Túi ny-lông sinh học vẫn chưa thể ra chợ

Đề án tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường do sử dụng túi ny-lông khó phân hủy trong sinh hoạt do Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 11-4-2013 đặt mục tiêu năm 2020 giảm 65% khối lượng túi ny-lông khó phân hủy tại các siêu thị, trung tâm thương mại so với năm 2010; giảm 50% khối lượng túi ny-lông khó phân hủy tại các chợ dân sinh; thu gom và tái sử dụng 50% túi ny-lông khó phân hủy phát sinh trong sinh hoạt.

Đề án tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường do sử dụng túi ny-lông khó phân hủy trong sinh hoạt do Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 11-4-2013 đặt mục tiêu năm 2020 giảm 65% khối lượng túi ny-lông khó phân hủy tại các siêu thị, trung tâm thương mại so với năm 2010; giảm 50% khối lượng túi ny-lông khó phân hủy tại các chợ dân sinh; thu gom và tái sử dụng 50% túi ny-lông khó phân hủy phát sinh trong sinh hoạt.

Túi ny-lông có dán nhãn thân thiện với môi trường tại một cửa hàng tiện lợi ở TP.Biên Hòa. Ảnh: H.LỘC

Tuy nhiên, đến nay túi ny-lông sinh học, đồ nhựa thân thiện với môi trường mới có ở các siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi, còn ở các chợ truyền thống, tiệm tạp hóa hầu như vẫn vắng bóng.

* Túi ny-lông khó phân hủy vẫn còn phổ biến

Chợ Biên Hòa mỗi ngày có hàng ngàn lượt tiểu thương, người tiêu dùng đến giao dịch hàng hóa. Phần lớn các loại hàng hóa đều sử dụng túi ny-lông. Bà Kiều Mai, chủ sạp bán đồ khô cho biết, trung bình mỗi ngày bà tiêu thụ khoảng 0,5kg túi ny-lông. Toàn bộ là túi nhựa khó phân hủy. Loại túi này bà đã sử dụng gần 20 năm vì chúng có độ bền cao, dễ sử dụng, giá khoảng 25-40 ngàn đồng/kg.

Một tiểu thương khác tại chợ Biên Hòa cho hay, bà sử dụng túi ny-lông nhựa vì sản phẩm phổ biến, có mối giao hàng tận nơi. Theo tiểu thương này, nếu túi ny-lông sinh học cũng có người giao tận nơi, có giá tương đương như túi ny-lông truyền thống, bà sẽ mua sử dụng. Phó trưởng ban quản lý chợ Biên Hòa Nguyễn Văn Cương cho biết, thời gian qua, Ban quản lý chợ đã nhiều lần tuyên truyền về nội dung này, các tiểu thương cũng đồng ý hạn chế sử dụng túi ny-lông và sản phẩm nhựa dùng một lần nhưng hiệu quả chưa được như mong đợi. Không có quy định bắt buộc sử dụng túi ny-lông sinh học đối với tiểu thương, người tiêu dùng nên Ban quản lý chợ chỉ tuyên truyền, vận động.

Loại túi nhựa tự hủy sinh học thân thiện với môi trường

Anh Lê Văn Bô, chủ sạp trái cây trên đường Bùi Văn Hòa (P.Long Bình, TP.Biên Hòa) chia sẻ: “Trung bình mỗi ngày, tôi bán 1 tấn trái cây, tính sơ sơ cũng sử dụng vài trăm túi ny-lông. Nếu sử dụng loại túi sinh học có giá từ 50-80 ngàn đồng/kg thì tiền lời sẽ giảm, mà nếu cộng thêm vào tiền trái cây thì không được”.

Khảo sát của phóng viên tại một số chợ trên địa bàn TP.Biên Hòa và cả vùng nông thôn cho thấy, các loại bao bì như túi ny-lông sinh học, túi vải không dệt, túi giấy sử dụng nhiều lần gần như chưa có. Các tiệm tạp hóa, cửa hàng bán lẻ truyền thống cũng đang dùng túi ny-lông. Theo người bán, túi ny-lông có giá thành rẻ, sử dụng được với tất cả các mặt hàng từ chín đến sống, nóng đến lạnh. Loại túi này rất phổ biến, có mối cung cấp tận nơi, người mua không phải tìm đến các siêu thị, nhà sản xuất để đặt hàng. Mặt khác, người tiêu dùng vẫn còn thói quen sử dụng nhiều túi ny-lông khi đi chợ.

* Hỗ trợ cơ sở sản xuất, đơn vị kinh doanh

Xuất phát từ mong muốn đem đến sản phẩm tốt cho sức khỏe, góp phần bảo vệ môi trường, năm 2018, Công ty CP Nhựa Đồng Nai cho ra mắt sản phẩm túi ny-lông phân hủy sinh học, thân thiện với môi trường. Sản phẩm được Tổng cục Môi trường (Bộ TN-MT) chứng nhận không chứa thành phần độc tố, hàm lượng kim loại nặng nằm trong ngưỡng cho phép, giúp bảo vệ môi trường và sức khỏe người tiêu dùng. Tuy nhiên, đến nay sản phẩm mới chỉ được chào bán trên website của công ty, các siêu thị lớn hay để xuất khẩu, chưa đến được tiệm tạp hóa, chợ truyền thống.

Tiểu thương sử dụng túi ny-lông truyền thống để đựng hàng cho khách tại chợ Biên Hòa

Theo một số doanh nghiệp, sự chênh lệch về giá là trở ngại khiến túi ny-lông sinh học chưa phổ biến. Theo đó, túi sinh học sử dụng nguyên vật liệu sản xuất có giá cao hơn nhiều so với vật liệu nhựa. Trên thực tế, túi sinh học, các sản phẩm nhựa thân thiện hiện chỉ có ở siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi và đơn vị kinh doanh phải chịu chi phí này. Trưởng phòng Marketing Co.opmart Biên Hòa Mai Thị Hương Lan cho hay, siêu thị đã sử dụng túi ny-lông sinh học tự hủy để đựng hàng cho khách nhiều năm nay. Chi phí sản xuất, in ấn hoàn toàn do doanh nghiệp “gánh”, người tiêu dùng chưa phải trả tiền. Doanh nghiệp đã triển khai bán túi sử dụng nhiều lần và có chính sách tích điểm cho khách hàng dùng loại túi này khi đi mua hàng, nhưng sản phẩm bán rất chậm.

Phát biểu tại buổi họp về đẩy mạnh phân loại rác tại nguồn vào đầu tháng 5-2021, Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi cho rằng, để túi ny-lông sinh học và sản phẩm nhựa thân thiện với môi trường trở nên phổ biến, Sở Công thương, Sở TN-MT, các địa phương cần xây dựng kế hoạch, lộ trình và cam kết thực hiện giảm tỷ lệ sử dụng túi ny-lông truyền thống ở các cơ sở kinh doanh và cộng đồng dân cư. Sở TN-MT nghiên cứu, đề xuất khu quy hoạch dành riêng cho cơ sở tái chế nhựa. Quỹ Bảo vệ môi trường, Quỹ đầu tư phát triển của tỉnh ưu tiên vốn vay ưu đãi cho doanh nghiệp sản xuất, cơ sở kinh doanh dùng bao bì thân thiện với môi trường. Ngành Thuế áp dụng các loại thuế, phí đối với doanh nghiệp sản xuất bao bì truyền thống để 2 loại túi này không bị chênh lệch quá nhiều về giá.

Hoàng Lộc