Gói hỗ trợ lãi suất 2%: Ngân hàng và doanh nghiệp vẫn 'lệch pha'

Sau hơn 4 tháng triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ, kết quả cho vay hỗ trợ lãi suất của các NH thương mại vẫn chưa được như kỳ vọng.

Sau hơn 4 tháng triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp (DN), HTX, hộ kinh doanh 2% lãi suất khi vay vốn ngân hàng (NH) thương mại (Nghị định 31), kết quả cho vay hỗ trợ lãi suất của các NH thương mại trong nước nói chung và trên địa bàn Đồng Nai vẫn chưa được như kỳ vọng.

Nhiều ngân hàng đã xây dựng quy trình, hướng dẫn trên toàn hệ thống để triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2% theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ. Trong ảnh: Khách hàng đến giao dịch tại một chi nhánh ngân hàng thương mại ở TP.Biên Hòa. Ảnh: H.Hà

* NH - DN còn “lệch pha”

Theo NH Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai, tính đến cuối tháng 9-2022, trên địa bàn hiện có 8 chi nhánh NH thương mại đã giải ngân cho 24 khách hàng hoạt động thuộc đối tượng DN, hộ kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực hàng không, vận tải kho bãi, nông, lâm nghiệp và thủy sản, công nghiệp chế biến, chế tạo với dư nợ được hỗ trợ lãi suất đạt 344 tỷ đồng…

Phó giám đốc NH Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai Phạm Quốc Bảo chia sẻ, việc triển khai thực hiện chương trình hỗ trợ lãi suất đang tồn tại một số vướng mắc, khó khăn. Trong đó, nhiều NH thương mại cũng như chính khách hàng gặp khó khăn trong việc xác định đối tượng được hỗ trợ lãi suất trong trường hợp khách hàng hoạt động sản xuất, kinh doanh đa ngành nghề, nhất là các DN hoạt động đồng thời cả sản xuất và thương mại, việc bóc tách chi phí, doanh thu để xác định đúng đối tượng được hưởng ưu đãi khó khả thi hoặc mất rất nhiều thời gian…

Bên cạnh đó, một số NH thương mại đã chủ động liên hệ, hướng dẫn khách hàng làm thủ tục, hồ sơ để được hỗ trợ, nhưng khách hàng (nhất là các DN) có tâm lý e ngại trong trường hợp tham gia chương trình hỗ trợ lãi suất sẽ phải làm việc với các đoàn thanh tra, kiểm toán của các cơ quan có thẩm quyền.

Cũng vì tâm lý e ngại trên, một số cán bộ tín dụng rất thận trọng và đôi khi dè dặt trong việc tư vấn, hỗ trợ khách hàng, dẫn đến công tác phối hợp giữa NH thương mại và khách hàng chưa thực sự hiệu quả.

Phó chủ tịch Hiệp hội DN Đồng Nai Châu Minh Nguyện cho hay, đối với chương trình hỗ trợ lãi suất 2%, hiện nhiều DN kinh doanh đa ngành nghề gặp khó trong việc bóc tách lĩnh vực được hỗ trợ lãi suất cũng như chứng từ chứng minh đồng vốn vay được sử dụng cho lĩnh vực được hỗ trợ lãi suất. Và đối tượng được hỗ trợ theo Nghị định 31 bao gồm cả HTX và hộ gia đình, nhưng thực tế các HTX, nhất là HTX nông nghiệp không dễ tiếp cận được chính sách này vì đa số HTX không vay vốn tín dụng được vì thiếu tài sản thế chấp và hộ kinh doanh không có đăng ký kinh doanh nên cũng không thuộc đối tượng được hỗ trợ.

“Một trong những điều kiện để được hỗ trợ lãi suất theo quy định của Nghị định 31 là khách hàng kinh doanh phải có lãi và phải có phương án về khả năng phục hồi. Nhưng qua 2 năm bị ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhiều DN rơi vào tình trạng có nợ xấu, khả năng trả nợ bấp bênh hoặc hết tài sản bảo đảm. Trong khi đó, đây lại là một trong những điều kiện tiên quyết để được vay vốn và nhận hỗ trợ lãi suất, do đó chưa đáp ứng điều kiện của các NH. Về phương án xem xét, rà soát khả năng phục hồi, mỗi NH hướng dẫn một kiểu khiến khách hàng bối rối, khó khăn cho công tác thanh, kiểm tra sau này” - ông Nguyện chia sẻ thêm.

* Nâng cao hiệu quả các phương án hỗ trợ

UBND tỉnh vừa tổ chức hội nghị kết nối NH - DN trên địa bàn tỉnh năm 2022 với chuyên đề Thúc đẩy triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% theo Nghị định 31 của Chính phủ.

Hoạt động kiểm đếm tiền mặt tại một chi nhánh ngân hàng thương mại ở TP.Biên Hòa. Ảnh: H.Hà

Tại hội nghị, đại diện các hiệp hội, DN, HTX, các chi nhánh NH thương mại trên địa bàn tỉnh trao đổi, thông tin, đối thoại trực tiếp với DN, khách hàng, đặc biệt là các khách hàng thuộc đối tượng của chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31 của Chính phủ.

Phó chủ tịch Hiệp hội DN Đồng Nai Châu Minh Nguyện kiến nghị, NH Nhà nước cần hướng dẫn đầy đủ về thẩm định phương án kinh doanh có khả năng phục hồi như thế nào và phải tính khả năng phục hồi của DN trong chu kỳ dài hạn; vì nếu trong ngắn hạn, một số DN rất khó chứng minh được về khả năng hồi phục để được tiếp cận nguồn vốn tín dụng và do đó sẽ khó khăn để được hỗ trợ lãi suất. Đồng thời, NH Nhà nước cần hướng dẫn và giảm tối đa các thủ tục để DN dễ tiếp cận chính sách hỗ trợ của Nhà nước trong lĩnh vực tín dụng.

Tại hội nghị này, Giám đốc NH Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai Tạ Thành Long chia sẻ, chỉ có NH thương mại mới nắm rõ nhất khách hàng của mình lâu nay như thế nào, nắm rõ uy tín, tình hình sản xuất kinh doanh, khả năng tài chính và dự án DN đưa ra có khả năng hay không để cho vay. Trong thời gian tới, NH Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai sẽ tiếp tục chỉ đạo hệ thống các tổ chức tín dụng tại Đồng Nai tiếp tục đồng hành cùng DN, tiết giảm tối đa các loại chi phí, điều chỉnh kế hoạch kinh doanh, chỉ tiêu lợi nhuận để tập trung giảm lãi suất cho vay đối với dư nợ hiện hữu và các khoản vay mới từ nay đến cuối năm. Chi nhánh đã công bố đường dây nóng 02513.824.374 để tiếp nhận thông tin về hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31.

Hải Quân