Phát huy hiệu quả hương ước, quy ước

Xây dựng và thực thi quy ước, hương ước nhiều năm qua được các cấp, các ngành, địa phương trên địa bàn tỉnh quan tâm thực hiện.

Xây dựng và thực thi quy ước, hương ước nhiều năm qua được các cấp, các ngành, địa phương trên địa bàn tỉnh quan tâm thực hiện.

Đồng bào Chơro ở ấp Lý Lịch (xã Phú Lý, H.Vĩnh Cửu) tham gia hội thi bắn nỏ trong lễ hội Sayangva (mừng lúa mới) năm 2022. Ảnh: L.Na

Các quy ước, hương ước đã và đang góp phần thay đổi nếp sống của các tầng lớp nhân dân theo hướng gìn giữ, phát huy truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp; đồng thời, lan tỏa sâu rộng phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa trong cộng đồng.

* Thay đổi nếp sống...

Với người Chơro ở ấp Lý Lịch (xã Phú Lý, H.Vĩnh Cửu), luật tục quy định bảo vệ cây rừng là bảo vệ nương rẫy, bảo vệ nguồn nước, bảo vệ cuộc sống của dân làng…

Theo ông Nguyễn Đình Biên, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng ấp Lý Lịch, rừng là mái nhà thứ hai của người Chơro, bảo vệ rừng là một trong những quy ước nằm trong luật tục bao đời nay của bà con. Nhiều năm qua, thực hiện phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, chính quyền địa phương đã hướng dẫn người dân thực hiện nghiêm túc các quy định, bà con cùng nhau chăm chỉ lên nương rẫy, cùng đoàn kết, đặt niềm tin vào Đảng, niềm tin ở chính quyền.

Ông Biên lấy ví dụ, hằng năm đồng bào Chơro ở xã Phú Lý được chính quyền hỗ trợ tổ chức khôi phục lễ hội mừng lúa mới để cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt. Trong lễ cúng, sẽ có lễ rước thần lúa, thần rừng, lồng ghép việc tuyên truyền cho đồng bào dân tộc trân quý rừng, chung sống hòa thuận và bảo vệ rừng. Bên cạnh đó, chính quyền còn tổ chức các hoạt động như: trao quà cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn; hỗ trợ mở các lớp truyền dạy cồng chiêng... Những hoạt động thiết thực, được duy trì thường xuyên, liên tục đã tác động từ thanh thiếu nhi đến người lớn, tạo nên khối đại đoàn kết dân tộc.

Ấp Tân Hạnh (xã Xuân Bảo, H.Cẩm Mỹ) là một điển hình của việc thực hiện quy ước, hương ước. Ông Trần Văn Vang, Bí thư kiêm Trưởng ấp Tân Hạnh cho biết, với hơn 4,2 ngàn nhân khẩu, nhiều năm qua, ấp đã xây dựng và thực hiện có hiệu quả những quy định về chuẩn mực xử sự có văn hóa với từng cá nhân, hộ gia đình; xây dựng nếp sống văn hóa, phát triển văn nghệ, thể thao. Đặc biệt, khi dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, ấp đã linh hoạt đưa nội dung phòng, chống dịch vào hương ước, quy ước. Trong đó, thực hiện nghiêm các quy định 5K, tiêm vaccine ngừa Covid-19 để bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng.

“Để cụ thể hóa tiêu chí, ấp Tân Hạnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng miệng, qua loa phát thanh, pa-nô, áp-phích và triển khai hưởng ứng, thực hiện tốt các hoạt động: Ngày thứ bảy xanh, sạch, đẹp; Ngày chủ nhật xanh; Tháng An toàn giao thông; treo cờ Tổ quốc mỗi dịp lễ, tết; tham gia Quỹ Vì người nghèo… Trong ấp, hễ ai đau ốm hoặc nhà có ma chay, hiếu hỉ, mọi người đều chung tay giúp đỡ, thăm hỏi ân cần. Chính sự đoàn kết, tương thân tương ái, sống có trách nhiệm với nhau của mỗi người dân đã góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả ấp văn hóa, gia đình văn hóa hàng năm” - ông Vang chia sẻ.

* Khuyến khích người dân tự nguyện tham gia

Định Quán là một trong những địa phương của tỉnh triển khai thực hiện quy ước, hương ước đồng bộ ở 14 xã, thị trấn từ năm 2013. Đến nay, đã có 14/14 xã, thị trấn có quy ước, hương ước được UBND huyện phê duyệt và triển khai đến nhân dân bằng nhiều hình thức. Các bản quy ước, hương ước phù hợp với đặc điểm của từng địa phương, trong đó hoạt động nổi bật ở các ấp, khu phố là công tác khuyến học, xóa đói giảm nghèo, xây dựng các gia đình hiếu học, dòng họ hiếu học, chăm lo tổ chức việc cưới, tang, lễ hội nhằm giữ gìn những nét đẹp văn hóa truyền thống và thực hiện nếp sống văn minh.

Tại TP.Biên Hòa, hằng năm Phòng Văn hóa - thông tin thành phố đã triển khai thực hiện việc xây dựng, thực hiện quy ước, hương ước tại 30 phường, xã  theo đúng quy định. Trong 189 ấp, khu phố của TP.Biên Hòa, có 26 ấp, khu phố đã và đang thực hiện hồ sơ đề nghị điều chỉnh hương ước, quy ước. Có 11 khu phố đang xây dựng quy ước mới sau khi được tách khu phố. Từ khi thực hiện quy ước, hương ước, các xã, phường đã phát huy tốt vai trò tích cực của cá nhân, gia đình trong việc tham gia xây dựng đời sống văn hóa, cảnh quan môi trường văn minh, phòng ngừa tệ nạn xã hội.

Theo đại diện Phòng Văn hóa - thông tin H.Long Thành, từ tháng 9-2018, Phòng đã ban hành văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện công tác xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước cộng đồng theo nội dung Quyết định số 22-2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đến các xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Đến nay, đã có 14/14 xã, thị trấn đã được UBND huyện ban hành quyết định phê duyệt quy ước, hương ước với 88 bảng hương ước, quy ước cộng đồng của các ấp, khu phố. Để nâng cao hiệu quả thực hiện hương ước, quy ước, H.Long Thành  khuyến khích người dân tự nguyện, tự giác thực hiện; đồng thời, thường xuyên tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho các ấp, khu phố để hương ước, quy ước thực sự đi vào cuộc sống.

Ly Na