Một vấn đề tưởng chừng không liên quan đến chuyện tội phạm được nhắc đến tại cuộc họp Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ vào ngày 7-3 là tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra khá "nóng" tại hàng chục tỉnh, thành trong cả nước, trong đó có Đồng Nai.
[links()]Một vấn đề tưởng chừng không liên quan đến chuyện tội phạm được nhắc đến tại cuộc họp Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ vào ngày 7-3 là tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra khá “nóng” tại hàng chục tỉnh, thành trong cả nước, trong đó có Đồng Nai.
Nói đến việc khai thác cát trái phép, trước hết phải nói đến tình trạng khai thác cát không phép (khai thác trộm) trên các dòng sông, con suối; thường thì đối tượng khai thác cát “trộm” hoạt động lén lút, lúc đêm khuya, gặp cơ quan chức năng thì bỏ chạy, đánh đắm phương tiện bơm hút cát để phi tang. Một kiểu khai thác cát trái phép nhưng “hợp pháp” là việc một số đơn vị được cấp phép khai thác cát, nạo vét luồng lạch kết hợp tận thu cát đã lợi dụng sự hợp pháp để làm quá tay, khai thác tận thu với số lượng nhiều hơn, ở độ sâu hơn so với giấy phép được cấp.
Với nạn khai thác cát lén lút, các cơ quan chức năng và địa phương cho rằng đối tượng trộm cát thường hoạt động lúc đêm khuya, khi bị phát hiện thường đánh đắm phương tiện rồi nhảy sông trốn, thậm chí chống đối cơ quan chức năng; hay như việc xử lý hình sự rất khó khăn do phải chứng minh hành vi vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng, trong khi việc xử lý hành chính chưa đủ sức răn đe... Những lý do đó có thể đúng, nhưng chưa đủ. Bởi, hoạt động bơm hút cát phải sử dụng máy bơm hút phát ra tiếng ồn rất to, từ xa có thể nghe thấy, trong khi hệ thống chính quyền được tổ chức đến tận các xã, ấp thì hoạt động này không thể che mắt, bịt tai ai được. Mặt khác, nếu cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý quyết liệt và thường xuyên thì “cát tặc” khó có cơ hội hoạt động, khó có thể liên tục đánh đắm phương tiện bơm hút cát trị giá hàng chục triệu đồng, hay liên tục phải nộp phạt số tiền lớn.
Với kiểu khai thác tận thu “hợp pháp” thì việc giám sát, kiểm tra, xử lý của các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương giữ vai trò rất quan trọng. Nếu các cơ quan chức năng ở địa phương không bao che, dung túng mà sâu sát, làm đúng chức năng thì các đơn vị khai thác cát trái phép kiểu hợp pháp khó hoạt động được.
Các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương cần phải mạnh tay, quyết liệt hơn nữa trong việc giám sát, kiểm tra, xử lý hoạt động khai thác cát trái phép để “cát tặc” khó có cơ hội hoạt động. Những việc đó liệu có khó không?
P.V