Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ: Bắt đầu từ đâu?

Kinh tế đang dần hồi phục, các đơn hàng sản xuất cũng khá hơn, giá xăng dầu ở mức thấp và lãi suất ngân hàng không còn cao ngất ngưởng như trước đang là những điều kiện tốt để khối doanh nghiệp (DN) nhỏ và vừa phát triển.

Công nhân sản xuất tại Công ty TNHH Lực Đồng Tâm, phường Tân Biên, TP.Biên Hòa.

Theo các chuyên gia kinh tế, DN nhỏ và vừa trong nước hiện nay đang “hụt hơi” trước sự cạnh tranh sản phẩm từ khối DN lớn trong nước và các DN nước ngoài. Trong khi đó, đóng góp cho nền kinh tế cũng như giải quyết việc làm của khối DN này là rất lớn.

* Tự “bơi”

Một DN hoạt động trong lĩnh vực sản xuất bao bì ở phường Tân Hiệp (TP.Biên Hòa) do sản xuất trong khu dân cư phải di dời ra khỏi thành phố, chủ DN đã chọn xã Hố Nai 3 (huyện Trảng Bom) để đặt nhà máy sản xuất. Để có được đầy đủ giấy phép xây dựng xong nhà máy, thời gian kéo dài đến gần 2 năm. Chủ một DN kéo sợi tại huyện Long Thành cũng cho biết, sau khi mua xong đất để xây dựng nhà xưởng, các thủ tục hành chính cũng “hành” cho chủ DN này mờ mắt. Giám đốc công ty này ngao ngán nói: “Trong khi xây dựng nhà xưởng mới thì nơi cũ vẫn phải duy trì hoạt động nên chúng tôi rất muốn hoàn công nhanh để chuyển về. Toàn bộ tiền xây dựng nhà xưởng đều phải vay ngân hàng, dự án càng kéo dài càng khổ. Nếu có nhiều tiền như các công ty lớn để vào khu công nghiệp thuê đất thì chuyện đã quá dễ dàng”.

Ông Lê Trí Minh, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Đại Á Thành ở xã Phước Tân (TP.Biên Hòa) cũng chia sẻ do không có vốn để mua đất làm nhà xưởng ở những nơi thuận tiện, ông phải đến một khu vực hẻo lánh của xã Phước Tân đặt nhà máy sản xuất. Nơi đây đường vào nắng bụi mưa lầy và khổ nhất là công nhân cũ đều nghỉ gần hết vì phải đi làm xa, đến nơi mới cũng không dễ tuyển lao động. DN của ông đã phải đánh vật một thời gian mới ổn định được sản xuất. Ông Phan Văn Trường, Giám đốc Công ty chế biến gỗ Phú Thịnh Vượng ở phường Hố Nai (TP.Biên Hòa) chia sẻ: “Tổng vốn của tôi chỉ có khoảng 5 tỷ đồng. Nhà xưởng sản xuất đi thuê chỉ có 1 ngàn m². Tôi lắp hệ thống hút bụi trị giá 250 triệu đồng để hoạt động, nhưng mỗi khi bị kiểm tra vẫn bị phạt vì chưa đảm bảo. Nhưng nếu đầu tư đúng mức, hệ thống này lên cả tỷ đồng, vậy thì còn vốn đâu để sản xuất nữa. Trong khi đó, vốn phải đi vay và mỗi tháng tôi phải trả tiền thuê nhà xưởng sản xuất tới gần 50 triệu đồng”.

Vừa qua, ở cuộc hội thảo về tăng sức cạnh tranh cho các DN nhỏ và vừa tại TP.Hồ Chí Minh, lãnh đạo Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, các DN nhỏ và vừa hiện nay phần lớn vẫn đang phải “tự bơi”, chưa được quan tâm đúng mức.

* Hỗ trợ những gì?

Theo Hội Doanh nhân trẻ Đồng Nai, hỗ trợ cho DN nhỏ và vừa phải nhìn trên tính đặc thù thì việc hỗ trợ mới thiết thực. Ông Đặng Văn Điềm, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Đồng Nai, cho rằng đặc thù của khối DN nhỏ và vừa là vốn ít và trình độ quản lý kém, không thể chuyên nghiệp như các công ty lớn. Chính vì vậy, chính sách hỗ trợ cũng phải phù hợp DN mới hấp thụ được. Đơn cử về vốn, nên có những cơ chế giúp DN tiếp cận dễ hơn. “Hiện nay tài sản của hầu hết các DN nhỏ và vừa đều được thế chấp cả trong ngân hàng. Muốn đầu tư mở rộng sản xuất hay đổi mới máy móc, đi vay thêm vốn theo đúng quy định là rất khó” - ông Điềm nói.

Bên cạnh đó, các thủ tục hành chính cũng cần được hỗ trợ tốt và thoáng hơn từ phía cơ quan Nhà nước, bởi đây là các DN ít chuyên nghiệp. Một lãnh đạo Hiệp hội Chế biến gỗ và thủ công mỹ nghệ Đồng Nai cho rằng, các đoàn kiểm tra vào bất cứ DN nhỏ và vừa của ngành chế biến gỗ cũng có thể phạt được, bởi các quy định đều theo chuyên nghiệp mà chỉ những DN lớn mới đầu tư được bài bản như vậy. Một vấn đề nữa mà theo các hiệp hội DN, thì việc hỗ trợ đào tạo cho khối DN này cũng rất cần thiết. Ở đây, không chỉ là hỗ trợ đào tạo nghề cho người lao động mà đào tạo cả lãnh đạo quản lý của các DN để nâng cao khả năng quản trị.

Vân Nam