Vẫn có điều gì đó "lợn cợn" trong những khoản lãi hàng ngàn tỷ của các tập đoàn nhà nước, bao gồm: Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Viễn thông quân đội (Viettel) và Tập đoàn Bưu chính - viễn thông (VNPT).
Vẫn có điều gì đó “lợn cợn” trong những khoản lãi hàng ngàn tỷ của các tập đoàn nhà nước, bao gồm: Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Viễn thông quân đội (Viettel) và Tập đoàn Bưu chính - viễn thông (VNPT). Truyền thông cũng đã bóc tách rất nhiều về vấn đề này trong mấy ngày qua. Theo đó, EVN lãi 4.404 tỷ đồng và theo báo cáo của Bộ Thông tin - truyền thông tại hội nghị triển khai công tác năm 2014, doanh thu của Viettel và VNPT ước đạt gần 282 ngàn tỷ đồng, lợi nhuận đạt 44.352 tỷ đồng.
Nhìn sơ, rõ ràng các tập đoàn nhà nước kinh doanh có lãi là một điều đáng mừng khi Chính phủ đang phải chắt chiu từng đồng ngân sách. Doanh nghiệp lãi, nhà nước sẽ có thêm nguồn để xoay trở, đầu tư cho những dự án cấp bách trong những giai đoạn kinh tế khó khăn.
Song, nhiều ý kiến cho rằng, cả hai tập đoàn trên đã có lãi khủng từ những tính toán kinh doanh dựa trên thế độc quyền, bằng cách tăng giá điện, tăng giá dịch vụ viễn thông mà không được người tiêu dùng đồng tình.
Cứ mỗi lần tăng giá điện, EVN lại than lỗ, than rằng phải từng bước đưa giá điện về đúng giá thị trường, cắt lỗ cho nhà nước. Trên báo Tuổi Trẻ, TS. Lê Đăng Doanh bức xúc: “Tôi cho rằng cần phải tính toán lại lộ trình tăng giá điện thêm 22% từ nay đến năm 2015. Ngành điện lấy lý do kinh doanh không có lãi nên không có vốn đầu tư, không thu hút được các nhà đầu tư tham gia, vì thế phải tăng giá điện. Nhưng có lãi tới mức dư ra con số 4.404 tỷ đồng sau khi đã đưa vào giá thành khoảng 18.200 tỷ đồng là khoản lỗ của những năm trước, thì thực tế giá điện hiện nay đã có thể mang lại lợi nhuận rất lớn cho doanh nghiệp. Vì vậy không cần thiết phải tiếp tục tăng giá điện”.
Nhiều chuyên gia kinh tế và đại biểu Quốc hội khác cũng bất ngờ trước con số lãi hàng chục ngàn tỷ đồng của VNPT và Viettel, khi trước đó hai tập đoàn này liên tục than thở và tăng giá dịch vụ 3G bất chấp sự phản đối của người tiêu dùng, bất chấp việc chất lượng dịch vụ không hề được cải thiện dù giá liên tục tăng.
Chưa có sự giải thích rõ ràng nào từ phía cơ quan chủ quản và các tập đoàn về những con số lỗ, lãi vừa được công bố. Nhưng điều ai cũng thấy là người tiêu dùng, doanh nghiệp đã vất vả xoay trở rất nhiều trong vài năm qua khi kinh tế xuống đáy mà giá điện, giá dịch vụ viễn thông vẫn tăng đều. Cũng chưa rõ ngân sách nhà nước sẽ nhận được bao nhiêu nếu thực sự những tập đoàn nói trên lãi lớn, nhưng tăng giá để bóp chẹt hầu bao người tiêu dùng Việt Nam để có lãi rồi lại nộp vào ngân sách, cũng chẳng khác mấy hình thức “lấy mỡ nó rán nó” dựa trên thế kinh doanh độc quyền.
Vi Lâm
