Ưu tiên tính hiệu quả khi quy hoạch hệ thống cảng cạn

Hệ thống cảng cạn (ICD) trên địa bàn Đồng Nai sẽ được rà soát để quy hoạch lại theo hướng nâng cao chất lượng và hiệu quả.

Hệ thống cảng cạn (ICD) trên địa bàn Đồng Nai sẽ được rà soát để quy hoạch lại theo hướng nâng cao chất lượng và hiệu quả.

Bốc dỡ hàng hóa tại hệ thống cảng cạn Nhơn Trạch. Ảnh: Phạm Tùng

ICD là một bộ phận thuộc kết cấu hạ tầng giao thông - vận tải, đầu mối tổ chức vận tải gắn liền với hoạt động của cảng biển, cảng hàng không, cửa khẩu đường bộ... Tuy nhiên hiện nay, việc phát triển các ICD trên địa bàn tỉnh còn hạn chế, do đó chưa khai thác hết tiềm năng, lợi thế của các cảng biển.

* Đầu tư phát triển còn hạn chế

Sở GT-VT cho biết, theo các quy hoạch được duyệt, đến năm 2030, trên địa bàn tỉnh sẽ có 8 ICD được xây dựng gồm: Tân Cảng Long Bình, Tân Cảng Nhơn Trạch, Tân Vạn, Đồng Nai, Long Thành, Phước An, Trảng Bom và Long Khánh. Các ICD này được quy hoạch xây dựng với diện tích từ 187-238ha, năng lực hàng hóa thông qua từ 3,4-4,3 triệu TEU.

Các ICD trên địa bàn tỉnh cũng được quy hoạch xây dựng để đáp ứng nhu cầu kết nối hàng hóa đến các cảng biển ở TP.HCM và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, trong số các ICD được quy hoạch, mới chỉ có 2 ICD được đầu tư xây dựng và đưa vào khai thác là Tân Cảng Long Bình (diện tích 105ha) và cảng cạn Tân Cảng Nhơn Trạch (diện tích 11ha).

Tại buổi làm việc với đoàn công tác của Bộ GT-VT về việc xây dựng quy hoạch chi tiết cảng biển Đồng Nai vào ngày 12-5 vừa qua, ông Lê Tấn Đạt, Phó tổng giám đốc Công ty CP Tư vấn xây dựng công trình hàng hải (CMB), thuộc liên danh các đơn vị tư vấn gồm: CBM, Công ty CP Tư vấn xây dựng cảng - đường thủy, Trung tâm Tư vấn đầu tư phát triển giao thông vận tải (liên danh tư vấn lập quy hoạch chi tiết cảng biển Đồng Nai) cho rằng, một số ICD theo quy hoạch phát triển trên địa bàn tỉnh đang bị chậm tiến độ.

Cũng tại buổi làm việc này, Phó chủ tịch UBDN tỉnh Nguyễn Thị Hoàng cho biết, theo quy hoạch trước đây, trên địa bàn tỉnh sẽ có 8 ICD. Tuy nhiên, quá trình triển khai đến nay mới chỉ có 2 ICD trên địa bàn TP.Biên Hòa và H.Nhơn Trạch được đầu tư xây dựng. Các ICD còn lại tại H.Trảng Bom, TP.Long Khánh thì chưa được đầu tư xây dựng.

* Cần quy hoạch lại các ICD

Tại buổi làm việc với đoàn công tác của Bộ GT-VT về việc xây dựng quy hoạch chi tiết cảng biển Đồng Nai, Giám đốc Sở GT-VT Lê Quang Bình cho biết, hiện nay Đồng Nai cũng đang phối hợp với đơn vị tư vấn để rà soát, đánh giá mức độ phù hợp của các ICD đã được quy hoạch trước đây với các dự án hạ tầng giao thông đường bộ, đường sắt, đường hàng không đã và sắp được triển khai trên địa bàn tỉnh.

Về phía góc độ Sở GT-VT, theo ông Lê Quang Bình, sẽ đề xuất, tham mưu UBND tỉnh chọn lựa chọn các vị trí phù hợp để quy hoạch phát triển các ICD trong thời gian tới.

“Trước đây có những vị trí chúng ta lựa chọn nhưng bây giờ thì không còn phù hợp nữa. Đơn vị sẽ rà soát những vị trí nào thuận lợi, kết nối tốt với các loại hình vận tải đường bộ, đường sắt, đường hàng không sẽ đề xuất, tham mưu UBND tỉnh lựa chọn” - ông Lê Quang Bình cho biết.

Cũng tại buổi làm việc này, nêu ý kiến về quy hoạch phát triển các ICD trên địa bàn tỉnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh cho rằng, quy hoạch các ICD sẽ liên quan rất lớn đến quy hoạch phát triển hệ thống đường sắt. Do đó, tỉnh cần tính toán làm sao để “hút” được hàng hóa của các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng như các địa phương lân cận về các ICD trên địa bàn tỉnh. Từ đó, thông qua hệ thống đường sắt, hàng hóa được đưa về các cảng biển, đặc biệt là cảng biển Cái Mép - Thị Vải.

Để làm được điều này, trong quy hoạch phát triển ICD phải phù hợp với quy hoạch các ga đường sắt.

“Quá nhiều ICD thì không thể thiết kế các điểm dừng cho đường sắt được. Đồng Nai cần tỉnh toán làm sao có 3 vị trí xây dựng ICD, diện tích phải đủ lớn để hút hàng container về các điểm này. Từ các điểm này, hàng hóa sẽ được vận chuyển bằng đường sắt về khu vực cảng Cái Mép - Thị Vải” - Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh nêu vấn đề.

Trong thông báo kết luận của Thứ trưởng Bộ GT-VT Nguyễn Xuân Sang tại cuộc họp với lãnh đạo tỉnh về một số nội dung liên quan đến lĩnh vực hàng hải và đường thủy nội địa trên địa bàn tỉnh, đối với nội dung về quy hoạch ICD, Bộ GT-VT cho biết đã giao Cục hàng hải Việt Nam chủ trì lập quy hoạch phát triển hệ thống ICD Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Bộ GT-VT đề nghị UBND tỉnh nghiên cứu, đề xuất một số vị trí đảm bảo các tiêu chí hình thành ICD, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, nhu cầu thông qua lượng hàng hóa xuất nhập khẩu… Đối với các ICD đã có trong quy hoạch trước đây nhưng chưa xây dựng, đề nghị Cục Hàng hải Việt Nam, đơn vị tư vấn phối hợp với các sở, ban ngành của tỉnh rà soát, nghiên cứu quy hoạch để tổng hợp trong quá trình lập quy hoạch phát triển hệ thống ICD Việt Nam.

Phạm Tùng