Ngày Tránh thai thế giới (26-9): Cần “vẽ đường cho hươu chạy” đúng hướng

Báo cáo của Quỹ Dân số Liên hợp quốc cho thấy, mỗi năm trên thế giới có khoảng 121 triệu ca mang thai ngoài ý muốn. Trong đó có đến 73 triệu ca phải phá thai, nhưng gần một nửa trong số đó là phá thai không an toàn.

Bác sĩ chuyên khoa II Đặng Hà Hữu Phước, Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồn g Nai, chia sẻ các biện pháp tránh thai an toàn cho học sinh, sinh viên Trường cao đẳng Y tế Đồng Nai.

Việc mang thai và phá thai khi còn quá trẻ, cơ thể phát triển chưa hoàn thiện sẽ để lại hậu quả nặng nề không chỉ về tâm lý, mà còn về khả năng sinh sản của người phụ nữ trong tương lai.

Thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản

Kết quả đề tài nghiên cứu khoa học liên quan đến vấn đề chăm sóc sức khỏe sinh sản của nhóm giảng viên Trường cao đẳng Y tế Đồng Nai cho thấy, tuổi quan hệ tình dục lần đầu tiên của thanh, thiếu niên ngày càng trẻ hóa. Có đến 7,8% học sinh ở các trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh đã có quan hệ tình dục lần đầu tiên trước 15 tuổi. Nhưng trong số đó chỉ có khoảng 20% các em sử dụng các biện pháp tránh thai. Còn tại Trường cao đẳng Y tế Đồng Nai, có đến 46,6% sinh viên năm thứ nhất đã có quan hệ tình dục trước 18 tuổi.

Ngày Tránh thai thế giới hàng năm nhằm cải thiện nhận thức của mọi tầng lớp nhân dân, cộng đồng xã hội, đặc biệt là giới trẻ, nhóm vị thành niên/thanh niên, phụ nữ và nam giới trong độ tuổi sinh đẻ về các biện pháp tránh thai, giúp họ có sự lựa chọn sáng suốt về sức khỏe giới tính và sinh sản.

Thạc sĩ Hà Thị Thu Quỳnh, Trưởng bộ môn Chăm sóc sức khỏe sinh sản, Trường cao đẳng Y tế Đồng Nai cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên. Lứa tuổi thanh, thiếu niên đang có những thay đổi về tâm, sinh lý. Các em thường tò mò và muốn tìm hiểu, thử những thứ mà các em chưa biết, trong đó có quan hệ tình dục. Ngoài ra, các điều kiện về môi trường sống, sự phát triển mạnh mẽ của internet nói chung và mạng xã hội nói riêng, các mối quan hệ dễ dãi, sự thiếu quan tâm của cha mẹ, thầy cô… cũng khiến nhiều em có xu hướng quan hệ tình dục sớm.

Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là nhiều thanh, thiếu niên chưa có kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản, quan hệ tình dục không an toàn khiến mang thai ngoài ý muốn và có nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến đường tình dục như: HIV, lậu, giang mai, sùi mào gà…

Các chuyên gia trên lĩnh vực sản khoa cảnh báo, nạo phá thai ở lứa tuổi thanh, thiếu niên gây ra những hậu quả rất khó lường. Trước hết là vấn đề tâm lý của người nạo phá thai. Nhiều trường hợp sau khi nạo phá thai cảm thấy tâm lý bất ổn, mất niềm tin vào cuộc sống, luôn có cảm giác tội lỗi dẫn đến không muốn giao tiếp với những người xung quanh, dần rơi vào trầm cảm. Ngoài ra, việc nạo phá thai nhiều lần, không an toàn cũng gây những tổn thương về sức khỏe. Một số trường hợp bị sót nhau, băng huyết, nhiễm trùng, tổn thương ở tử cung… Đặc biệt, nạo phá thai cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng vô sinh ở nữ giới.

Các thống kê đã chỉ ra rằng, phụ nữ từng nạo phá thai có nguy cơ vô sinh cao hơn những phụ nữ chưa từng can thiệp. Hoặc nếu có thai, họ có nguy cơ bị sảy thai cao hơn.

Tăng cường truyền thông, giáo dục giới tính

Để học sinh, sinh viên có đầy đủ kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản, ngừa thai an toàn, vào mỗi đầu năm học mới, nhiều trường học trong toàn tỉnh đã mời các bác sĩ, chuyên gia đến nói chuyện, chia sẻ kiến thức với học sinh, sinh viên.

Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, bác sĩ chuyên khoa II Đặng Hà Hữu Phước cho biết, qua các buổi nói chuyện cho thấy, nhiều học sinh, sinh viên chưa nắm vững kiến thức về quan hệ tình dục an toàn. Điều này rất đáng lo ngại vì tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây các bệnh lây lan qua đường tình dục cũng như mang thai ngoài ý muốn. Chính vì thế, không chỉ nhà trường mà các bậc phụ huynh cần quan tâm, chia sẻ, lắng nghe con em mình nhiều hơn, giúp các em có nhận thức đúng đắn để thực hiện các biện pháp tránh thai an toàn cũng như quan hệ tình dục an toàn (đối với nhóm đối tượng nam quan hệ tình dục đồng giới).

Để tránh mang thai ngoài ý muốn, những biện pháp tránh thai hiện đại đang được sử dụng hiện nay gồm: dùng bao cao su, que cấy tránh thai, thuốc uống ngừa thai, đặt vòng…

Trong đó, que cấy tránh thai là biện pháp cho hiệu quả lên tới 99,9%. Que cấy chứa hormone progestin, là một dụng cụ nhỏ gọn, mềm dẻo, được cấy dưới da ở mặt trong cánh tay, mang lại sự tiện lợi và kín đáo cho người sử dụng. Khi có kế hoạch sinh con, phụ nữ chỉ cần gỡ que cấy ra khỏi cơ thể.

Bao cao su là biện pháp đơn giản, dễ thực hiện, giúp phòng tránh thai và phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục, kể cả HIV/AIDS. Mỗi bao cao su chỉ dùng được một lần khi quan hệ tình dục, nhưng bao có thể rách, vỡ trong quá trình quan hệ.

Ngoài ra, nhiều chị em lựa chọn phương pháp đặt vòng tránh thai. Loại vòng này có hình chữ T, được đặt trực tiếp vào tử cung, cho hiệu quả tránh thai rất cao nhưng có thể gây rối loạn kinh nguyệt, đau bụng dưới…

Đối với phương pháp uống thuốc tránh thai, cần có sự hướng dẫn của bác sĩ sản khoa, bởi ngoài hiệu quả tránh thai, lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây nên một số tác dụng phụ không mong muốn như rối loạn kinh nguyệt.

Để tránh thai vĩnh viễn, phương pháp tốt nhất là triệt sản. Phương pháp này cho tỷ lệ thành công 99,5% đối với phụ nữ và 99,8% đối với nam giới. Triệt sản ở phụ nữ thường liên quan đến việc thắt ống dẫn trứng, trong khi ở nam giới là thắt ống dẫn tinh.

Hạnh Dung