Xử lý hàng giả, hàng lậu: Bắt cóc bỏ dĩa!

Tình trạng sản xuất và buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ… có xu hướng gia tăng với thủ đoạn ngày càng tinh vi, được khép kín từ sản xuất, vận chuyển đến phân phối. Trong khi đó, công tác chống hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng nhập lậu mới xử lý được phần ngọn vì còn nhiều rào cản, khe hở từ chính cơ chế, chính sách pháp luật xử lý.

Đáng lo ngại nhất là do việc xử lý thiếu tính răn đe nên sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng ngày càng phổ biến. Chỉ cần thuê một phòng trọ với vài triệu đồng tiền vốn ban đầu, một cơ sở sản xuất hàng giả ra đời và từ đây, hàng ngàn sản phẩm giả được tuồn ra thị trường mỗi ngày.

* Thuê phòng trọ làm hàng giả

Cuối năm 2012, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 2 (TP. Biên Hòa) qua quá trình theo dõi tờ rơi quảng cáo khuyến mãi gas nhãn hiệu Tín Nghĩa đã kiểm tra đột xuất cơ sở này tại KP1, phường Trảng Dài, phát hiện tại đây có 7 vỏ bình gas loại 12kg, 3 thùng tem hiệu Tín Nghĩa, Sao Mai, Bình Minh…

Phát hiện một cơ sở sang chiết gas trái phép. Ảnh: Danh Trường

Trước đó, Đội QLTT số 2 cũng phát hiện hàng loạt các điểm kinh doanh gas nhỏ lẻ không đăng ký kinh doanh tại các phường: Long Bình, An Bình, Trảng Dài… cung cấp gas không đủ trọng lượng.

Thủ đoạn của các điểm này là dùng một bình gas đủ trọng lượng (12-13kg) sang chiết ra 2 vỏ bình cùng loại (nhẹ hơn khoảng 6,5kg so với bình gas đủ trọng lượng) và đưa đi tiêu thụ bằng cách in tờ rơi quảng cáo khuyến mãi giá rẻ, giao hàng tận nhà để “bẫy” người mua. Việc tổ chức sang chiết gas vào bình mini cũng tương tự, chỉ cần vài trăm ngàn đồng tiền vốn mua 1 bình gas lớn và các vỏ bình gas mini, dụng cụ sang chiết chỉ là một ống dẫn có thể dễ dàng mua được trên thị trường. Và một người có thể sang chiết được hàng trăm bình gas mini mỗi ngày.

Năm 2012, lực lượng QLTT Đồng Nai phát hiện nhiều cơ sở sản xuất hàng giả. Đa số các cơ sở này đều là những phòng trọ thuê tại khu vực hẻo lánh. Cũng trong cuối năm 2012, Đội QLTT cơ động đã bắt vụ sản xuất ruột xe máy Casumina giả và nhiều loại phụ tùng xe máy khác: dầu nhớt Honda, Yamaha, Castrol, ruột xe CST, sên cam xe máy, bộ IC đánh lửa… Đối tượng tổ chức làm hàng giả là bà Nguyễn Thị Th., thuê phòng trọ tại địa chỉ: tổ 11, KP2, phường Long Bình Tân (TP. Biên Hòa).

* Rào cản pháp luật

Chủ một đại lý kinh doanh gas có quy mô lớn tại TP. Biên Hòa cho biết, vỏ bình gas được mua đứt bán đoạn từ doanh nghiệp sản xuất đến cửa hàng, người tiêu dùng. Chỉ trong vòng 3 tháng, lượng vỏ bình gas của đại lý đưa ra thị trường thu về chỉ còn 50%. Trong đó, không ít vỏ bình được tập kết về các điểm sang chiết lậu. Hiện chính các đại lý kinh doanh gas cũng đang chịu áp lực cạnh tranh với gas lậu thu hút khách nhờ “chiêu” phát tờ rơi khuyến mãi kèm dịch vụ chở hàng tận nơi. Việc xử lý của cơ quan chức năng chỉ mới cắt ở phần ngọn, chế tài xử phạt đối tượng vi phạm trong lĩnh vực này chưa đủ sức răn đe trong khi làm gas lậu lại siêu lợi nhuận.

Bắt vụ làm giả nhãn hiệu vỏ ruột xe Casumina tại phường Long Bình, TP. Biên Hòa.

Báo cáo với lãnh đạo tỉnh tại cuộc họp triển khai công tác của Ban Chỉ đạo 127, ông Lê Văn Khuyện, Phó phòng Cảnh sát kinh tế Công an Đồng Nai cho biết, năm 2012, toàn tỉnh phát hiện trên 7 ngàn vụ vi phạm, trong đó hàng trăm vụ chuyển qua cơ quan điều tra nhưng chỉ có 4 vụ bị khởi tố. Thực tế, công tác điều tra chống hàng lậu, hàng giả còn nhiều khó khăn do những bất cập về cơ chế, chính sách. Trong đó, sự chưa thống nhất về cách xử lý giữa các ngành cũng là một trở ngại.

Theo ông Trương Phước Đông, Chi cục trưởng Chi cục QLTT Đồng Nai, chính sách pháp luật còn tồn tại nhiều bất cập, tạo rào cản cho công tác chống hàng gian, hàng giả, hàng nhập lậu. Cụ thể, tại Thông tư liên tịch 60/2011 quy định thời hạn xuất trình hóa đơn, chứng từ của đơn vị nhập khẩu, kinh doanh là 72 giờ kể từ thời điểm kiểm tra hàng hóa. Với thời hạn này, cơ sở kinh doanh có dư dả thời gian để “chạy” hóa đơn... Nghị định 107/2009/NĐ - CP của Chính phủ quy định về kinh doanh khí dầu mỏ hóa lỏng chưa chặt chẽ đối với việc quản lý vỏ bình gas dẫn đến tình trạng vỏ bình gas bị thả nổi, bị thu gom sử dụng trong sang chiết gas lậu.

Bình Nguyên