Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo được tôn trọng

Luật Tín ngưỡng, tôn giáo với 9 chương, 68 điều được Quốc hội thông qua ngày 18-11-2016 và sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2018. Luật luôn đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người...

Luật Tín ngưỡng, tôn giáo với 9 chương, 68 điều được Quốc hội thông qua ngày 18-11-2016 và sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2018. Bên cạnh việc kế thừa các quy định của Pháp lệnh Tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định số 92/2012/NĐ-CP ngày 18-12-2012 của Chính phủ, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo đã bổ sung các quy định mới nhằm đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người ngày càng tốt hơn.

Cán bộ pháp chế các sở, ngành, đơn vị và báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, huyện tập huấn Luật Tín ngưỡng, tôn giáo do Sở Tư pháp tổ chức.

Giám đốc Sở Tư pháp Viên Hồng Tiến cho hay Luật Tín ngưỡng, tôn giáo thật sự mở rộng phạm vi chủ thể có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo (từ công dân thành mọi người); bổ sung riêng một chương về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo để phản ánh rõ hơn phạm vi điều chỉnh của luật, cũng như thể hiện một cách cơ bản nhất chính sách của Nhà nước trong việc tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người.

* Bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng

Ông Viên Hồng Tiến chỉ rõ Luật Tín ngưỡng, tôn giáo điều chỉnh cụ thể về quy định đăng ký sinh hoạt tôn giáo để mọi người có quyền bày tỏ niềm tin tôn giáo; thay đổi thẩm quyền giải quyết đối với một số hoạt động tôn giáo giúp cho việc thực hiện các thủ tục hành chính nhanh gọn, thuận lợi hơn cho các tổ chức tôn giáo; mở rộng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo cho người nước ngoài ở Việt Nam nhằm phù hợp với xu thế hội nhập quốc tế; mở rộng các hoạt động của tổ chức tôn giáo trong lĩnh vực y tế, GD-ĐT theo hướng phù hợp với các quy định pháp luật có liên quan.

Luật khuyến khích và tạo điều kiện cho các tổ chức tôn giáo tham gia sâu vào các hoạt động vì mục đích từ thiện, nhân đạo; phân định trách nhiệm của các cơ quan nhà nước đối với lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo.

Luật cũng quy định cụ thể trách nhiệm, thẩm quyền của Chính phủ và các bộ, ngành, UBND, cơ quan quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo các cấp trong hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo; của MTTQ và các đoàn thể trong việc tập hợp đồng bào có tín ngưỡng, tôn giáo và đồng bào không có tín ngưỡng, tôn giáo trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Ông Lê Quang Vinh, Trưởng phòng Phổ biến, giáo dục pháp luật kiêm Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh (thuộc Sở Tư pháp), nhấn mạnh việc xây dựng và ban hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo với nhiều điểm mới có ý nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo ngày càng tốt hơn quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người.

Cũng theo ông Vinh, trên cơ sở kế thừa, phát huy những ưu điểm của Pháp lệnh Tín ngưỡng, tôn giáo, thể chế hóa quy định của Hiến pháp năm 2013 và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo được đánh giá là một bước tiến mới trong vấn đề đảm bảo hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo ở nước ta, phù hợp với xu thế hội nhập của thế giới trong tình hình hiện nay.

* Những vấn đề mới

Trưởng ban Tôn giáo (Sở Nội vụ) Nguyễn Quốc Vũ phân tích thêm, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo quy định mỗi người có quyền bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo; thực hành lễ nghi tín ngưỡng, tôn  giáo; học tập và thực hành giáo lý, giáo luật tôn giáo; quyền vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo, lớp bồi dưỡng về tôn giáo. Đối với người chưa thành niên, khi vào tu tại cơ sở tôn giáo hoặc học tại cơ sở đào tạo tôn giáo phải được cha mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.

Đối với người bị tạm giữ, tạm giam theo quy định của pháp luật về tạm giữ, tạm giam; người đang chấp hành hình phạt tù; người đang chấp hành biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc có quyền sử dụng kinh sách, bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo. “Như vậy, quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo là quyền của tất cả mọi người và quyền này không bị giới hạn bởi quốc tịch, giới tính, độ tuổi” - ông Vũ nhấn mạnh.

Nhằm tạo điều kiện cho cơ sở tín ngưỡng hoạt động có hiệu quả, luật quy định cơ sở tín ngưỡng phải có người đại diện hoặc ban quản lý để chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hoạt động diễn ra tại cơ sở tín ngưỡng, như: đăng ký hoạt động tín ngưỡng; thông báo việc tổ chức lễ hội tín ngưỡng định kỳ; đăng ký tổ chức lễ hội tín ngưỡng lần đầu, lễ hội tín ngưỡng được khôi phục hoặc lễ hội tín ngưỡng định kỳ nhưng có thay đổi; quản lý và sử dụng khoản thu đúng mục đích, công khai, minh bạch.

Ông Lê Quang Vinh cho biết, người đại diện hoặc thành viên ban quản lý cơ sở tín ngưỡng phải là công dân Việt Nam thường trú tại Việt Nam, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, có uy tín trong cộng đồng dân cư. Việc bầu, cử người đại diện hoặc thành viên ban quản lý do UBND cấp xã nơi có cơ sở tín ngưỡng phối hợp với MTTQ cùng cấp tổ chức để cộng đồng dân cư bầu, cử. Căn cứ vào kết quả bầu, cử, UBND cấp xã có văn bản công nhận người đại diện hoặc thành viên ban quản lý trong thời hạn 5 ngày làm việc. Đây cũng là một trong những quy định mới của luật so với pháp lệnh.

Bên cạnh nội dung mới nêu trên, theo ông Vinh, hoạt động tín ngưỡng còn có một số quy định mới được đánh giá là tiến bộ, phù hợp với xu hướng cải cách hành chính hiện nay, như: việc đăng ký hoạt động tín ngưỡng hàng năm của cơ sở tín ngưỡng phải thực hiện đăng ký chậm nhất 30 ngày trước ngày cơ sở tín ngưỡng bắt đầu hoạt động tín ngưỡng, trừ trường hợp quy định tại Điều 14 của luật, các hoạt động tín ngưỡng không có trong văn bản đăng ký đã được chấp thuận thì phải đăng ký bổ sung; các lễ hội tín ngưỡng lần đầu, lễ hội tín ngưỡng được khôi phục hoặc lễ hội tín ngưỡng định kỳ nhưng có thay đổi thay vì phải xin phép thì nay chỉ phải đăng ký.

Đoàn Phú - Vinh Quang