Chuyển đổi công năng bãi rác thế nào cho hợp lý?

Trên địa bàn tỉnh hiện có 3 dự án nhà máy xử lý rác (bãi rác) đã đóng cửa vì không đảm bảo các điều kiện về môi trường. Thế nhưng, do chưa thực hiện chuyển đổi công năng sử dụng đất nên quanh các khu vực này phát sinh nhiều rác thải gây ô nhiễm môi trường.

Dự án Nhà máy xử lý rác thải của Công ty CP Môi trường Đồng Xanh tại P.Trảng Dài đã đóng cửa. Ảnh: L.AN

Sớm thu hồi đất, chuyển đổi công năng bãi rác đã đóng cửa để hạn chế ô nhiễm môi trường là mong muốn chung của người dân sinh sống xung quanh các bãi rác này.

* Đóng cửa vẫn chưa hết ô nhiễm

Bà Lê Thị Vui, sinh sống tại tổ 13, KP.3, P.Trảng Dài (TP.Biên Hòa) cho biết, nhà máy xử lý rác của Công ty CP Môi trường Đồng Xanh trên địa bàn đóng cửa nhiều năm nay nhưng tình trạng ô nhiễm môi trường quanh khu vực này vẫn còn. Nguyên nhân là do các bãi rác mới phát sinh quá nhiều. “Quanh nhà máy xử lý rác luôn có rất nhiều rác thải. Tôi kiến nghị chính quyền nhanh chóng thu hồi, chuyển đổi mục đích sử dụng đất bãi rác Trảng Dài để hạn chế ô nhiễm môi trường. Trước mắt, nên trang bị camera giám sát hành vi vứt rác ra khu vực này” - bà Vui chia sẻ.

Anh Nguyễn Văn Mão, sinh sống tại tổ 11, KP.3, P.Trảng Dài cho biết, tại KP.3 có đến 2 nhà máy xử lý rác thải. Mặc dù các bãi rác này đã đóng cửa theo chỉ đạo của tỉnh nhưng hằng ngày vẫn có xe chở rác đến, công nhân ra vào khu vực này. Nhiều năm nay, người dân phải thay phiên đốt, dọn rác thải xung quanh bãi rác. “Toàn người ở đâu đâu chở rác thải đến bỏ, có khi cả xe ba gác rác thải. Chúng tôi sinh sống ở đây rất khổ sở. Mùa khô thì mùi hôi thối, mùa mưa thì nước rác chảy lênh láng” - anh Mão nói.

Ông Khánh, một người dân sinh sống tại đây cho biết, theo quyết định của UBND tỉnh, đến ngày 31-12-2017, nhà máy xử lý rác của Công ty CP Môi trường Đồng Xanh phải di dời từ P.Trảng Dài đến xã Vĩnh Tân (H.Vĩnh Cửu). Sau đó, công ty này xin gia hạn 12 tháng. Tuy nhiên, đến thời điểm này, nhà xưởng, máy móc vẫn chưa rời đi.

Theo tìm hiểu của PV, tại KP.3, P.Trảng Dài có 2 nhà máy xử lý rác đã ngưng hoạt động. Một dự án đã ngưng hoàn toàn nhưng bên trong còn nhà xưởng, máy móc. Một dự án được chuyển sang làm điểm trung chuyển chất thải tạm. Quanh khu vực này phát sinh rất nhiều rác thải sinh hoạt. Người dân thay phiên dọn rác để hạn chế mùi hôi, rác tràn ra đường. Mong muốn chung của người dân là loại bỏ hoàn toàn các bãi rác, chuyển khu đất này sang mục đích khác để cải tạo cảnh quan, hạn chế tình trạng phát sinh rác.

* Chuyển thành công viên cây xanh

Ông Lê Văn Bình, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường cho biết, trên địa bàn tỉnh có 3 dự án nhà máy xử lý chất thải đã ngưng hoạt động, trong đó có 2 dự án tại P.Trảng Dài của Công ty CP Môi trường Sonadezi và Công ty CP Môi trường Đồng Xanh. Hiện 2 dự án này đã ngưng tiếp nhận rác và đang trong quá trình theo dõi môi trường. Sau khi hoàn thành quá trình theo dõi, chủ dự án có trách nhiệm lập hồ sơ bàn giao mặt bằng cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Rác thải phát sinh xung quanh bãi rác đã đóng cửa

Về phía Công ty CP Môi trường Sonadezi đã được giao 21,7ha đất tại Khu xử lý rác thải Vĩnh Tân, hiện đang tiếp nhận khoảng 250 tấn/ngày chất thải sinh hoạt của TP.Biên Hòa về xử lý. Công ty CP Môi trường Đồng Xanh cũng được quy hoạch gần 19ha đất tại Khu xử lý rác thải Vĩnh Tân nhưng chưa được giao đất, công ty này đang thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng để làm dự án nhà máy xử lý và tái chế rác thải.

Đại diện Phòng TN-MT TP.Biên Hòa cho rằng, thành phố đang thiếu các bãi rác tạm, điểm trung chuyển chất thải sinh hoạt. Thành phố đã đưa vào quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2025 khoảng 10ha tại P.Phước Tân để làm bãi trung chuyển chất thải nhưng chưa triển khai được. Thành phố kiến nghị bổ sung thêm điểm trung chuyển chất thải trong nội ô, trong đó có chuyển dự án nhà máy xử lý rác thải của Công ty CP Môi trường Đồng Xanh tại P.Trảng Dài sang làm điểm trung chuyển chất thải tạm, nhưng chưa được.

Chia sẻ về ý kiến này, bà Nguyễn Thị Vĩnh An, Phó trưởng Phòng Quản lý hạ tầng - đô thị (Sở Xây dựng) cho rằng, các bãi rác đã đóng cửa chậm triển khai cải tạo, khắc phục môi trường. TP.Biên Hòa có văn bản kiến nghị chuyển bãi rác tại P.Trảng Dài sang làm điểm trung chuyển chất thải nhưng điều này không phù hợp. “Một bãi rác phải đóng cửa vì gây ô nhiễm môi trường không thể chuyển sang làm điểm tiếp nhận rác thải. Cần đóng cửa các bãi rác không đảm bảo điều kiện về môi trường. Khi đã đóng cửa, phải thực hiện cải tạo, khắc phục môi trường và lập đề án chuyển sang làm công viên cây xanh hoặc công trình tiện ích khác” - bà An cho hay.

Phó giám đốc Sở TN-MT Trần Trọng Toàn cho biết, Đồng Nai đang xây dựng Đề án Quản lý chất thải rắn sinh hoạt. Đề án yêu cầu các địa phương rà soát, đưa ra khỏi quy hoạch sử dụng đất các dự án bãi rác, khu xử lý chất thải không đáp ứng yêu cầu về môi trường. Các dự án bị buộc đóng cửa phải cải tạo, khắc phục môi trường và bàn giao lại đất. Tùy theo từng dự án, từng khu vực, các bãi rác ngưng hoạt động sẽ được chuyển đổi công năng cho phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của địa phương và dân cư xung quanh.

Lê An