Ai Cập bác thỏa thuận trao hai đảo trên Biển Đỏ cho Saudi Arabia

Ngày 21/6, Tòa án Hành chính Ai Cập đã ra phán quyết cho rằng thỏa thuận phân định biên giới mới đây giữa nước này và Saudi Arabia, theo đó Cairo trao chủ quyền đối với hai hòn đảo Tiran và Sanafir ở eo biển Tiran trên Biển Đỏ cho Riyadh, là không có giá trị đồng thời tuyên bố hai hòn đảo này sẽ vẫn thuộc chủ quyền của Ai Cập.

Ảnh minh họa. (Nguồn: shorouknet.com)

Thỏa thuận điều chỉnh biên giới biển, được Ai Cập và Saudi Arabia ký kết ngày 8/4 sau chuyến thăm năm ngày tới Cairo của Quốc vương Saudi Arabia Salman bin Abdel-Aziz, quy định rằng đảo Tiran và Sanafir nằm ở cửa Nam vịnh Aqaba trên Biển Đỏ thuộc vùng nước của Saudi Arabia, mở đường cho Cairo chuyển giao chủ quyền hai đảo này cho Riyadh.

Luật sư Khaled Ali và một số luật sư khác của Ai Cập đã đệ đơn kiện vấn đề này lên Tòa án Hành chính Ai Cập, trong đó cho rằng Tổng thống Abdel-Fattah El-Sisi, Thủ tướng Sherif Ismail và Chủ tịch Quốc hội Ali Abdel Al đã từ bỏ "một cách sai trái" quyền chủ quyền của Ai Cập đối với đảo Tiran và Sanafir. 

Theo báo chí Ai Cập, chính phủ nước này vẫn có thể kháng cáo đối với phán quyết của Tòa Tòa án Hành chính Ai Cập.

Trước đó, ngày 9/4, Chính phủ Ai Cập quyết định chuyển giao hai hòn đảo chiến lược Tiran và Sanafir trên Biển Đỏ cho Saudi Arabia, động thái đã làm dấy lên những tranh cãi và làm bùng phát làn sóng biểu tình ở nhiều tỉnh ở trên khắp đất nước Ai Cập. 

Những người chỉ trích và người biểu tình cho rằng thỏa thuận giữa Cairo và Riyadh liên quan đến hai đảo Tiran và Sanafir vi phạm Hiến pháp hiện hành của Ai Cập. 

Làn sóng biểu tình đã bùng phát ở nhiều tỉnh, thành trong đó có thủ đô Cairo, nhằm phản đối quyết định của Chính phủ Ai Cập công nhận chủ quyền của Saudi Arabia đối với hòn đảo trên Biển Đỏ. 

Những người biểu tình miêu tả quyết định của chính quyền là "hành vi bán đất" và kêu gọi "chính phủ từ chức." 

Hơn 250 người biểu tình đã bị bắt giữ vì tội "biểu tình trái phép."

Trước những chỉ trích của dư luận trong nước, Trung tâm Thông tin và hỗ trợ quyết định, một cơ quan trực thuộc Chính phủ Ai Cập, đã công bố các tài liệu chứng minh rằng đảo Tiran và Sanafir thuộc chủ quyền của Saudi Arabia, bao gồm Nghị định Tổng thống 1990 (trong đó nêu rõ hai đảo này nằm ngoài biên giới Ai Cập), các công hàm năm 1988 và 1989 giữa Bộ Ngoại giao Ai Cập và Bộ Ngoại giao Saudi Arabia, cũng như bản đồ Liên hợp quốc từ tháng 11/1973. 

Theo cơ quan này, hai nước không có tranh chấp liên quan đến đảo Tiran và Sanafir, mà chúng vốn dĩ thuộc lãnh thổ của Saudi Arabia về mặt lịch sử nhưng được giao cho Ai Cập kiểm soát vào năm 1950 trong bối cảnh leo thang xung đột với Israel. 

Năm 1967, Israel đã chiếm hai hòn đảo này và sau đó trả lại cho Ai Cập theo một hiệp định hòa bình năm 1979. Cairo tiếp tục quản lý hai đảo từ đó tới nay.

Ngày 2/5 vừa qua, Hội đồng Shura (Quốc hội) của Saudi Arabia, đã phê chuẩn thỏa thuận phân định biên giới trên biển giữa nước này và Ai Cập trong một phiên họp nội các do Quốc vương Salman bin Abdel-Aziz chủ trì.