'Biến' đất công thành đất tư: 13 bị can bị đề nghị truy tố

Cơ quan Cảnh sát điều tra công an tỉnh vừa ban hành kết luận điều tra, chuyển hồ sơ sang Viện KSND tỉnh đề nghị truy tố 13 bị can về các tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai và vi phạm các quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất xảy ra tại Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Đồng Nai - chi nhánh TP.Biên Hòa.

Dự án Khu dân dư Phước Thái (P.Tam Phước, TP.Biên Hòa) nơi xảy ra các sai phạm. Ảnh: T.Danh

Các bị can bị đề nghị truy tố trong vụ án gồm: Lê Viết Hưng, nguyên Giám đốc Sở TN-MT; Nguyễn Tấn Long, nguyên Phó chủ tịch UBND TP.Biên Hòa; Nguyễn Tấn Tài, nguyên Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Đồng Nai - chi nhánh TP.Biên Hòa; Nguyễn Tấn Vinh, nguyên Trưởng phòng TN-MT TP.Biên Hòa; Hồ Bá Minh, nguyên Phó trưởng phòng TN-MT TP.Biên Hòa; Võ Cao Cường, nguyên Chủ tịch UBND P.Tam Phước; Nguyễn Văn Đức, nguyên Phó chủ tịch UBND P.Tam Phước cùng các cán bộ thuộc cấp liên quan đến vụ việc này.

Trong vụ án này, Trương Quốc Tuấn, nguyên Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư, kinh doanh nhà Phước Thái (gọi tắt là Công ty Phước Thái) và Nguyễn Hữu Thành (ngụ P.Tam Phước) cũng bị đề nghị truy tố về các tội danh nói trên.

* Cán bộ tiếp tay để “biến” đất công thành đất tư

Theo kết luận điều tra, năm 1995, Công ty CP May - xây dựng Huy Hoàng (gọi tắt Công ty Huy Hoàng) cùng một đối tác nước ngoài thành lập Công ty TNHH Kia - Hoàng Hưng Ceramics và được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định cho thuê gần 9ha đất tại xã Tam Phước (H.Long Thành, nay là P.Tam Phước, TP.Biên Hòa) để xây dựng nhà máy sản xuất, kinh doanh vật liệu gốm. Khu đất này nằm trong quy hoạch Cụm công nghiệp dốc 47 (P.Tam Phước).

Do doanh nghiệp không triển khai thực hiện dự án nên vào năm 2009, UBND tỉnh đã ký quyết định thu hồi giấy phép đầu tư đối với Công ty Huy Hoàng (không thu hồi khu đất vì doanh nghiệp chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) và để cho công ty này toàn quyền quyết định việc sử dụng đất.

Đến năm 2015, Công ty Phước Thái do Trương Quốc Tuấn làm đại diện đã ký hợp đồng với Công ty Huy Hoàng thỏa thuận chuyển nhượng khu đất nói trên với số tiền hơn 35 tỷ đồng. Cùng thời điểm này, Công ty Phước Thái có công văn gửi UBND tỉnh đề xuất điều chỉnh quy hoạch khu đất từ đất công nghiệp sang khu dân cư thương mại.

Sau đó, phát hiện Công ty Huy Hoàng chưa được đăng ký quyền sử dụng đối với lô đất nói trên nên Trương Quốc Tuấn đã bàn bạc với Phó chủ tịch UBND xã Tam Phước (thời điểm đó) Nguyễn Văn Đức hợp thức hóa hồ sơ cho em ruột của Đức là Nguyễn Hữu Thành đứng tên chủ sử dụng khu đất trên để nhận tiền bồi thường và nâng kinh phí bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.

Sau đó, các thủ tục đã được Trương Quốc Tuấn phối hợp với Công ty Huy Hoàng thực hiện nhằm hợp thức hóa hồ sơ cho Nguyễn Hữu Thành đứng tên khu đất.

Với sự giúp sức của các cán bộ liên quan như: Lê Viết Hưng, Nguyễn Tấn Long, Nguyễn Tấn Tài, Nguyễn Tấn Vinh cùng nhiều cán bộ thuộc cấp khác, khu đất trên đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Nguyễn Hữu Thành (mặc dù Thành không phải là chủ sử dụng khu đất). Khi đứng tên chủ sử dụng khu đất, Thành được Tuấn hứa sẽ cho 100 triệu đồng khi nhận các khoản bồi thường.

Đến ngày 22-1-2016, nguyên Giám đốc Sở
TN-MT Lê Viết Hưng có văn bản tham mưu cho UBND tỉnh giao cho UBND TP.Biên Hòa hướng dẫn để Nguyễn Hữu Thành lập thủ tục công nhận quyền sử dụng khu đất theo quy định. Với các quyết định đó, khu đất gần 9ha từ đất công đã rơi vào tay người dân để nhận bồi thường theo quy định.

* Gây thiệt hại hàng chục tỷ đồng

Sau khi nhận được chỉ đạo từ UBND TP.Biên Hòa, ngày 10-6-2016, nguyên Trưởng phòng TN-MT TP.Biên Hòa Nguyễn Tấn Vinh chỉ đạo cấp dưới làm việc với Công ty Huy Hoàng và UBND xã Tam Phước để lập thủ tục đăng ký quyền sử dụng khu đất cho Thành.

Với sự hỗ trợ đắc lực của nguyên Phó chủ tịch UBND xã Tam Phước Nguyễn Văn Đức và nguyên cán bộ địa chính xã Nguyễn Anh Thương, khu đất trên đã được hợp thức quyền sử dụng cho Thành.

Đến tháng 11-2016, UBND tỉnh có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Khu dân cư thương mại Phước Thái. Sau đó, ông Võ Cao Cường và 2 nguyên cán bộ địa chính xã Tam Phước là Phan Anh Huy, Nguyễn Anh Thương đã ký xác nhận các thửa đất bị thu hồi để làm dự án là của Thành nhưng không xác minh thực trạng sử dụng đất, không có sự kiểm tra, đối chiếu thông tin về đất đai do địa phương quản lý.

Tháng 1-2017, nguyên Phó chủ tịch UBND TP.Biên Hòa Nguyễn Tấn Long ký kế hoạch thu hồi đất và xác định đối tượng bị thu hồi đất là Nguyễn Hữu Thành. Sau đó, ông Nguyễn Tấn Tài chỉ đạo cấp dưới khẩn trương lập phương án bồi thường để trình hội đồng bồi thường xét duyệt.

Sau nhiều lần các đơn vị liên quan lập tổ thẩm định, phương án bồi thường đã thống nhất khu đất do Nguyễn Hữu Thành đứng tên đủ điều kiện bồi thường với tổng số tiền gần 79 tỷ đồng (trong đó có hơn 1,5 tỷ đồng là kinh phí cho tổ bồi thường).

Đến ngày 22-5-2017, ông Nguyễn Tấn Long ký quyết định phê duyệt bồi thường, hỗ trợ dự án Khu dân cư thương mại Phước Thái cho Nguyễn Hữu Thành với tổng số tiền hơn 77,3 tỷ đồng. Sau khi làm thủ tục nhận số tiền bồi thường nói trên, Nguyễn Hữu Thành đã giao lại toàn bộ cho Trương Quốc Tuấn.

Tháng 6-2017, ông Nguyễn Tấn Long tiếp tục ký công văn xác nhận việc hoàn thành công tác bồi thường dự án Khu dân cư thương mại Phước Thái. Cuối tháng 6-2017, UBND tỉnh đã có quyết định giao đất, cho thuê đất để Công ty Phước Thái thực hiện dự án nói trên.

Đến tháng 7-2017, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Đồng Nai - chi nhánh TP.Biên Hòa tiến hành quyết toán với Công ty Phước Thái để xác nhận hoàn thành việc chi trả bồi thường.

Cơ quan điều tra xác định, đây chính là căn cứ hành vi phạm tội của các bị can liên quan về hành vi vi phạm các quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Cụ thể, cơ quan điều tra xác định, việc lập hồ sơ, xác nhận giấy tờ sử dụng đất và xác định việc bồi thường hỗ trợ cho Nguyễn Hữu Thành đối với khu đất nói trên là không đúng đối tượng, không đúng tình hình thực tế của việc quản lý, sử dụng đất đã gây thiệt hại số tiền gần 79 tỷ đồng của Nhà nước.

Trần Danh