Xuất khẩu tại chỗ gặp khó với thủ tục thuế

Nghị định 18/2021/NĐ-CP ngày 11-3-2021 (thay thế cho Nghị định 134/2016/NĐ-CP ngày 1-9-2016) quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu đã được áp dụng trong thời gian vừa qua, tuy nhiên có nhiều ý kiến phản ánh một số quy định của nghị định này đang gây khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp (DN).

Nghị định 18/2021/NĐ-CP ngày 11-3-2021 (thay thế cho Nghị định 134/2016/NĐ-CP ngày 1-9-2016) quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu đã được áp dụng trong thời gian vừa qua, tuy nhiên có nhiều ý kiến phản ánh một số quy định của nghị định này đang gây khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp (DN).

Cụ thể, trong Nghị định 18/2021/NĐ-CP có quy định: “Sản phẩm xuất khẩu tại chỗ không được miễn thuế xuất khẩu. Người xuất khẩu tại chỗ đăng ký tờ khai hải quan xuất khẩu tại chỗ và kê khai nộp thuế xuất khẩu theo mức thuế suất và trị giá của sản phẩm xuất khẩu tại chỗ theo quy định tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan xuất khẩu tại chỗ… Sản phẩm nhập khẩu tại chỗ đăng ký tờ khai hải quan theo loại hình khác thì người nhập khẩu tại chỗ kê khai, nộp thuế theo mức thuế suất và trị giá tính thuế của sản phẩm nhập khẩu tại thời điểm đăng ký tờ khai…”.

Như vậy có thể thấy, bất cập ở chỗ là cùng một đối tượng hàng hóa nhưng cả 2 DN xuất khẩu tại chỗ và nhập khẩu tại chỗ đều phải nộp thuế. Nghĩa là DN nội địa xuất khẩu tại chỗ sản phẩm cho DN sản xuất xuất khẩu phải nộp thuế xuất khẩu cho sản phẩm xuất ra. Đồng thời, DN nhập khẩu sản phẩm tại chỗ cũng phải nộp thuế nhập khẩu cho sản phẩm nhập khẩu tại chỗ, mặc dù thành phẩm cuối cùng của chuỗi sản xuất này đều là làm hàng xuất khẩu, không tiêu thụ ở trong nước.

Những bất cập ấy dường như khiến cho Nghị định 18/2021/NĐ-CP vô hình chung dẫn tới việc DN chú trọng làm hàng gia công hơn là làm hàng phục vụ cho xuất khẩu vì vừa phải nộp thuế, lại vừa mất thời gian để hoàn thiện các thủ tục về sau. Trong khi làm hàng gia công xuất khẩu chỉ là “lấy công làm lãi”, không có thương hiệu, không nâng cao được sức cạnh tranh của hàng Việt trên thị trường và tham gia sâu hơn vào chuỗi sản xuất thế giới.

Hàng hóa sau cùng cũng xuất ra nước ngoài, không tiêu thụ trong thị trường Việt Nam thì theo quy định tại Luật Thuế xuất nhập khẩu phải được miễn thuế nên quy định như vậy khiến cho DN cũng như nhà quản lý mất thêm một thủ tục hành chính. Để nộp thuế, DN phải huy động một số tiền lớn để đóng thuế và mất nhiều thời gian để hoàn thành các thủ tục, chứng minh hàng thật sự xuất khẩu mới được hoàn thuế.

Đồng Nai là địa phương hàng đầu trong cả nước về phát triển khu công nghiệp, từ lâu đã được các DN nước ngoài quan tâm, là trọng điểm thu hút vốn đầu tư. Trong chiến lược phát triển kinh tế của tỉnh, Đồng Nai đang ngày càng nâng chất thu hút đầu tư, thúc đẩy DN nội phát triển. Một trong những giải pháp đang đẩy mạnh là khuyến khích DN xuất khẩu tại chỗ, xây dựng chuỗi cung ứng hàng hóa, nguyên phụ liệu cho DN sản xuất hàng xuất khẩu và DN FDI. Khi triển khai quy định nói trên, cũng phần nào ảnh hưởng đến mục tiêu này của địa phương.

Vương Thế