Theo khảo sát của một công ty nghiên cứu thị trường, từ đầu năm đến nay, lượng thuốc lá nhập lậu vào Việt Nam lên đến gần 500 triệu bao. Thuốc lá lậu chiếm 48,2% thị trường thuốc lá khu vực TP.Hồ Chí Minh (TP.HCM) và các tỉnh miền Đông với rất nhiều loại thuốc.
Theo khảo sát của một công ty nghiên cứu thị trường, từ đầu năm đến nay, lượng thuốc lá nhập lậu vào Việt Nam lên đến gần 500 triệu bao. Thuốc lá lậu chiếm 48,2% thị trường thuốc lá khu vực TP.Hồ Chí Minh (TP.HCM) và các tỉnh miền Đông với rất nhiều loại thuốc.
Cũng theo tính toán của các chuyên gia, thuốc lá lậu đã làm chảy máu ngoại tệ của đất nước bình quân hơn 200 triệu USD/năm, thất thu thuế từ 2.500 - 3.000 tỷ đồng/năm.
* Âm ỉ vượt biên
Biên giới Tây Ninh - Long An chính là nơi thuốc lá lậu tràn qua ngày đêm bằng nhiều hình thức tinh vi, phức tạp với sự tham gia của hàng ngàn lao động cửu vạn.
 |
| Thuốc lá Jet lậu tuồn qua biên giới Tây Ninh bị bộ đội biên phòng bắt giữ. |
Những đội quân xe gắn máy, xe đạp và đặc biệt là vỏ lãi… tham gia chuyển thuốc lậu quy mô nhỏ nhưng được chỉ huy bằng điện thoại di động, bộ đàm để đối phó nhanh với lực lượng chức năng.
Dân cửu vạn ở Tây Ninh thường sử dụng các loại xe gắn máy cũ giá rẻ nhưng xoáy nòng để có thể tăng tốc độ lên đến hàng trăm cây số giờ. Mỗi chiếc xe giá chưa tới 2 triệu đồng nên nếu cần là họ có thể bỏ cả xe lẫn hàng lậu. Họ hoạt động thành nhiều nhóm lẻ, đêm ngày không theo những quy luật để hạn chế bị bắt. Mỗi chuyến vận chuyển thuốc lá vào điểm tập kết, họ được trả thù lao 100 ngàn đồng.
Trên sông Vàm Cỏ Đông, thuốc lá lậu tràn sang bằng những chiếc ghe 2 đáy hoặc gói vào bọc ny-lông để dìm xuống lòng sông, rồi thả trôi theo dòng nước vào ban đêm đánh lừa lực lượng kiểm tra. Những chiếc vỏ lãi chở thuốc lậu này có công suất 20 mã lực, thường canh giờ để nối đuôi nhau lao vun vút trên Rạch Tràm, ranh giới hành chính giữa các xã vùng biên của hai tỉnh Tây Ninh và Long An. Khi thấy động, dân vận chuyển có thể cho vỏ lãi quay ngược về hướng Campuchia.
Ở khu vực Phước Lưu, Phước Chỉ, Bình Thạnh (huyện Trảng Bàng), nhiều đối tượng buôn lậu thuốc lá tập hợp thành từng đoàn khoảng 10 xe gắn máy chạy với tốc độ cao, lực lượng chức năng không đuổi kịp. Dân cửu vạn thuộc nhiều đường tắt dọc biên giới nên thuốc lá lậu dù bị bắt khá nhiều nhưng vẫn lọt vào thị trường nội địa.
* Còn mua là còn buôn lậu
Phương thức và thủ đoạn của dân buôn lậu ngày càng tinh vi: thay đổi linh hoạt phương tiện vận chuyển, chia nhỏ hàng, thay đổi địa điểm, thay đổi thời gian giao hàng... Nhiều năm qua, tỉnh Tây Ninh cũng đã có nhiều nỗ lực chống buôn lậu hàng hóa nói chung, buôn lậu thuốc lá nói riêng thông qua việc bắt giữ, xử lý, tiêu hủy hàng triệu bao thuốc. Tuy nhiên, nỗ lực ấy chẳng thấm vào đâu so với thực trạng.
Có người cho rằng, do việc xử phạt buôn lậu thuốc lá còn nhẹ không đủ sức răn đe, hoặc không thể xử lý hình sự vì không chứng minh được các yếu tố liên quan. Cũng có ý kiến cho rằng, việc chống thuốc lá lậu, thuốc lá giả khó khăn vì biên giới quá rộng, lực lượng mỏng và kinh phí, chế độ còn bất cập…
Cũng đã có nhiều giải pháp được đưa ra để hạn chế nạn buôn lậu thuốc lá. Song, mọi giải pháp vẫn khó khả thi, nếu thị trường trong nước vẫn còn hút hàng. Vận động người dân nhận thức được không sử dụng thuốc lá lậu là một hành vi yêu nước có thể xem là giải pháp hữu hiệu hơn.
Hiền Quang
