Bệnh tim mạch ở người cao tuổi

Bệnh lý tim mạch rất phổ biến ở người cao tuổi. Đây là một trong những căn bệnh có nhiều biến chứng nguy hiểm, chi phí điều trị lớn, nguy cơ tử vong cao.

Chi phí một ca can thiệp tim mạch đối với bệnh mạch vành rất tốn kém. Trong ảnh: Các bác sĩ Khoa Tim mạch can thiệp Bệnh viện đa khoa Đồng Nai can thiệp mạch vành cho một bệnh nhân. Ảnh: Đ.Ngọc

Bác sĩ Nguyễn Thị Bích Vân, Trưởng khoa Nội tim mạch Bệnh viện đa khoa Đồng Nai, cho biết ở người cao tuổi do tình trạng lão hóa đã khiến thành động mạch bị xơ vữa dẫn đến nhiều bệnh lý tim mạch, như: tăng huyết áp, bệnh mạch vành, hở van tim, rối loạn nhịp…

* Các bệnh lý tim mạch thường gặp

Bệnh tăng huyết áp là một trong những bệnh lý tim mạch rất thường gặp ở người cao tuổi. Nguyên nhân là do động mạch bị lão hóa, xơ cứng, giảm đàn hồi sẽ làm tăng kháng lực của thành mạch, làm tim dày lên, tim càng dày thì càng cần nhiều máu đến nuôi tim. Trong khi các mạch máu bị hẹp do xơ vữa dễ gây ra thiếu máu cơ tim, thậm chí gây nhồi máu cơ tim. Do đó, huyết áp tăng càng cao, không được kiểm soát thì nguy cơ đột quỵ do nhồi máu cơ tim ở người cao tuổi càng cao.

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Bích Vân, một bệnh lý tim mạch rất nguy hiểm ở người cao tuổi nữa là bệnh mạch vành. Khi thành mạch bị xơ vữa một thời gian dài và có các bệnh kết hợp, như: tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu… sẽ gây tổn thương mạch vành, hình thành huyết khối gây tắc nghẽn một hoặc nhiều mạch máu. Từ đó dẫn đến bệnh lý đau thắt ngực, hội chứng động mạch vành cấp, nhồi máu cơ tim…

Một số người bị tắc nghẽn cả 3 nhánh động mạch chủ, trong đó có những nhánh chính lên nuôi tim, dẫn đến nguy cơ đột tử rất cao nếu không được can thiệp tim mạch để thông mạch máu kịp thời. Chi phí đặt stent can thiệp tim mạch khá đắt, từ 30-40 triệu đồng/stent.

Ngoài ra, bệnh lý chậm rối loạn nhịp tim cũng rất thường gặp ở nhiều người cao tuổi. Nguyên nhân do bệnh lý cơ tim, van tim và một số nguyên nhân khác tác động tới hệ thần kinh tim, dẫn tới các hoạt động bất thường của hệ thần kinh tim. Nếu bệnh nhẹ, bệnh nhân luôn chóng mặt, xây xẩm do nhịp tim chậm khiến máu bơm lên não không đủ. Nếu nặng, bệnh nhân hay ngất đột ngột. Do đó, bệnh nhân cần được can thiệp kịp thời bằng đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn để giữ ổn định nhịp tim với chi phí từ 60-100 triệu đồng/máy.

* Phòng bệnh khi còn trẻ tuổi

Để phòng ngừa bệnh tim mạch, bác sĩ Nguyễn Thị Bích Vân cho rằng tốt nhất nên phòng bệnh ngay khi còn trẻ tuổi bằng cách tập thể dục, chơi thể thao đều đặn mỗi ngày với những môn có lợi cho sức khỏe, nhất là tốt cho tim mạch, như: bơi lội, đi bộ, chạy bộ, đạp xe đạp, yoga… Mỗi lần luyện tập từ 30-45 phút, ít nhất 5 ngày/tuần. Các môn thể thao này giúp làm tăng nhịp tim, tăng mức tiêu thụ oxy được xem là hữu ích cho sức khỏe tim mạch. Riêng đối với người bị bệnh tim cần được tư vấn bác sĩ về chế độ tập luyện, tuy nhiên nên chọn những môn thể dục nhẹ nhàng, tránh gắng sức, hạn chế tập khi thời tiết thay đổi thất thường… Trong số đó, đi bộ được xem là môn thể thao thích hợp nhất cho những người bị bệnh tim.

Phòng ngừa bệnh tim mạch cần chú ý đến chế độ ăn lành mạnh, hạn chế chất béo và chất ngọt, không hút thuốc lá, hạn chế uống rượu bia… để phòng ngừa bệnh tăng huyết áp, trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày cần phải hạn chế lượng muối ăn, nhất là hạn chế các thức ăn chế biến sẵn có nhiều muối. Trong chế độ dinh dưỡng phải hợp lý, tăng cường ăn rau, củ, quả, chất xơ, chất chống oxy hóa…

Bác sĩ Nguyễn Thị Bích Vân khuyến cáo để phòng ngừa bệnh lý tim mạch, người trẻ cần đi khám sức khỏe định kỳ, tầm soát bệnh tim mạch 1-2 lần/năm. Riêng đối với người lớn tuổi, có các bệnh lý kèm theo như: đái tháo đường, rối loạn lipid máu, đau thắt ngực, khó thở… nên đi khám từ 3-6 tháng/lần để kịp thời phát hiện sớm bệnh để theo dõi, điều trị kịp thời, hạn chế bệnh tiến triển, tránh biến chứng nặng.

Đặng Ngọc (ghi)