Học tập suốt đời tại thư viện, bảo tàng và nhà văn hóa

Nhằm xây dựng xã hội học tập, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án Đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong các thư viện, bảo tàng, nhà văn hóa, CLB giai đoạn 2014-2020.

 Nhằm xây dựng xã hội học tập, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án Đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong các thư viện, bảo tàng, nhà văn hóa, CLB giai đoạn 2014-2020.

Học sinh trên địa bàn H.Long Thành tìm hiểu về Hoàng Sa, Trường Sa - những bằng chứng lịch sử và pháp lý qua triển lãm. Ảnh: L.Na

Ở Đồng Nai, hệ thống thiết chế văn hóa từ tỉnh đến cơ sở những năm qua đã tổ chức nhiều hoạt động để người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số có điều kiện học tập thường xuyên, góp phần nâng cao trình độ dân trí, năng lực sáng tạo của nhân dân.

* Xuất hiện nhiều mô hình hay…

Được thành lập từ năm 1992, mô hình CLB Bạn đọc Thư viện TP.Long Khánh đã trở thành “ngôi nhà” lý tưởng của những người đam mê đọc sách, báo và tâm huyết với sự phát triển của văn hóa đọc. Cứ 2 tháng một lần, hơn 50 thành viên của CLB lại có mặt đông đủ tại thư viện để tham gia sinh hoạt.

Bà Nguyễn Thị Thanh Uyên, Phó giám đốc Trung tâm Văn hóa - thông tin và thể thao TP.Long Khánh cho biết, thành viên của CLB đa dạng về nghề nghiệp, lứa tuổi… Trong đó, có cán bộ hưu trí, giáo viên, cán bộ, công chức, các em học sinh. Mỗi buổi sinh hoạt, CLB đều lên kế hoạch chương trình cụ thể, thường kết hợp giao lưu các tác phẩm mới theo những chủ đề ý nghĩa, bám sát dòng sự kiện thời sự. Chẳng hạn như, nhân ngày kỷ niệm giải phóng Long Khánh, Ngày quốc tế Phụ nữ 8-3, Phụ nữ Việt Nam 20-10...

“Mỗi lần sinh hoạt CLB, cán bộ hưu trí, giáo viên, hay những nhà văn, nhà thơ… là những người “truyền lửa” đam mê, định hướng cho các thành viên trẻ tuổi, học sinh, sinh viên. Các hoạt động có sức lan tỏa và góp phần rất lớn vào sự phát triển của văn hóa đọc tại TP.Long Khánh. CLB được xem như là cầu nối giữa thư viện với bạn đọc, để ngày càng có nhiều người tìm đến thư viện nghiên cứu, học tập…” - bà Thanh Uyên chia sẻ.

Huyện Định Quán là một trong những địa phương chú trọng xây dựng mô hình tủ sách tại hệ thống các nhà văn hóa trên địa bàn huyện. Tại nhà văn hóa ấp 2, xã Gia Canh, mô hình tủ sách đã phát huy hiệu quả khi kêu gọi được các cá nhân, đơn vị chung tay góp sách, nhân lên số lượng sách phục vụ người dân trong ấp. Bí thư Chi bộ ấp 2, xã Gia Canh Biện Hữu Mới cho biết, để có được số sách như hiện nay, ban ấp đã huy động cán bộ, đảng viên trong ấp hằng năm tự nguyện mua thêm các sách, báo góp vào tủ sách phục vụ người dân.

“Từ phong trào góp sách của cán bộ, đảng viên, hiện nay các mạnh thường quân cũng thường xuyên tặng các đầu sách mới cho ấp 2. Từ vài chục cuốn ban đầu, hiện tủ sách của ấp đã lên hơn 500 đầu sách các loại. Ban ấp đã phân loại, sắp xếp gọn gàng theo từng chủ đề như: pháp luật, văn học, lịch sử… giúp cho người dân, nhất là học sinh trong ấp thuận tiện tra cứu, tìm hiểu” - ông Mới nói.

Tại TP.Biên Hòa, nhiều trường học đã phối hợp với phụ huynh học sinh xây dựng những mô hình: tủ sách lớp học, tủ sách sân trường (Trường THPT Lê Quý Đôn, P.Tân Mai); tủ sách hành lang lớp học (Trường THPT Nguyễn Trãi); tủ sách học sinh, tủ sách phụ huynh… Những tủ sách này đã và đang được nhân rộng ra toàn tỉnh, tạo thành phong trào phát triển văn hóa đọc sôi nổi, rộng khắp.

* Đẩy mạnh học tập suốt đời

Bên cạnh xây dựng mô hình tủ sách, các huyện, thành phố như: Tân Phú, Long Thành, Định Quán, Long Khánh… còn thường xuyên phối hợp với Bảo tàng tỉnh tổ chức triển lãm Hoàng Sa, Trường Sa - những bằng chứng lịch sử và pháp lý tại nhiều trường học trên địa bàn các huyện. Phòng Văn hóa - thông tin H.Long Thành cho biết, mỗi đợt triển lãm sẽ trưng bày hơn 100 bản đồ, hình ảnh tư liệu liên quan đến quá trình xác lập, thực thi chủ quyền biển đảo Việt Nam, gồm: thư tịch cổ và châu bản triều Nguyễn; bản đồ, tư liệu về Hoàng Sa, Trường Sa trước và sau năm 1975; Đồng Nai với biển đảo quê hương.

Theo Thư viện tỉnh, qua thời gian triển khai thực hiện đề án, hệ thống thư viện công cộng đạt được nhiều kết quả tích cực. Có 9/11 thư viện cấp huyện, 155/164 thư viện cấp xã tổ chức cung cấp dịch vụ internet miễn phí. Các điểm truy cập nằm trong các trung tâm học tập cộng đồng, có cán bộ truyền thông hướng dẫn nhân dân khi có nhu cầu sử dụng internet. Đặc biệt, thư viện công cộng thường xuyên tổ chức hoạt động tuyên truyền, phục vụ lưu động; cấp thẻ đọc theo tập thể, gia đình, cơ quan…

So với kế hoạch, chỉ tiêu đề ra đến năm 2020, hệ thống thư viện công cộng vẫn còn một số chỉ tiêu chưa đạt được. Cụ thể, số lượng người sử dụng thư viện công cộng đề ra tăng 15% nhưng hiện nay giảm nhiều. Nếu như năm 2014 toàn tỉnh có hơn 824 ngàn lượt người sử dụng thư viện công cộng thì năm 2020 có khoảng 630 ngàn lượt. Chưa hoàn thành dự án cung cấp tài liệu số trực tuyến và xây dựng kho dữ liệu số.

Lý giải nguyên nhân, hệ thống các thư viện cho rằng, có nhiều nguyên nhân, trong đó hệ thống trang thiết bị hiện nay đã cũ chưa đáp ứng được yêu cầu, cơ sở dữ liệu ngày càng nhiều nên việc truy cập chậm. Kinh phí tổ chức các hoạt động còn thiếu, cán bộ đa phần là kiêm nhiệm nên công tác phục vụ chưa cao. Việc sưu tầm, bảo quản và tuyên truyền các giá trị di sản văn hóa chưa đạt kết quả cao.

Để đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong các thư viện, bảo tàng, nhà văn hóa, CLB trên địa bàn tỉnh, theo Sở VH-TTDL, trong thời gian tới sẽ tiếp tục chủ động triển khai thực hiện kế hoạch bằng những biện pháp tích cực. Đồng thời, tổ chức các hoạt động phục vụ việc học tập suốt đời cho nhân dân. Bên cạnh đó, ngành Văn hóa tăng cường công tác truyền thông, phối hợp với các ban ngành, đoàn thể vận động kêu gọi xã hội hóa, kêu gọi các nguồn lực cùng tham gia thực hiện đề án...

Ly Na