Đốt thuốc lá, hút và vô tư nhả khói ra môi trường với nhiều người là chuyện rất nhỏ, rất bình thường trong cuộc sống. Song, họ không hiểu rằng, điều đó đang giết chết lá phổi của chính mình và những người xung quanh - bởi khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có 69 chất gây ung thư và hàng trăm loại có hại cho sức khỏe.
[links()]Đốt thuốc lá, hút và vô tư nhả khói ra môi trường với nhiều người là chuyện rất nhỏ, rất bình thường trong cuộc sống. Song, họ không hiểu rằng, điều đó đang giết chết lá phổi của chính mình và những người xung quanh - bởi khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có 69 chất gây ung thư và hàng trăm loại có hại cho sức khỏe.
* Ông, cha hút - con, cháu … “hít”
Mới đây trên mang xã hội thông tin về trường hợp một bé trai 5 tuổi tên Tráng Tráng (người Trung Quốc) đã chết do ung thư phổi giai đoạn cuối. Câu chuyện không chỉ khiến gia đình em suy sụp mà còn là sự cảnh báo đối với nhiều người trên thế giới.
Hút thuốc lá giết chết lá phổi của mình và người khác (ảnh: Internet) |
Tráng Tráng nhập viện vì khó thở. Các bác sĩ xét nghiệm tổng thể và kết luận em ung thư phổi giai đoạn cuối - căn bệnh thường chỉ gặp ở những người ngoài 50 tuổi và có thời gian rất dài làm bạn với thuốc lá. Hình ảnh từ phim chụp x-quang và CT phần phổi của Tráng Tráng khiến các bác sĩ giật mình, bởi hai lá phổi của cậu bé giống như phổi của một người hút thuốc lá đã 20 năm. Song, chỉ có ông bà nội Tráng Tráng là hiểu hơn ai hết vì cháu sống với ông bà và cả hai đều là những người nghiện thuốc lá rất nặng. Chính vì phải sống một thời gian dài trong môi trường đầy khói thuốc nên hai lá phổi của Tráng Tráng đã bị tấn công, dẫn đến sinh bệnh. Đáng tiếc là ông bà nội bé trước đó không biết rằng, thói quen xấu của mình đã hại chết đứa cháu đáng thương
Chuyện không chỉ xảy ra ở Trung Quốc, mà ngay tại Việt Nam cũng đã có không ít trường hợp bố hút, con “hít” và sức khỏe trẻ nhỏ bị ảnh hưởng nặng nề bởi khói thuốc. Trường hợp cháu Võ Duy Anh, 12 tuổi (ở xã Tam Phước, huyện Long Thành, Đồng Nai) đang phải điều trị bệnh phổi tắc nghẽn tại Bệnh viện nhi đồng II (TP. Hồ Chí Minh), theo các bác sĩ, đây là một ca bệnh lý nặng hiếm gặp ở trẻ em. Nguyên nhân là do nhiều năm sống trong môi trường đầy khói thuốc lá của người cha.
Chị Nguyễn Thị Duyên, mẹ cháu Duy Anh kể: “Chồng tôi việc tại nhà. Anh ấy nghiện thuốc lá nặng nên tôi dường như sống chung với khói thuốc lá của chồng cả ngày. Khi tôi mang thai đã mấy lần dọa sẩy và cuối cùng là sinh non lúc thai chỉ được hơn 7 tháng. Khi ra đời, cháu sống rất èo uột. Lên 3 tuổi, cháu thường xuyên khó thở và các bác sĩ chẩn đoán cháu bị hen và 2 năm sau đã bị bệnh phổi tắc nghẽn - một căn bệnh hiếm gặp ở trẻ em. 5 tuổi đã phải từng vào Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch để điều trị lao”. Do ảnh hưởng của bệnh, ngón tay và ngón chân của bé Duy Anh có hình dùi trống, tím đầu chi, môi tái. Đó là hậu quả của việc suy hô hấp do thiếu ôxy thường xuyên. Ngoài ra, ngực cháu bị biến dạng khi có hình thùng, căng ứ khí, trông rất đáng thương.
Nhiều phụ nữ và trẻ em bị phơi nhiễm khói thuốc lá tại nhà (ảnh: Internet) |
Trường hợp của bé Tráng Tráng hay Võ Duy Anh là những điển hình ở cả Trung Quốc, Việt Nam và nhiều nước trên thế giới về tác hại của khói thuốc đối với trẻ nhỏ. Đây chính là lời cảnh báo dành cho tất cả các gia đình, đặc biệt là những người đang hút thuốc lá, bởi họ đang hại chết chính bản thân và những người xung quanh mình.
* Phơi nhiễm khói thuốc: “Giết” cả cộng đồng
Theo công bố của HealthBridge - một tổ chức quốc tế phi chính phủ của Canada đang hoạt động tại Việt Nam trong lĩnh vực sức khỏe và phòng chống tác hại thuốc lá, với khoảng 16 triệu người hút thuốc lá, Việt Nam hiện đứng thứ 15 trên thế giới về số người hút thuốc. Tỷ lệ hút thuốc ở nam chiếm 47,4% (trung bình cứ 2 người nam giới thì có 1 người hút thuốc) và ở nữ giới là 1,4%. Có 33 triệu người Việt Nam không hút thuốc nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc, trong đó 2/3 số phụ nữ và trẻ em thường xuyên hít phải khói thuốc ở nhà.
Thông tin từ Bộ Y tế, tại Việt Nam khói thuốc “giết” khoảng 40.000 người mỗi năm. So với số ca tử vong do HIV/AIDS là 48.000 ca (trong hơn 20 năm), hay so với tai nạn giao thông mỗi năm cướp đi khoảng 13.000-14.000 sinh mạng, thì số người chết do khói thuốc lá gây ra khủng khiếp hơn rất nhiều. |
Thuốc lá làm tổn hại gần hết các bộ phận của cơ thể và làm giảm sức khỏe tổng thể của con người. Đặc biệt nó là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hàng loạt bệnh nguy hiểm như: bệnh phổi tắc nghẽn mạn, ung thư, tim mạch, vô sinh, sẩy thai, đục thủy tinh thể, suy dinh dưỡng và trí tuệ chậm phát triển ở trẻ em… Trong đó, 4 loại bệnh gây tử vong hàng đầu trên thế giới đều có vai trò to lớn của thuốc lá đó là: đau tim, tai biến mạch máu não, ung thư phổi và bệnh phổi tắc nghẽn mạn.
Bác sĩ Nguyễn Ngọc Khánh, Giám đốc Bệnh viện phổi Đồng Nai cho hay, một thực tế hiện nay, tại nhiều nơi công cộng, thậm chí trong bệnh viện, công sở, nhà hát… mặc dù đã có bảng, biển báo cấm hút thuốc nhưng không khó để bắt gặp hình ảnh người hút thuốc lá ung dung phả khói mà chẳng thèm quan tâm đến sự có mặt của những người xung quanh. Còn những người bên cạnh, hoặc chỉ dám tỏ thái độ khó chịu hoặc im lặng chịu đựng. Ngay cả trong gia đình, người già, trẻ nhỏ, thậm chí phụ nữ mang thai cũng thường xuyên hít phải khói thuốc lá của người thân một cách vô ý thức. Hiện trên đường phố, thuốc lá được bày bán công khai, ai cũng có thể mua dễ dàng, kể cả trẻ em và mua bao nhiêu cũng có.
Với thực trạng này, khoảng lan phơi nhiễm khói thuốc lá trong cộng đồng dân cư đang trở nên rộng lớn hơn.
Phương Liễu
Còn tiếp bài 2: Bệnh tật và đói nghèo: Cái vòng lẩn quẩn khi sử dụng thuốc lá