Vấn đề Brexit: EU sẽ thay đổi dù Anh ra đi hay ở lại khối này

Ngày 23-6, người dân Anh sẽ đi bỏ phiếu quyết định việc "đi hay ở lại" Liên minh châu Âu (EU), song dù kết quả thế nào, mối quan hệ giữa Anh và EU chắc chắn không còn gắn bó. Nếu Anh chọn ra đi, điều này sẽ làm lung lay những nền tảng chính trị của châu lục, còn nếu ở lại, "ngôi nhà chung châu Âu" có thể không còn được như xưa.

Ngày 23-6, người dân Anh sẽ đi bỏ phiếu quyết định việc "đi hay ở lại" Liên minh châu Âu (EU), song dù kết quả thế nào, mối quan hệ giữa Anh và EU chắc chắn không còn gắn bó. Nếu Anh chọn ra đi, điều này sẽ làm lung lay những nền tảng chính trị của châu lục, còn nếu ở lại, "ngôi nhà chung châu Âu" có thể không còn được như xưa.

Ảnh minh họa. (Nguồn: coindesk.com)

Nhật báo "The Wall Street Journal" của Mỹ vừa đánh giá rằng dù nước Anh ra đi hay ở lại, EU vẫn sẽ thay đổi. Tháng 2 vừa qua, Thủ tướng Anh David Cameron đã ký một thỏa thuận với các nước còn lại trong EU về việc hạn chế phúc lợi dành cho người nhập cư và tách nước Anh khỏi nỗ lực chung của cả khối nhằm hình thành một "liên minh gắn kết hơn bao giờ hết". Một số chính khách châu Âu cũng cam kết với cử tri là sẽ học tập những nỗ lực của ông Cameron nhằm giảm bớt quyền lực của EU, đồng thời tiến hành trưng cầu dân ý ở nước họ.

Giới phân tích cũng cho rằng cuộc trưng cầu dân ý ở nước Anh, dẫu cho kết quả có thế nào đi nữa, cũng là cơ hội để thúc đẩy một hiệp ước EU mới với kết cấu hai lớp - gồm những quốc gia chủ chốt gắn kết nhiều hơn và các quốc gia ngoại vi chưa gắn kết. Nếu người dân Anh bỏ phiếu đòi rút khỏi EU, điều này sẽ dẫn tới những thay đổi lớn, cùng với nhiều bất ổn. Các câu hỏi đặt ra là về thời điểm và thời gian kéo dài các cuộc đàm phán, tác động đối với Chính phủ Anh và dạng quan hệ mà nước Anh muốn có với EU sau khi không còn là thành viên của khối.

Cựu Thủ tướng Thụy Điển Fredrik Reinfeldt cho biết kết quả bỏ phiếu "ra đi" "sẽ làm suy yếu EU và khiến liên minh này trở nên thiếu cân đối". Ông dự đoán các nền kinh tế ở hai bên bờ Kênh đào Anh sẽ bị tổn hại. Cựu Ngoại trưởng Anh David Owen, người ủng hộ việc Anh rời khỏi EU, cho rằng quyết định rời khỏi EU có thể kết thúc bằng một cuộc "ly hôn thân ái", trong đó nước Anh sẽ lặng lẽ rời xa một EU mà ông cho là đang có xu hướng liên bang hóa.

Một cuộc khảo sát do Trung tâm Nghiên cứu Pew vừa công bố cho thấy ở nhiều nước, tỷ lệ không tán thành việc ở lại trong EU cao bằng hoặc thậm chí "nhỉnh hơn" cả việc ở lại. Tại Hà Lan, tỷ lệ này là 46%, ở Đức và Anh là 48%; ở Tây Ban Nha là 49%; và Pháp là 61%.

Trong khi đó, cựu Thủ tướng Áo Wolfgang Schüssel, cho rằng cú sốc kinh tế mà nước Anh phải gánh chịu (nếu rời khỏi EU) có tác dụng cản trở các quốc gia khác theo gót nước Anh. Một số nhà ngoại giao châu Âu cũng nhận định rằng bất kỳ thỏa thuận hậu "Brexit" nào với nước Anh cũng đảm bảo rằng London sẽ không được lợi từ việc "ra đi" khỏi EU. Cựu Bộ trưởng Tài chính Đức Volker Rühe thì cho rằng EU sẽ bị thiệt hại và sẽ trở nên hướng nội hơn. Theo ông, nước Anh "ra đi" sẽ khiến Đức mất "một nhà đóng góp lớn cho EU cũng như mất đi một đồng minh thân thiện với thị trường trên bàn đàm phán về chính sách của EU".

Không có Anh, khả năng quốc phòng, ngoại giao và an ninh của EU sẽ bị ảnh hưởng bởi hiện chỉ có Anh và Pháp có những lực lượng viễn chinh khá mạnh, có vũ khí hạt nhân và có lá phiếu phủ quyết tại Hội đồng Bảo an LHQ./.

(Theo Reuters, BBC)