Chào đón năm mới, chúc nhau những lời nói tốt đẹp, có lẽ dân tộc nào cũng có, nhưng mỗi năm lại có một bài thơ Chúc Tết đồng bào thì có lẽ chỉ có ở Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Chào đón năm mới, chúc nhau những lời nói tốt đẹp, có lẽ dân tộc nào cũng có, nhưng mỗi năm lại có một bài thơ Chúc Tết đồng bào thì có lẽ chỉ có ở Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Bác Hồ đã sáng tạo ra một phong tục mới đầy thi vị. Và, những bài thơ Chúc Tết của Người có một ý nghĩa vô cùng quan trọng trong đời sống tinh thần của nhân dân ta.
40 năm Bác Hồ đã đi xa, nhưng mỗi lần Tết đến Xuân về, chúng ta vẫn mong muốn được đọc, được nghe những bài thơ Chúc Tết mừng Xuân của Bác. Nhà thơ Vũ Cao đã viết:
“Cho con ước tự bây giờ
Mỗi năm cứ đến giao thừa mỗi năm
Bác về cùng với nhân dân
Đọc thơ Chúc Tết một lần... rồi đi!”
Đã biết bao lần, trong không khí đầm ấm và thiêng liêng của đêm giao thừa, phút tiễn đưa năm cũ, đón chào năm mới, đồng bào cả nước ta cũng như những người Việt Nam sống ở nước ngoài đều tụ họp bên bàn thờ Tổ tiên, trong khói hương ấm cúng, hồi hộp chờ đợi thơ Chúc Tết của Bác Hồ. Và khi chuông đồng hồ điểm 12 tiếng, Quốc thiều vừa dứt, giọng nói trang trọng và xúc động của phát thanh viên Đài Tiếng nói Việt Nam cất lên: “Trân trọng mời đồng bào và chiến sĩ cả nước, kiều bào ở nước ngoài, lắng nghe lời Chúc Tết của Chủ tịch Hồ Chí Minh...”.
Giọng Bác ấm áp mà gần gũi, thân thương. Và những lời thơ giản dị của Người vang lên như chúc mừng, như biểu dương, như ân cần dặn dò tất cả mọi người. Từ Xuân 1942 đến Xuân 1969, Bác Hồ đã có tất cả 22 bài thơ Xuân Chúc Tết đồng bào. Thơ Chúc Tết của Bác, giản dị mà thiêng liêng, đã đi vào đời sống, vào tình cảm của cả dân tộc với một ý nghĩa thật đặc biệt.
Thơ Chúc Tết của Bác Hồ bao giờ cũng ngắn gọn, súc tích, mang phong vị của thể thơ truyền thống. Những bài thơ thường chỉ từ 4 đến 10 câu. Bác viết bằng một thứ ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu, dễ nhớ, song vẫn chan chứa những ý thơ và tràn đầy những cảm hứng của lịch sử.
Trong 22 bài thơ Chúc Tết của Bác, có hai bài thơ Mừng Xuân năm Sửu. Năm 1949, năm Kỷ Sửu, ngày 1 tháng 1 Dương lịch, Bác có thơ Chúc mừng năm mới in trên Báo Cứu Quốc. Và đến Tết Nguyên đán, Bác lại có thơ Chúc Tết in trên Báo Sự Thật Xuân Kỷ Sửu:
Kháng chiến lại thêm một năm mới
Thi đua ái quốc thêm tiến tới
Động viên lực lượng và tinh thần
Kháng chiến càng thêm mau thắng lợi
Người người thi đua
Ngành ngành thi đua
Ngày ngày thi đua
Ta nhất định thắng
Địch nhất định thua
Xuân Kỷ Sửu 1949
Hồ Chí Minh
Chúng ta đều biết, ngày 11 tháng 6 năm 1948, Bác Hồ đã viết “Lời kêu gọi thi đua ái quốc”. Vì thế, trong bài thơ Chúc Tết Kỷ Sửu 1949 này, Bác đã viết: “Kháng chiến lại thêm một năm mới/ Thi đua ái quốc thêm tiến tới...”. Có thể nói, đây là bài thơ động viên thi đua ái quốc. Bác dặn dò thi đua phải toàn diện: “Người người thi đua, ngành ngành thi đua”. Và, thi đua phải là công việc thường xuyên: “Ngày ngày thi đua”.
Đặc biệt, trong mùa Xuân Kỷ Sửu này, Bác Hồ không chỉ có thơ Chúc Tết toàn thể đồng bào mà còn có thơ “Chúc Tết đồng bào trong vùng tạm bị địch chiếm” và thư Chúc Tết dành riêng cho các cháu nhi đồng toàn quốc nữa.
Năm 1961, Tết Dương lịch, Bác Hồ viết “Lời chúc mừng năm mới 1961” gửi đến đồng bào ta, kiều bào Việt
Mừng năm mới, mừng xuân mới
Mừng Việt
Đường lên hạnh phúc rộng thênh thênh
Kế hoạch năm năm thêm phấn khởi
Chúc miền Bắc hăng hái thi đua
Chúc miền
Chúc Hòa bình, Thống nhất thành công
Chúc Chủ nghĩa xã hội thắng lợi
1961
Hồ Chí Minh
Năm 1960, nhân dân ta vừa kỷ niệm 30 năm thành lập Đảng, 15 năm thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, với lễ diễu hành, diễu binh lớn tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội. Không khí phấn khởi thi đua sôi nổi của cả nước đã được Bác đưa vào trong bài thơ Mừng Xuân Tân Sửu 1961 này, với 4 chữ Mừng: “Mừng năm mới, Mừng Xuân mới, Mừng Việt
Chủ tịch Hồ Chí Minh sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta. Bốn mươi năm Bác đã đi xa, nhưng trong lòng chúng ta không bao giờ vắng Bác. Trong những ngày mùa Xuân Kỷ Sửu tràn đầy hạnh phúc này, lòng chúng ta lại càng nhớ đến Bác kính yêu: “Bác ơi! Tết đến, giao thừa đó. Vẫn đón nghe thơ Bác mọi lần” (Tố Hữu).
Một nhà văn nước ngoài đã viết: “Cụ Hồ Chí Minh đã trở thành bất diệt trong ý thức của hàng triệu người. Lần đầu tiên trên thế giới, người ta được thấy một vị chủ tịch của một Đảng Cộng sản đã kết hợp chặt chẽ văn chương với chính trị, thơ ca và những con số”.
Hơn 2 năm qua, cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” càng làm cho chúng ta thấy rõ hơn, sâu sắc hơn giá trị văn hóa đạo đức Hồ Chí Minh. Nhớ Bác, lòng ta trong sáng hơn!
B.H.B
![[Infographic] Con số và sự kiện ngày 30-9-2024](/file/e7837c02876411cd0187645a2551379f/092024/screenshot_1727619490_20240929220904.jpeg?width=400&height=-&type=resize)
