Để công nhân không sa bẫy 'tín dụng đen'

Những tháng cuối năm, do doanh nghiệp (DN) gặp khó khăn về đơn hàng nên công nhân phải nghỉ luân phiên, nghỉ không lương. Thu nhập giảm sâu khiến cuộc sống của người lao động gặp nhiều áp lực. Nhiều người lao động vì quá khó khăn đã phải tìm tới "tín dụng đen".

Những tháng cuối năm, do doanh nghiệp (DN) gặp khó khăn về đơn hàng nên công nhân phải nghỉ luân phiên, nghỉ không lương. Thu nhập giảm sâu khiến cuộc sống của người lao động gặp nhiều áp lực. Nhiều người lao động vì quá khó khăn đã phải tìm tới “tín dụng đen”.

Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Nguyễn Thị Như Ý và đại diện các ngân hàng ký kết chương trình phúc lợi, hỗ trợ công nhân vay vốn. Ảnh: L.Mai

Trước thực trạng trên, các cấp Công đoàn và DN đang đẩy mạnh tuyên tuyền để công nhân lao động (CNLĐ) không sa vào bẫy “tín dụng đen”. Đồng thời, triển khai các gói hỗ trợ vay vốn giúp công nhân cải thiện cuộc sống.

* Hệ lụy vì “tín dụng đen”

Dạo quanh các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh, người đi đường dễ dàng bắt gặp hình ảnh tờ rơi được dán dày đặc các cột điện quanh các công ty để quảng cáo các hình thức cho vay tiền. Khi đọc thông tin quảng cáo, CNLĐ dễ bị thu hút vì thủ tục cho vay đơn giản, người vay chỉ cần có căn cước công dân sẽ được vay từ 20-50 triệu đồng.

Bà T.T.H. (ngụ TP.Biên Hòa) cho biết, bà làm việc cho một DN sản xuất sợi ở Khu công nghiệp 2 (TP.Biên Hòa). Tháng trước, bà phải ngừng việc không lương vì DN không có đơn hàng. Trước đó, từ tháng 10, bà làm việc 4 ngày/tuần và thu nhập giảm còn hơn 4 triệu đồng/tháng. Vì quá khó khăn, bà H. lấy số điện thoại trong tờ rơi cho vay tiền để liên hệ hỏi vay. Nhưng sau đó, DN gọi điện báo đi làm lại nên bà H. bỏ ý định này.

Tuy nhiên, trong suốt 2 tuần, bà bị số điện thoại lạ gọi liên tục hẹn gặp để làm thủ tục vay. Mặc dù đã từ chối nhưng bà H. vẫn bị làm phiền, thậm chí bị đe dọa. Quá hoảng loạn, bà H. đành phải đổi sim điện thoại khác mới được yên thân.

Là nạn nhân của “tín dụng đen”, anh N.V.H., công nhân làm việc ở Khu công nghiệp Nhơn Trạch 2 (H.Nhơn Trạch) kể, cuối năm 2021, hậu dịch bệnh Covid-19, cuộc sống gia đình bấp bênh, lương thưởng bị cắt giảm nên anh đã vay tiền của các đối tượng hoạt động “tín dụng đen” 30 triệu đồng. Trong 2 tháng đầu, anh H. trả lãi đúng hạn, đến tháng thứ 3 mới chậm trả lãi 2 ngày thì bị các đối tượng gọi điện đe dọa, thậm chí “khủng bố” người nhà và đến tận công ty đòi nợ. Các đối tượng cho vay còn nhắn tin cho phòng nhân sự và kế toán công ty yêu cầu nhắc nhở công nhân trả nợ. Bên cạnh đó, ghép hình anh H. đưa lên mạng Facebook khiến anh phải nhờ DN hỗ trợ, ứng lương trả mới thoát thân.

Thời gian qua, mặc dù các cơ quan chức năng liên tiếp cảnh báo để công nhân tránh sa vào bẫy “tín dụng đen” nhưng vì quá khó khăn, CNLĐ đã vay tiền mà không biết được hệ lụy sau đó. Mặt khác, các đối tượng lợi dụng CNLĐ khó khăn để dụ dỗ bằng nhiều cách.

Đầu năm 2022, nhiều cán bộ Công đoàn cơ sở trên địa bàn tỉnh đã bị các đối tượng gọi đòi nợ vì CNLĐ vay “tín dụng đen” không trả. Nhiều người bị các đối tượng đăng hình bản thân và gia đình lên các trang mạng với mục đích xuyên tạc, bôi nhọ nhằm gây áp lực. Bên cạnh đó, chúng dùng nhiều số điện thoại khác nhau gọi đến công ty để đe dọa, chửi bới làm gián đoạn, ảnh hưởng hoạt động sản xuất của DN. Một số trường hợp “tín dụng đen” lộng hành đến mức cán bộ Công đoàn, DN phải gửi văn bản đề nghị cơ quan chức năng hỗ trợ, xử lý.

Ông N.T.H., Phó chủ tịch Công đoàn một DN có đông lao động tại H.Nhơn Trạch cho hay, anh từng là nạn nhân bị đe dọa và đưa hình ảnh lên các trang mạng để bôi nhọ khi CNLĐ vay “tín dụng đen” nhưng không đủ khả năng trả vì lãi suất quá cao.

“Cuối năm, đánh vào tâm lý CNLĐ gặp khó khăn, các đối tượng sẽ quảng cáo rất nhiều hình thức vay tiền. Do đó, CNLĐ cần tỉnh táo để không bị mắc bẫy” - anh H. chia sẻ.

* Gỡ khó cho CNLĐ

Hiện “tín dụng đen” vẫn đeo bám CNLĐ vì các đối tượng cho vay biết họ nhiều tháng nay CNLĐ ít việc, thu nhập bị giảm sút, tác động tiêu cực đến đời sống hằng ngày. Trong khi đó, việc tiếp cận nguồn vốn vay chính thống với công nhân gặp nhiều khó khăn do đa số từ ngoại tỉnh đến thuê nhà trọ, chính quyền địa phương không xác nhận được tình trạng nơi ở ổn định. Về phía ngân hàng chính sách chỉ hỗ trợ các hộ nghèo được vay vốn nên CNLĐ cũng không tiếp cận được. Do đó, việc vay lãi bên ngoài là không tránh khỏi.

Thời gian qua, các cấp Công đoàn tỉnh đã triển khai hiệu quả chương trình phúc lợi đoàn viên, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho CNLĐ. Đồng thời, phối hợp với các ngân hàng, tổ chức tài chính hỗ trợ CNLĐ vay vốn, cải thiện đời sống.

Mới đây, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh đã ký kết biên bản ghi nhớ chương trình phúc lợi cho đoàn viên, người lao động với 2 công ty tài chính: Công ty Tài chính TNHH HD Saison (HD Saison) và Công ty Tài chính TNHH Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng SMBC (FE Credit) nhằm triển khai thực hiện gói vay ưu đãi dành cho CNLĐ. Theo thỏa thuận, LĐLĐ tỉnh và 2 công ty tài chính sẽ phối hợp cùng thống nhất lựa chọn địa bàn khu công nghiệp, DN triển khai các gói tín dụng này.

Đặc biệt, để hoạt động này mang lại hiệu quả, LĐLĐ tỉnh tạo điều kiện cho các cấp Công đoàn trực thuộc phối hợp với công ty tài chính đưa sản phẩm tín dụng tới CNLĐ. Các sản phẩm dịch vụ tín dụng của HD Saison và FE Credit triển khai cho vay tiêu dùng, mua sản phẩm trả góp và cho vay thẻ tín dụng đối với lãi suất ưu đãi tương đương 50-70% so với mức lãi suất thông thường. Thông qua thỏa thuận hợp tác góp phần từng bước xóa tình trạng “tín dụng đen” trong các khu công nghiệp, nâng cao phúc lợi cho CNLĐ.

Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Nguyễn Thị Như Ý cho hay, thời gian qua, “tín dụng đen” diễn biến phức tạp, nhiều người dân, nhất là CNLĐ chưa lường hết tác hại vẫn tìm đến các hình thức cho vay này. LĐLĐ tỉnh đã tăng cường công tác tuyên truyền cho NLĐ hiểu rõ hơn phương thức, thủ đoạn của các đối tượng hoạt động “tín dụng đen” để cảnh giác, không làm ảnh hưởng tới việc làm và đời sống. Việc ký kết biên bản ghi nhớ với 2 đơn vị đối tác nhằm giải quyết nhu cầu vay vốn cấp thiết, xóa bỏ tình trạng “tín dụng đen” đang diễn ra rất phức tạp tại các khu công nghiệp hiện nay.

Lan Mai