Cách mạng tháng Tám năm 1945 là sự kết tinh của khối đại đoàn kết dân tộc, là sự hội tụ của tinh thần yêu nước mạnh mẽ của toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Cách mạng tháng Tám năm 1945 là sự kết tinh của khối đại đoàn kết dân tộc, là sự hội tụ của tinh thần yêu nước mạnh mẽ của toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Đoàn kết là bài học có tính quy luật đã được tổng kết và kiểm chứng trong lịch sử dựng nước và giữ nước hàng ngàn năm của dân tộc ta. Thực tế này đã có cội nguồn sâu xa trong cả quá trình hình thành và phát triển của lịch sử dân tộc. Từ giữa thế kỷ 19 nước ta bị thực dân Pháp đô hộ. Một trong những nguyên nhân cơ bản nhất đã dẫn đến họa mất nước chính là khối đại đoàn kết dân tộc bị phá vỡ nghiêm trọng.
Sự ra đời của Đảng với sự lãnh đạo tài tình của Bác Hồ kính yêu đã vạch ra đường lối chiến lược và sách lược đúng đắn, làm nên một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Đảng và Bác đã tạo ra được những nhân tố hạt nhân có uy tín quy tụ sức mạnh đoàn kết của cả dân tộc, kết hợp chặt chẽ giữa sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Đây là tiền đề quan trọng nhất cho thắng lợi hoàn toàn cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công.
Khi Bác về nước, hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 8 của Đảng họp từ ngày 10 đến 19-5-1941 đã chủ trương chuyển hướng chiến lược cách mạng của Đảng. Hội nghị khẳng định: “... Cuộc cách mạng Đông Dương trong giai đoạn hiện tại là một cuộc cách mạng dân tộc giải phóng”; do vậy: “Trong lúc này quyền lợi của bộ phận của giai cấp phải đặt dưới sự sinh tử, tồn vong của quốc gia, của dân tộc” (Văn kiện Đảng toàn tập, T.7, NXB CTQG HN, 2000).
Một trong những quyết định quan trọng nhất, trực tiếp liên quan đến việc củng cố khối đoàn kết dân tộc, trong tuyên ngôn của mình, Việt Minh tuyên bố rõ ràng: “Việt Minh chủ trương liên hiệp hết thảy các giới đồng bào yêu nước, không phân biệt giàu nghèo, già trẻ, gái trai, không phân biệt tôn giáo và xu hướng chính trị, đặng cùng nhau mưu cuộc dân tộc giải phóng và sinh tồn”.
Căn cứ vào các chỉ thị trước đó của Đảng, trên cơ sở phân tích cụ thể tình hình địa phương, tuyệt đại đa số cán bộ Đảng và Việt Minh cơ sở đã mau chóng tự quyết định khởi nghĩa giành chính quyền, không bỏ lỡ thời cơ. Và điều quan trọng hơn, quyết định đó được tuyệt đại đa số mọi tầng lớp nhân dân đồng tình ủng hộ, kể cả các lực lượng đứng ngoài Mặt trận Việt Minh hưởng ứng. Kết quả là chỉ trong vòng khoảng hai tuần lễ, làn sóng biểu tình chính trị mạnh mẽ của hàng triệu quần chúng cùng với sự hỗ trợ của lực lượng vũ trang cách mạng đã nhanh chóng lật đổ chính quyền tay sai thân Nhật, lập ra chính quyền cách mạng.
Ngày 2-9-1945, tại quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Bác Hồ đã trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập thông báo với thế giới rằng: Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời. Đã 68 năm trôi qua, Cách mạng tháng Tám vẫn được xem như một sự kiện diệu kỳ trong lịch sử dân tộc. Khối đại đoàn kết toàn dân đã không những được khôi phục, củng cố mà còn được nâng lên tầm cao mới...
Hoàng Nam