Thời gian gần đây, tội phạm công nghệ cao đã lợi dụng tình hình dịch bệnh Covid-19, đặc biệt là tâm lý hoang mang, lo sợ của một bộ phận người dân để thực hiện hành vi lừa đảo lấy cắp thông tin và chiếm đoạt tiền trong tài khoản/thẻ ngân hàng.
Thời gian gần đây, tội phạm công nghệ cao đã lợi dụng tình hình dịch bệnh Covid-19, đặc biệt là tâm lý hoang mang, lo sợ của một bộ phận người dân để thực hiện hành vi lừa đảo lấy cắp thông tin và chiếm đoạt tiền trong tài khoản/thẻ ngân hàng.
Khách hàng đăng ký dịch vụ giao dịch trực tuyến tại một ngân hàng thương mại ở TP.Biên Hòa. (Ảnh minh họa) |
* Giả mạo cơ quan chức năng phòng, chống dịch bệnh
Trong thời gian qua, các ngân hàng khuyến khích người dân sử dụng giao dịch ngân hàng trực tuyến để phòng ngừa dịch bệnh. Hình thức giao dịch này cũng đang góp phần thay đổi dần thói quen mua sắm, tiêu dùng của người dân. Tuy nhiên, bên cạnh những tiện ích mang lại, giao dịch ngân hàng trực tuyến cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Một số đối tượng lợi dụng sơ hở, mất cảnh giác của người giao dịch, mua sắm trực tuyến để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản với nhiều chiêu thức tinh vi.
Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai Phạm Quốc Bảo cho biết, một trong những thủ đoạn mới mà tội phạm lợi dụng dịch bệnh Covid-19 để lừa đảo là giả mạo các cơ quan nhà nước, cơ quan chức năng phòng, chống dịch bệnh (Chính phủ, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh quốc gia, Bộ Y tế...) gửi thư điện tử (email) có chủ đề liên quan đến dịch bệnh Covid-19 như: “Cập nhật thông tin về Covid-19”, “Bán bộ kit test nhanh Covid-19” hoặc “Khai báo y tế liên quan đến Covid-19”… đính kèm tệp tin chứa virus/mã độc hoặc đường link dẫn tới địa chỉ website/ứng dụng có lưu trữ các tệp tin chứa virus/mã độc. Khi người nhận email mở tệp tin, truy cập vào đường link hoặc tải ứng dụng theo đường link, virus/mã độc này sẽ ngay lập tức được tải tự động và cài đặt trên thiết bị cá nhân của người nhận email, đánh cắp thông tin để thực hiện các giao dịch chiếm đoạt tài sản sau đó.
Theo ông Bảo, ngoài hành vi trên, tội phạm còn sử dụng nhiều phương thức phạm pháp khác như: thông qua tin nhắn, cuộc gọi, website để thực hiện hành vi lừa đảo như: gửi tin nhắn văn bản/tin nhắn đa phương tiện có chứa đường link liên kết đến trang website giả mạo (có tên địa chỉ truy cập và hình thức gần giống với website chính thức của các ngân hàng, tổ chức tài chính, trung gian thanh toán) và yêu cầu người nhận thực hiện cung cấp thông tin trên website giả mạo. Từ đó, tội phạm đánh cắp thông tin này để thực hiện các giao dịch chiếm đoạt tài sản. Ngoài ra, kẻ xấu còn lợi dụng các website quyên góp từ thiện liên quan đến dịch Covid-19 để cài mã độc lấy cắp thông tin và chiếm đoạt tài sản.
Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai, một trong những chiêu lừa mới của tội phạm công nghệ cao là lợi dụng tình trạng nhiều người làm việc từ xa do thực hiện cách ly xã hội để phòng, chống dịch bệnh, tội phạm công nghệ cao gọi điện giả mạo là nhân viên hỗ trợ công nghệ cho những người làm việc từ xa. Từ đó lừa người dân cung cấp thông tin dịch vụ ngân hàng điện tử nhằm đánh cắp thông tin và thực hiện giao dịch lấy cắp tiền trên tài khoản của người dân.
* Cẩn trọng trong giao dịch ngân hàng trực tuyến
Trước tình trạng trên, mới đây Ngân hàng nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai và các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh đã gửi thông điệp cảnh báo khách hàng trong giao dịch ngân hàng trực tuyến. Các ngân hàng khuyến nghị khách hàng nâng cao cảnh giác, thực hiện đúng các hướng dẫn giao dịch an toàn; đồng thời lưu ý khách hàng tuyệt đối bảo vệ thông tin cá nhân.
Các biện pháp khẩn cấp khi phát hiện dấu hiệu lừa đảo Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai, khi phát hiện các dấu hiệu lừa đảo qua giao dịch ngân hàng trực tuyến, khách hàng cần yêu cầu ngân hàng phong tỏa tài khoản và khóa các dịch vụ ngân hàng liên quan; khóa khẩn cấp các dịch vụ thẻ liên quan (tham khảo cách thực hiện khóa thẻ; tạm ngưng/khóa dịch vụ ngân hàng điện tử); thông báo ngay cho số đường dây nóng của ngân hàng nơi đăng ký tài khoản hoặc các điểm giao dịch gần nhất để có các biện pháp hỗ trợ kịp thời. |
Phó giám đốc Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) chi nhánh Đồng Nai Huỳnh Thị Khánh Lộc khẳng định, ngân hàng không bao giờ yêu cầu khách hàng cung cấp các thông tin bảo mật cá nhân thông qua các giao dịch trực tuyến. Do vậy, khách hàng không chia sẻ các thông tin bảo mật cá nhân liên quan đến mã tài khoản, mật khẩu đăng nhập dịch vụ ngân hàng điện tử, số thẻ, ngày hết hạn thẻ... cho bất kỳ cá nhân, tổ chức nào thông qua các đường link, email, điện thoại, tin nhắn.
Nhiều ngân hàng khuyến cáo khách hàng khi giao dịch liên quan đến thanh toán điện tử phải hết sức cảnh giác trong việc tiếp nhận thông tin qua email, tin nhắn, gọi điện thoại, tin nhắn mạng xã hội như: không mở các tập tin hoặc truy cập (click) vào đường link gửi kèm những email, tin nhắn chứa thông tin không rõ nguồn gốc hay các đường link liên kết đến các trang web trực tuyến nghi ngờ giả mạo…; xóa bỏ ngay lập tức các tin nhắn/email này (kể cả trong phần các mục đã xóa) và báo tin kịp thời đến các cơ quan chức năng để thực hiện điều tra tội phạm theo quy định. Thận trọng rà soát và kiểm tra kỹ thông tin trước khi thực hiện các giao dịch chuyển tiền. Cài đặt và thường xuyên cập nhật các phần mềm diệt virus, các phiên bản cập nhật có bản quyền chính thức của hệ điều hành, trình duyệt cho máy tính, điện thoại và thiết bị điện tử sử dụng cho các giao dịch tài chính...
Kim Liễu