Trong 5 năm (2012-2017), các cơ quan chức năng (được Luật Xử lý vi phạm hành chính điều chỉnh) trên địa bàn tỉnh đã phát hiện trên 90 ngàn vụ vi phạm hành chính và đã ban hành hơn 111 ngàn quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
Trong 5 năm (2012-2017), các cơ quan chức năng (được Luật Xử lý vi phạm hành chính điều chỉnh) trên địa bàn tỉnh đã phát hiện trên 90 ngàn vụ vi phạm hành chính và đã ban hành hơn 111 ngàn quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
 |
| Cảnh sát phòng chống tệ nạn về môi trường tỉnh xử lý vi phạm một trường hợp đổ chất thải trái phép ra môi trường ở huyện Long Thành. |
Theo đánh giá của UBND tỉnh, các hành vi vi phạm hành chính đa dạng, phức tạp, trong đó tập trung ở một số ngành, lĩnh vực, như: giao thông - vận tải, đất đai, môi trường, y tế...
* Nhạy cảm lĩnh vực tài nguyên - môi trường
| Ông Nguyễn Tấn Khương, Phó trưởng phòng Quản lý xây dựng văn bản hành chính và theo dõi thi hành pháp luật (Sở Tư pháp), cho hay các hành vi vi phạm hành chính diễn ra ở nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, trong nhiều mối quan hệ xã hội mang tính phức tạp, biến đổi không ngừng. Trong đó, có nhiều hành vi vi phạm hành chính mang tính cá biệt mà các quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính không thể bao quát hết. |
Qua đánh giá của Sở Tài nguyên - môi trường, trong quá trình phát triển, nhiều khu dân cư ở thành thị lẫn nông thôn còn thiếu các công trình thu gom, xử lý nước thải, rác thải. Một số nơi còn có các cơ sở sản xuất nằm xen lẫn trong khu dân cư đông người sinh sống và nhiều khu mỏ khai thác khoáng sản gần khu dân cư…
Phó giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường Nguyễn Ngọc Thường cho biết toàn tỉnh hiện có 31 khu công nghiệp cùng nhiều cụm công nghiệp, làm phát sinh một lượng chất thải rất lớn do hoạt động của hàng ngàn dự án đầu tư lớn nhỏ. Trên địa bàn tỉnh còn có 130 vùng quy hoạch khuyến khích phát triển chăn nuôi với tổng diện tích trên 15,7 ngàn hécta và khoảng 2,3 ngàn trại chăn nuôi…, đã tác động xấu đến môi trường, phát sinh nhiều vấn đề vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường.
Qua thực tiễn công tác thanh tra và xử lý vi phạm hành chính trên lĩnh vực bảo vệ môi trường, Sở Tài nguyên - môi trường nhận thấy một số nhóm hành vi vi phạm còn mang tính phổ biến của các nhà đầu tư, doanh nghiệp trong vai trò chủ các nguồn thải có quy mô lớn.
Chẳng hạn, khi bắt đầu dự án, đa số nhà đầu tư, doanh nghiệp chấp hành thực hiện thủ tục hành chính về đánh giá tác động môi trường ở các cấp độ khác nhau. Nhưng đến khi vận hành dự án, nhiều chủ dự án thường không tuân thủ nghiêm các nội dung đã cam kết tại hồ sơ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt qua thủ tục đánh giá tác động môi trường.
Các lỗi vi phạm hành chính thường gặp qua kiểm tra là: không có báo cáo đánh giá tác động môi trường, bản cam kết bảo vệ môi trường, kế hoạch bảo vệ môi trường được phê duyệt; xả nước thải, khí thải vượt quá mức cho phép…
Ngoài ra, còn rất nhiều vi phạm khác trong vấn đề môi trường bị xử phạt vi phạm hành chính, như: đổ trộm, chôn lấp chất thải không đúng quy định; không đăng ký, kê khai và nộp phí bảo vệ môi trường; khai thác, sử dụng tài nguyên mà không có giấy phép; không tuân thủ hoặc chấp hành không đầy đủ chế độ quan trắc môi trường, báo cáo về quản lý chất thải cho cơ quan quản lý có thẩm quyền...
Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là do nhà đầu tư chưa quan tâm đúng mức đến công tác bảo vệ môi trường, chạy theo lợi nhuận mà xem nhẹ vấn đề bảo vệ môi trường, hoặc giảm chi phí vận hành cho vấn đề bảo vệ môi trường dù chủ đầu tư có đầu tư hệ thống xử lý chất thải.
* Nhiều kiểu vi phạm
Theo báo cáo của Sở Công thương, các hành vi vi phạm hành chính điển hình qua kiểm tra gồm: vi phạm về sử dụng điện, an toàn hóa chất, kinh doanh xăng dầu, niêm yết giá hàng hóa; kinh doanh hàng hóa vi phạm về nhãn mác; hộ kinh doanh không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hộ cá thể; kinh doanh hàng hóa hết hạn sử dụng; kinh doanh không đúng ngành nghề đăng ký trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh…
Nguyên nhân chủ yếu của việc vi phạm hành chính trên lĩnh vực công thương là vì lợi ích kinh tế có được do vi phạm hành chính của cá nhân, tổ chức; ý thức tự giác chấp hành pháp luật của người kinh doanh còn thấp; công tác xử lý vi phạm hành chính một số nơi, lĩnh vực chưa triệt để, chưa nghiêm; lợi dụng kẽ hở pháp luật để vi phạm mà không sợ bị chế tài…
Vi phạm hành chính trên lĩnh vực văn hóa - thể thao và du lịch được đánh giá tương đối phức tạp, bởi các nhóm đối tượng vi phạm hành chính tập trung nhiều vào loại hình kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng, cơ sở lưu trú du lịch, cơ sở massage, nhà hàng… không đúng quy định; gây tiếng ồn vượt quá quy định cho phép; không báo cáo định kỳ về tình hình an ninh trật tự…
Lĩnh vực lao động - thương binh và xã hội với những vi phạm mang tính đặc trưng, nhiều doanh nghiệp có hành vi vi phạm khá giống nhau, như: không đăng ký thang bảng lương với cơ quan nhà nước về lao động cấp tỉnh; tổ chức cho người lao động làm thêm giờ quá quy định của Bộ luật Lao động; chậm đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động; không huấn luyện an toàn vệ sinh lao động cho người lao động…
Ở lĩnh vực thông tin - truyền thông, các hành vi vi phạm thời gian qua phát hiện nhiều, với những hành vi vi phạm hành chính bị dư luận phản ứng khá gay gắt, như: doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông không thực hiện đúng quy định việc đăng ký, lưu giữ hoặc sử dụng thông tin thuê bao; kinh doanh thiết bị thuộc danh mục sản phẩm hàng hóa chuyên ngành công nghệ thông tin và truyền thông bắt buộc phải chứng nhận công bố hợp quy mà không gắn dấu hợp quy theo quy định…
Giám đốc Sở Tư pháp Viên Hồng Tiến cho hay lý do xử lý vi phạm hành chính của các ngành, đơn vị có hạn chế so với thực tế vi phạm có một phần do luật bị vướng, chồng chéo nhau hoặc nhiều vấn đề phát sinh trong thực tiễn chưa được luật và các văn bản có liên quan hướng dẫn kịp thời, đầy đủ. Bên cạnh đó, các điều kiện đảm bảo thi hành luật, như: kinh phí, cơ sở vật chất, kỹ thuật vẫn chưa đáp ứng đầy đủ, nhất là trong các lĩnh vực xử lý vi phạm hành chính về xây dựng, môi trường, đất đai, chất lượng hàng hóa...
Đoàn Phú
