Ngày Tết, ăn uống, giờ giấc sinh hoạt nghỉ ngơi bị đảo lộn so với ngày thường, thói quen vận động cũng không được duy trì. Chế độ dinh dưỡng bị mất cân bằng do nạp bia, rượu, thức ăn giàu đạm, ít rau xanh… Điều này gây nhiều nguy hại cho sức khỏe, đặc biệt là người bị bệnh tim mạch.
Ngày Tết, ăn uống, giờ giấc sinh hoạt nghỉ ngơi bị đảo lộn so với ngày thường, thói quen vận động cũng không được duy trì. Chế độ dinh dưỡng bị mất cân bằng do nạp bia, rượu, thức ăn giàu đạm, ít rau xanh… Điều này gây nhiều nguy hại cho sức khỏe, đặc biệt là người bị bệnh tim mạch.
Để có sức khỏe tốt, người bị bệnh tim mạch cần lưu ý một số vấn đề trong ăn uống như sau:
* Cần có chế độ ăn hợp lý
Trong những ngày Tết, vấn đề ăn uống không điều độ là điều khó tránh khỏi, chế độ ăn nhiều thịt, nhiều mỡ thường xuyên trong những bữa tiệc liên miên. Điều này hết sức nguy hiểm đối với các bệnh nhân có tiền sử mỡ máu cao, xơ vữa động mạch...
Đối với những bệnh nhân suy tim tăng huyết áp, bao giờ bác sĩ cũng chỉ định chế độ ăn nhạt, kiêng muối tương đối hay tuyệt đối. Tuy nhiên trong những ngày Tết, nhiều bệnh nhân khó thực hiện được việc này. Người tăng huyết áp suy tim rất dễ phát bệnh nếu ăn với chế độ nhiều muối. Do vậy, nếu có bệnh này, không nên ăn dưa muối, kiệu muối, các món dưa giá, dưa hành cũng nên dùng giấm đường để giảm lượng muối. Nên hạn chế các thức ăn chế biến sẵn nhiều muối như giò chả, patê, vịt, lạp xưởng... Nên ăn nhiều trái cây và rau xanh vì đây là nguồn thực phẩm giàu kali, tốt cho tim mạch.
* Hạn chế thức uống có cồn
Đối với những bệnh nhân tim mạch, việc tiêu thụ nhiều thức uống có cồn như bia, rượu… sẽ làm tăng huyết áp, làm tăng nhịp tim, tim co bóp mạnh hơn bình thường, áp lực mạch máu não tăng cao, tăng nguy cơ tai biến mạch máu não. Hơn nữa, những người uống rượu say sau đó ra đường gặp thời tiết lạnh có thể bị tai biến mạch máu não và tử vong.
Những người không uống nhiều rượu, bia thường xuyên, nhưng “chè chén” say sưa với lượng rượu, bia lớn trong ngày Tết, thường có các triệu chứng khó chịu ở ngực như hồi hộp, tức ngực, đôi khi ngất. Uống quá nhiều rượu, bia trong một thời gian dài có thể gây ra các biến chứng tim mạch trầm trọng như: bệnh cơ tim giãn, suy tim tăng huyết áp, tai biến mạch máu não, rối loạn nhịp tim và đột tử. Các triệu chứng của bệnh cơ tim do rượu thường âm thầm, tuy nhiên một số bệnh nhân có biểu hiện suy tim cấp với các triệu chứng thường gặp là khó thở khi gắng sức và những cơn khó thở kịch phát vào ban đêm, cảm giác hồi hộp đánh trống ngực do những cơn rung nhĩ kịch phát, những cơn rối loạn nhịp nhanh trên thất.
Người bệnh tim mạch nên hạn chế rượu bia, không nên uống quá 2 lon bia hoặc 1 chai bia 500ml hoặc 1 chung rượu mạnh 50ml/ngày.
* Tránh xa thuốc lá
Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ tim mạch cao hơn. Thuốc lá làm rối loạn chức năng điều hòa mạch máu (vận mạch), hoạt hóa tiểu cầu tăng đông máu, tăng huyết áp và nhịp tim khởi phát, thúc đẩy quá trình vữa xơ động mạch tiến triển. Tiết trời lạnh vào dịp Tết cũng làm tăng số lượng tiểu cầu, tăng hồng cầu và độ nhớt của máu, làm tăng nguy cơ bệnh động mạch vành, tai biến mạch máu não và bệnh mạch máu ngoại vi. Vì vậy, trong các cuộc hội ngộ cần tránh xa thuốc lá. Điều đó không những tốt cho bệnh nhân tim mạch mà còn tốt cho những người xung quanh.
Ngoài chế độ ăn uống hợp lý, tránh xa thuốc lá, bệnh nhân tim mạch cần lưu ý không nên thức quá khuya, dậy quá sớm. Tranh thủ nghỉ trưa tối thiểu 30 phút/ngày. Ngoài ra, cần chuẩn bị thuốc đầy đủ và nhớ uống thuốc đều đặn trong những ngày Tết theo đơn của bác sĩ sẽ giúp cho tình trạng bệnh của bệnh nhân tim mạch được ổn định.
Bác sĩ CKI Nguyễn An Linh (Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh)
