Tiêu dùng an toàn trong thời kỳ bình thường mới

Đó là chủ đề của Ngày Quyền của người tiêu dùng (NTD) Việt Nam (15-3) năm 2022. Năm nay, trước những tác động của tình hình dịch bệnh Covid-19 nên các xu thế tiêu dùng an toàn, tiêu dùng thông minh, tiết kiệm... được khuyến khích, nhất là khi thương mại điện tử ngày càng phát triển và làm thay đổi phương thức mua sắm của NTD, các xu hướng tiêu dùng trực tuyến được sử dụng nhiều hơn, bên cạnh các thói quen tiêu dùng truyền thống.

Đó là chủ đề của Ngày Quyền của người tiêu dùng (NTD) Việt Nam (15-3) năm 2022. Năm nay, trước những tác động của tình hình dịch bệnh Covid-19 nên các xu thế tiêu dùng an toàn, tiêu dùng thông minh, tiết kiệm... được khuyến khích, nhất là khi thương mại điện tử ngày càng phát triển và làm thay đổi phương thức mua sắm của NTD, các xu hướng tiêu dùng trực tuyến được sử dụng nhiều hơn, bên cạnh các thói quen tiêu dùng truyền thống.

Người tiêu dùng chọn mua các sản phẩm địa phương ở gian hàng các sản phẩm OCOP (chương trình Mỗi xã một sản phẩm) của Đồng Nai tại Co.opmart Biên Hòa. Ảnh: H.Quân

* Hướng tới “thông điệp 3A”

Một trong những điểm nhấn của các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của NTD Việt Nam năm nay của Bộ Công thương là việc ban hành Bộ tài liệu Hướng dẫn tiêu dùng an toàn trong thời kỳ bình thường mới với 3 nội dung trọng tâm gồm: an toàn lựa chọn, an toàn thanh toán và an toàn sử dụng (thông điệp 3A). Đi kèm với từng thông điệp là các nội dung chi tiết, nhằm hướng dẫn NTD cách thức tiêu dùng an toàn trong suốt quá trình giao dịch và sử dụng hàng hóa, dịch vụ.

Trong đó, an toàn lựa chọn được quy định trong bộ hướng dẫn này là giai đoạn từ khi NTD tiếp cận và tiếp nhận thông tin ban đầu đến giai đoạn cân nhắc lựa chọn hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng. An toàn thanh toán là giai đoạn từ trao đổi các thông tin liên quan đến hàng hóa, dịch vụ đến giai đoạn NTD thanh toán, nhận hàng hóa, dịch vụ. An toàn sử dụng là giai đoạn từ khi NTD tiếp nhận, sử dụng hàng hóa, dịch vụ đến bảo hành, phản ánh, khiếu nại về hàng hóa, dịch vụ (nếu phát sinh vấn đề cần bảo hành, phản ánh, khiếu nại).

Ông Phạm Gia Hải, Chủ tịch Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ NTD Đồng Nai nhấn mạnh, để hướng tới tiêu dùng an toàn, thông minh, NTD cần đọc kỹ thông tin sản phẩm, chọn mua các sản phẩm có xuất xứ hàng hóa rõ ràng, đảm bảo tiêu chuẩn theo quy định; không mua sản phẩm trôi nổi, thông tin hàng hóa mập mờ. Đặc biệt, đối với những sản phẩm nước ngoài cần có nhãn phụ, ghi chú bằng tiếng Việt với đầy đủ thông tin về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp (DN), đơn vị cung ứng cần đảm bảo đạo đức, chữ tín trong sản xuất, kinh doanh, từ đó giữ vững thương hiệu của DN, xây dựng môi trường kinh doanh - tiêu dùng lành mạnh, văn minh.

Tại Đồng Nai, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của NTD Việt Nam năm 2022 trên địa bàn tỉnh. Các nội dung chính của kế hoạch gồm: tổ chức các hoạt động hướng tới Ngày Quyền của NTD Việt Nam trên địa bàn tỉnh, thúc đẩy sự hiểu biết và tương tác giữa DN và NTD. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách và pháp luật bảo vệ quyền lợi NTD; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm trong hoạt động bảo vệ quyền lợi NTD… Sở Công thương đã có văn bản gửi các sở, ngành, đơn vị và các địa phương trong tỉnh triển khai hiệu quả, tăng cường tuyên truyền các nội dung, hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của NTD Việt Nam theo kế hoạch của UBND tỉnh.

* Thích ứng an toàn trước xu hướng mua sắm trực tuyến

Dịch bệnh Covid-19 cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, số hóa đã thúc đẩy xu hướng kinh doanh - tiêu dùng mới, phù hợp hơn với bối cảnh bình thường mới. Cùng với đó, thương mại điện tử phát triển và làm thay đổi phương thức mua sắm của NTD, việc tiêu dùng trực tuyến (online) được sử dụng nhiều hơn bên cạnh các hành vi tiêu dùng truyền thống (trực tiếp - offline). Do đó, hơn lúc nào hết, các DN, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh phải ý thức rõ trách nhiệm, đảm bảo sự an toàn cho NTD.

Bà Lê Mai (ngụ P.Quyết Thắng, TP.Biên Hòa) cho biết, trước những diễn biến khó lường của dịch bệnh Covid-19, bà ý thức rõ tầm quan trọng của các sản phẩm đảm bảo chất lượng, an toàn với sức khỏe, thân thiện với môi trường. Do vậy, hiện tại khi mua sắm bất kỳ món hàng hóa nào dù trên các kênh trực tuyến, mạng xã hội hay mua ở siêu thị, chợ, bà cũng tìm hiểu kỹ trước khi sử dụng các thông tin cần thiết về hạn sử dụng, thành phần, nơi sản xuất... để đảm bảo sử dụng sản phẩm một cách an toàn, hợp lý, hiệu quả, hạn chế những rủi ro khi mua sắm, nhất là khi mua hàng trên mạng.

Ông Lê Văn Hồng, Giám đốc BigC Đồng Nai cho biết, các dịch vụ đặt hàng trực tuyến ngày càng được NTD đón nhận và dần quen với xu hướng tiêu dùng mới này. Trong thời gian tới, siêu thị sẽ chủ động nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo công tác giá và niêm yết giá, cũng như thường xuyên triển khai chương trình ưu đãi, khuyến mãi cả ở hình thức bán hàng online lẫn offline để thu hút, kích cầu tiêu dùng trong tình hình mới.

Ông Phạm Gia Hải chia sẻ thêm, xu hướng mua sắm online đang ngày càng phổ biến, đặc biệt là sau những tác động của dịch bệnh Covid-19. Bên cạnh các tiện ích, NTD có thể gặp phải rủi ro về hàng giả, hàng kém chất lượng khi mua sắm trực tuyến, hàng nhận về không đúng so với quảng cáo… Do đó, NTD nên chọn các đơn vị, sàn thương mại điện tử có uy tín, đại lý cung cấp chính hãng, có địa chỉ, thông tin rõ ràng để đảm bảo các quyền lợi về chính sách hậu mãi, bảo hành sản phẩm. Đồng thời, NTD cần thỏa thuận kiểm tra hàng trước khi nhận hàng và trả tiền, chủ động lưu lại hình ảnh sản phẩm trước khi nhận hàng để có thể đối chiếu khi có tranh chấp xảy ra…

Xu hướng mua hàng online ngày càng trở nên phổ biến, nhất là sau những tác động của đại dịch Covid-19. Trong ảnh: Giới trẻ chọn mua các sản phẩm gia dụng thông qua các kênh bán hàng trực tuyến

Theo đại diện Cục Quản lý thị trường Đồng Nai, thời gian qua, lực lượng quản lý thị trường trong tỉnh đã chủ động xây dựng phương án, kế hoạch kiểm tra, kiểm soát thị trường, xử lý các trường hợp vi phạm trong sản xuất, kinh doanh hàng hóa. Đặc biệt, Cục tiếp tục tăng cường giám sát, rà soát, phát hiện những thông tin, dấu hiệu vi phạm trong kinh doanh trên môi trường trực tuyến thông qua tổ công tác thương mại điện tử của Cục nhằm chủ động nắm bắt tình hình mua bán trên môi trường internet, mạng xã hội, các trang thương mại điện tử...

Hải Quân