Tiền liệt tuyến có thể bị các chứng viêm, sỏi, phì đại nhưng có thể là ung thư. Và dù là bướu lành hay ác tính, các triệu chứng liên quan cũng nên được kiểm tra.
Tiền liệt tuyến có thể bị các chứng viêm, sỏi, phì đại nhưng có thể là ung thư. Và dù là bướu lành hay ác tính, các triệu chứng liên quan cũng nên được kiểm tra.
* Tác nhân gây bệnh
Theo bác sĩ Trương Thiết Dũng, Phó giám đốc Bệnh viện đa khoa Đồng Nai, trước đây, bệnh ung thư tiền liệt tuyến xuất hiện nhiều ở các nước châu Âu, hiện đang có xu hướng gia tăng tại các nước châu Á. Trong 10 loại ung thư thường gặp ở nam giới, thì ung thư tiền liệt tuyến đứng hàng thứ 6 về tỷ lệ và nguy cơ tử vong.
 |
| Mổ khối u tuyến tiền liệt cho một bệnh nhân. Ảnh: U. Uyên |
Ngày nay, người ta vẫn chưa thể xác định được nguyên nhân cụ thể gây ra ung thư tiền liệt tuyến. Tuy nhiên, qua những thống kê dịch tễ học, người ta nhận thấy có một số yếu tố nguy cơ:
* Về độ tuổi: Tuổi càng lớn, càng dễ mắc ung thư do tích lũy các đột biến tế bào, thường gặp nhất ở nam giới độ tuổi từ 55-65 trở lên. Tỷ lệ mắc bệnh rất thấp ở nam giới dưới 40 tuổi (1/19.000) và cao đáng kể ở nam giới từ 60 - 79 tuổi (1/7 nam giới).
* Di truyền từ người thân: So với những gia đình không có người bị ung thư tiền liệt tuyến, nguy cơ người mắc ở những gia đình có tiền căn gia đình có người từng bị bệnh này cao gấp 2 - 3 lần. Nếu gia đình có từ 2 người trở lên thì nguy cơ tăng gấp 5 lần.
* Biểu hiện
|
Tiền liệt tuyến là một cơ quan thuộc hệ sinh dục nam có nhiệm vụ sản xuất ra tinh dịch. Tiền liệt tuyến nằm ở vùng cổ bàng quang và đoạn đầu của niệu đạo. Vì thế, những triệu chứng bất thường liên quan đến tiền liệt tuyến ban đầu là những vấn đề trục trặc ở đường tiểu. |
Khá dễ dàng để nhận biết những triệu chứng sớm của ung thư tiền liệt tuyến thông qua những triệu chứng rối loạn đường tiểu, như: tiểu giắt, tiểu khó, tiểu không hết, bí tiểu, tiểu ra máu... hoặc tình trạng xuất tinh có máu. Trong thực tế, có không ít bệnh nhân đến khám vì đau nhức xương - đây là tình trạng muộn vì bệnh đã gây có tổn thương xương do di căn. Tuy nhiên, các triệu chứng kể trên cũng có thể gặp trong các bệnh lý khác. Do vậy, khi có một trong những triệu chứng trên, nên đến chuyên khoa niệu để được xác định chính xác bệnh và phương pháp điều trị. Các bác sĩ chuyên khoa sẽ trực tràng bằng tay kết hợp với làm thử nghiệm PSA và căn cứ theo độ tuổi để tầm soát ung thư tiền luyệt tuyến. Thông qua phương pháp tổng hợp này, bác sĩ sẽ cho sinh thiết giải phẫu bệnh để khẳng định có tế bào ung thư trong tiền liệt tuyến hay không.
* Phương pháp điều trị
Hiện nay, 2 phương pháp điều trị chủ yếu và rất hữu hiệu là phẫu thuật và xạ trị. Bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời chỉ bằng hoặc phẫu thuật, hoặc xạ trị. Phương pháp phẫu thuật triệt để là cắt toàn bộ tiền liệt tuyến. Tuy nhiên, biến chứng phẫu thuật có thể gặp là tiểu không kiểm soát và rối loạn cương. Hiện nay, nhờ có máy gia tốc nên thường sử dụng phương pháp xạ trị vì đây là liệu pháp ưu thế hơn vì tỉ lệ biến chứng thấp. Đặc biệt, xạ trị được xem là chọn lựa ưu tiên cho những bệnh nhân vốn lớn tuổi, thường có những bệnh lý nội khoa kèm theo (tim - mạch, hô hấp, đái tháo đường...) gây trở ngại cho việc phẫu thuật. Ở giai đoạn muộn hơn, khi tế bào ung thư đã lan vào các cơ quan lân cận, hạch chậu, hoặc di căn xa, việc điều trị trở nên phức tạp hơn và thường đòi hỏi kết hợp nhiều phương thức điều trị.
Uyên Uyên (ghi)
