Cúc, Phong, Mỹ, Bình, Long phạm tội buôn lậu quy định tại khoản 4, Điều 188, Bộ luật Hình sự năm 2015, có khung hình phạt từ 12-20 năm tù, là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, nhưng TAND cấp sơ thẩm áp dụng để xử phạt tiền là sai lầm trong việc áp dụng pháp luật.

Mặt khác, các bị cáo đều là chủ doanh nghiệp, có vai trò chính trong việc thỏa thuận mua bán xăng nhập lậu nhưng TAND cấp sơ thẩm lại áp dụng hình phạt tiền là hình phạt chính đối với các bị cáo.

Trong khi đó, các bị cáo giúp sức cho các cáo này thì lại áp dụng hình phạt tù là chưa đảm bảo nguyên tắc phân hóa, phân loại khi xử lý tội phạm có đồng phạm và không công bằng đối với các bị cáo khác thuộc nhóm giúp sức trong cùng vụ án.

Do đó, Hội đồng thẩm phán TAND tối cao nhận định phải hủy một phần Bản án hình sự phúc thẩm số 205/2023/HS-PT ngày 17-4-2023 của TAND cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh về phần đình chỉ xét xử phúc thẩm đối với các bị cáo: Lập, Cúc, Bình, Phong, Mỹ và Long để xét xử sơ thẩm lại theo hướng không áp dụng hình phạt chính là phạt tiền đối với các bị cáo.

Đối với 4 bị cáo: Tú, Hương, Tân, Thư thì Hội đồng thẩm phán TAND tối cao nhận định, tại bản án của TAND tỉnh Đồng Nai xử phạt Thư 4 năm tù, Tú 5 năm tù, Tân 6 năm tù và Hương 3 năm tù đã là nhẹ và dưới mức thấp nhất của khung hình phạt.

Tòa án cấp phúc thẩm đã chuyển từ hình phạt tù sang hình phạt tiền là hình phạt chính đối với 4 bị cáo phạm tội thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật.

Mặt khác, các bị cáo đều là chủ doanh nghiệp, biết nguồn gốc là xăng nhập lậu nhưng vẫn bàn bạc, hứa hẹn việc mua bán xăng nhập lậu, phạm tội trong một thời gian dài, có tổ chức, thu lợi bất chính lớn nên việc áp dụng hình phạt chính là phạt tiền là quá nhẹ, không có tác dụng răn đe, phong ngừa chung.

Mặt khác, TAND cấp cao Thành phố Hồ Chí Minh vừa áp dụng hình phạt chính là phạt tiền đối với các bị cáo: Tú, Hương, Tân và Thư, vừa nhận định sau khi xét xử sơ thẩm, bị cáo đã nộp phạt bổ sung 100 triệu đồng đồng theo quyết định của bản án sơ thẩm, dẫn đến việc áp dụng cả hình phạt chính và hình phạt bổ sung đều là phạt tiền là không đúng quy định.

Theo cáo trạng VKSND tỉnh, thông qua các mối quan hệ quen biết từ trước, Phan Thanh Hữu (65 tuổi, ngụ Thành phố Hồ Chí Minh, Giám đốc Công ty TNHH Phan Lê Hoàng Anh tại Thành phố Hồ Chí Minh) biết Đào Ngọc Viễn (54 tuổi, ngụ TP.HCM) đang điều hành hoạt động Công ty TNHH Đại Dương Hải Phòng (thành phố Hải Phòng) chuyên mua bán và vận chuyển xăng dầu và có quan hệ với một số cán bộ nên Hữu đã liên hệ với Viễn để bàn bạc, thỏa thuận góp vốn thực hiện hành vi buôn lậu xăng từ Singapore về Việt Nam tiêu thụ. Với thủ đoạn tinh vi, các bị cáo đã móc nối buôn lậu gần 200 triệu lít xăng (tổng giá trị hơn 2 ngàn tỷ đồng).

Tố Tâm