Sắp chấm dứt thu phí trên quốc lộ 51?

Theo Bộ GT-VT, dự kiến Trạm thu phí BOT quốc lộ 51 sẽ kết thúc việc thu phí trong năm 2021, nhưng theo tính toán của chủ đầu tư, dự án này còn khoảng gần 10 năm thu phí. Đây cũng là trạm BOT không tiến hành triển khai thu phí không dừng trên địa bàn Đồng Nai.

Xe tải ben dàn hàng ngang, chiếc sau nối đuôi chiếc trước chạy trên quốc lộ 1 (đoạn qua P.Phước Tân, TP.Biên Hòa) gây mất an toàn giao thông. Ảnh: T.Hải

Từ nhiều năm qua, quốc lộ 51 thường xuyên ghi nhận tình trạng quá tải, ùn ứ giao thông vì lưu lượng xe qua đây quá nhiều, nhất là dịp ngày lễ, cuối tuần và giờ cao điểm.

* Tuyến đường đã quá tải

Thiết kế của quốc lộ 51 mở rộng chỉ cho phép dưới 15 ngàn lượt xe/ngày đêm nhưng trong năm 2020, lưu lượng xe qua 3 trạm thu phí trên quốc lộ 51 từ Đồng Nai về Bà Rịa - Vũng Tàu có thời điểm lên đến trên 48 ngàn lượt. Điều này cho thấy áp lực giao thông ở tuyến đường này rất lớn. Trong khi đây là tuyến quốc lộ “độc đạo” từ Đồng Nai, TP.HCM đi Bà Rịa - Vũng Tàu (và ngược lại) nên chỉ cần xảy ra ùn tắc nhẹ cũng dễ dẫn đến phản ứng dây chuyền, gây khó khăn cho việc lưu thông.

Thực tế cho thấy, tình trạng ùn tắc giao thông kéo dài trên quốc lộ 51 xảy ra thường xuyên không chỉ vào các dịp lễ, tết. Không ít lần nhà đầu tư buộc phải xả trạm thu phí để giải phóng lượng xe ùn tắc trên đường. Tuyến quốc lộ này quá tải, gây ùn ứ giao thông đã làm ảnh hưởng đến việc phát triển kinh tế - xã hội của nhiều tỉnh, thành miền Đông Nam bộ.

Theo báo cáo của Ban An toàn giao thông tỉnh, trong năm 2020, quốc lộ 51 xảy ra 38 vụ tai nạn giao thông, làm chết 25 người và bị thương 18 người. So với năm 2019 giảm 4 vụ, 7 người chết và 6 người bị thương.

Tại TP.Biên Hòa, trên tuyến đường này có hàng loạt nút giao được cho là “điểm nóng” về kẹt xe như: ngã ba Cầu Đen, ngã ba Bến Gỗ, ngã ba chợ Tân Mai 2, nút giao với đường chuyên dùng mỏ đá Tân Cang. Ở
H.Long Thành thì thường xuyên ùn tắc tại nút giao với đường cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, trạm thu phí T2, ngã ba Nhơn Trạch, ngã ba Phước Thái…

Do lượng xe qua lại nhiều hơn so với thiết kế, dẫn đến những năm qua quốc lộ 51 cũng là “điểm đen” về tai nạn giao thông. Tình trạng mất an toàn giao thông xảy ra thường xuyên, nguyên nhân do bất cập về hạ tầng, xung đột giao thông… Nhiều năm qua, tình trạng ô nhiễm không khí cũng đã ảnh hưởng đến việc lưu thông của người điều khiển phương tiện giao thông. Mặt đường nhiều nơi còn bị hư hỏng, xuống cấp tiềm ẩn các nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông.

Bà Lê Thị Thu (ngụ P.Phước Tân, TP.Biên Hòa) cho hay, lưu thông trên quốc lộ 51 người đi xe máy luôn trong tình trạng phập phồng, bất an. Đoạn đường từ khu vực Cổng 11 về Khu công nghiệp Tam Phước có nhiều vị trí mất an toàn. Tai nạn thường xuyên xảy ra, chủ yếu giữa xe máy với xe tải ben, xe container. Nhiều xe tải chạy rất ẩu, dường như xe nào cũng muốn chạy nhanh, giành đường với người đi xe 2 bánh.

“Bên cạnh đó, tình trạng các phương tiện dừng, đỗ không đúng quy định tại một số cơ sở kinh doanh ăn uống, sản xuất, vá vỏ luôn tiềm ẩn nguy cơ cao xảy ra tai nạn giao thông. Nạn “đinh tặc” qua P.Tam Phước, P.Phước Tân (TP.Biên Hòa), xã Long Phước (H.Long Thành) chưa xử lý dứt điểm đã gây nguy hiểm, bất an cho người đi đường” - bà Thu bức xúc.

* Nhiều băn khoăn trong vấn đề thu phí

Theo Bộ GT-VT, trong phụ lục hợp đồng BOT giữa Tổng cục Đường bộ và Công ty CP Đầu tư đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (BVEC) ký ngày 27-2-2017, thời gian để chủ đầu tư thu phí hoàn vốn là ngày 12-1-2026 và BVEC được thu thêm 4 năm lợi nhuận, tức là BOT quốc lộ 51 mở rộng sẽ kết thúc thu phí vào ngày 12-1-2030. Tuy nhiên đến nay, giữa BVEC và các cơ quan liên quan vẫn chưa giải quyết xong các khúc mắc.

Bộ GT-VT phân tích, dự án BOT mở rộng quốc lộ 51 dài 73km do BVEC làm chủ đầu tư với số tiền gần 4 ngàn tỷ đồng, đưa vào thu phí từ năm 2009. Theo phương án ban đầu, vào năm 2018, khi đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đưa vào sử dụng đã chia lưu lượng xe với quốc lộ 51 khoảng 60%. Nhưng đến nay, tuyến cao tốc nay chưa triển khai nên lưu lượng xe đi qua quốc lộ 51 cao hơn phương án tài chính ban đầu.

Khi tính toán lại đầu vào thực tế của dự án dẫn đến thời gian thu phí thay đổi so với ban đầu. Vì vậy, theo tính toán của Bộ GT-VT, dự kiến đến năm 2021 thời gian thu phí của dự án này kết thúc, sớm hơn so với kế hoạch gần 10 năm.

Điều này dẫn đến việc, Trạm thu phí BOT quốc lộ 51 sẽ không tiến hành thu phí điện tử không dừng theo Quyết định số 19/2020 ngày 17-6-2020 của Thủ tướng Chính phủ về thời hạn triển khai thu phí điện tử không dừng với trạm BOT trong toàn quốc.

Cụ thể, Quyết định 19/2020 của Thủ tướng quy định, những dự án BOT còn thời gian thu phí dưới 3 năm thì việc triển khai thu phí không dừng hay không thuộc thẩm quyền của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Và với thời gian như trên, Bộ GT-VT đã báo cáo Thủ tướng không triển khai thu phí không dừng tại 3 trạm trên quốc lộ 51.

Đại diện BVEC cho biết, để giải quyết việc ùn ứ giao thông và xử lý các “điểm đen” về tai nạn gây mất an toàn giao thông, đơn vị đã có văn bản đề xuất xin làm 10 cầu vượt, hầm chui trên quốc lộ này để giảm ùn tắc giao thông. Nếu được chấp thuận chủ trương này thì chắc chắn việc thu phí trên quốc lộ 51 tiếp tục kéo dài.

Thanh Hải