Xử lý đơn thư tố cáo nặc danh, mạo danh

Các quy định của Đảng và pháp luật nhà nước luôn quy định người tố cáo phải ghi rõ họ tên, địa chỉ, coi đó như một điều kiện để tố cáo được tiếp nhận và xử lý. Tuy nhiên, thời gian qua, cơ quan chức năng đã nhận được không ít đơn thư tố cáo giấu tên, nặc danh, mạo danh (gọi chung là đơn thư tố cáo giấu tên).

Các quy định của Đảng và pháp luật nhà nước luôn quy định người tố cáo phải ghi rõ họ tên, địa chỉ, coi đó như một điều kiện để tố cáo được tiếp nhận và xử lý. Tuy nhiên, thời gian qua, cơ quan chức năng đã nhận được không ít đơn thư tố cáo giấu tên, nặc danh, mạo danh (gọi chung là đơn thư tố cáo giấu tên).

Đội ngũ cán bộ kiểm tra trong tỉnh tham gia bồi dưỡng nghiệp vụ năm 2022. Ảnh: P.HẰNG

Đơn thư tố cáo giấu tên có thể bao gồm: đơn không có tên người tố cáo; đơn có tên nhưng tên giả, không có thật; đơn mang tên người khác (mạo danh) hoặc đơn có tên nhưng không có địa chỉ, hoặc địa chỉ không rõ ràng. Có 2 nguyên nhân chủ yếu dẫn đến người tố cáo muốn nặc danh, đó là sợ bị trù dập hoặc có dụng ý đưa tin thất thiệt, bịa đặt thông tin và bằng chứng giả để vu cáo người khác.

Dân chủ nhưng phải kỷ cương

Ông Đoàn Công Thắng, Trưởng phòng Kiểm tra và giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc Cục Thi hành án dân sự tỉnh cho biết, lãnh đạo của cục đã công khai, lấy ý kiến cán bộ, viên chức về các nội dung theo Nghị định số 04/2015/NĐ-CP ngày 9-1-2015 của Chính phủ về thực hiện dân chủ trong hoạt động cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập; đồng thời có nhiều hình thức khuyến khích công chức, viên chức bày tỏ ý kiến của mình, ai ngại không phát biểu trực tiếp trong cuộc họp thì gặp riêng lãnh đạo đơn vị để bày tỏ ý kiến nhưng không ai phát biểu ý kiến một cách chính thống mà cứ sau mỗi đợt quy hoạch, nâng ngạch, bổ nhiệm, đưa cán bộ đi đào tạo, bồi dưỡng… lại xuất hiện đơn thư tố cáo nặc danh.

Một lãnh đạo Trường đại học Đồng Nai chia sẻ, vừa rồi, 13 chi bộ trực thuộc Đảng bộ nhà trường tổ chức đại hội nhiệm kỳ 2023-2025 thì có 1 chi bộ bầu thiếu cấp ủy so với phương án nhân sự tại đại hội và 4 chi bộ bầu không trúng chức danh phó bí thư chi bộ. Khi cấp ủy khóa cũ lấy ý kiến về nhân sự cấp ủy khóa mới, đảng viên nào cũng đồng ý với phương án nhân sự nhưng khi tiến hành bỏ phiếu, họ lại gạch những nhân sự đã được quy hoạch. Trong cuộc họp, ít có ý kiến phát biểu nhưng sau cuộc họp xuất hiện đơn thư tố cáo mạo danh, nặc danh. Để xác minh ai là người đã viết đơn thư tố cáo nặc danh, Đảng ủy nhà trường đã phối hợp cơ quan công an xác minh 1 đảng viên trong trường đã mạo tên để viết đơn tố cáo.

Theo ủy ban kiểm tra (UBKT) các cấp ủy trực thuộc tỉnh, về nguyên tắc, đơn tố cáo giấu tên để tố cáo tổ chức Đảng và đảng viên thì không xử lý nhưng nội dung đơn có nêu cụ thể địa chỉ, đối tượng bị tố cáo, có nội dung rõ ràng thì tổ chức Đảng có thẩm quyền giao nắm tình hình để kiểm tra hoặc giám sát chuyên đề.

Cần nắm chắc quy định của Đảng

Trong năm 2022, Ban Thường vụ Huyện ủy Thống Nhất tiếp nhận 4 đơn tố cáo thì có 3 đơn nặc danh, mạo danh, mạo tên. Trong 3 đơn này, 1 đơn mạo tên tố 1 huyện ủy viên là trưởng phòng chuyên môn, qua nghiên cứu nội dung đơn, nội dung này trước đây đã được giải quyết, nay tố lại không có nội dung, tình tiết mới nên không xem xét giải quyết; 2 đơn khác, tố 5 đảng viên, đã chuyển quy trình giám sát 1 đơn tố 4 đảng viên, kết quả tố có sai, có đúng nhưng chưa đến mức xem xét thi hành kỷ luật và 1 đơn tố 1 đảng viên, đã chuyển quy trình kiểm tra dấu hiệu vi phạm, kết quả đảng viên này có sai phạm nhưng chưa đến mức thi hành kỷ luật.

Tại Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh, năm 2022 Ban thường vụ và UBKT Đảng ủy khối đã tiếp nhận 29 đơn thư tố cáo, phản ánh, khiếu nại đối với 34 đảng viên và 4 tập thể; trong đó 13 đơn giấu tên, 5 đơn mạo tên. Các đơn có tên, giấu tên, mạo tên đã được xử lý theo quy định.

Theo Phó chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy Hà Thanh Tùng, hiện nay, ở một số cơ quan vẫn phát sinh đơn thư tố cáo giấu tên, mạo tên. Điển hình là ở một đơn vị sự nghiệp khá lớn của tỉnh, trong thời gian dài vi phạm QCDC cơ quan, có nhiều đơn thư tố cáo giấu tên, mạo tên. Để làm rõ ai đã tố cáo giấu tên, mạo tên thì cơ quan công an vào cuộc, kết luận những đơn thư đó do chính người trong cơ quan tố. Những trường hợp tố cáo giấu tên, mạo tên đã bị xem xét xử lý vì thiếu tinh thần đấu tranh xây dựng nội bộ để phát huy dân chủ trong cơ quan. Ngoài xử lý trường hợp tố cáo giấu tên, mạo tên, cơ quan chức năng phải làm rõ nội dung đơn, trong đó có những nội dung tố cáo đúng.

Phó chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy Hà Thanh Tùng cho rằng, để hạn chế thấp nhất đơn thư tố cáo giấu tên, mạo tên thì cấp ủy trực thuộc tỉnh và lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trong tỉnh tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện kiểm tra, giám sát, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai minh bạch các nội dung theo quy định.

Ủy viên Ban TVTU, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Đào Văn Phước nêu ý kiến, ở những nơi có đơn thư tố cáo nặc danh, mạo danh thì lãnh đạo đơn vị cần đánh giá thực chất vấn đề để có giải pháp khắc phục đơn thư tố cáo. Đề cao sự gương mẫu của lãnh đạo đơn vị, thường xuyên nắm bắt tâm tư của công chức, viên chức, tạo điều kiện cho mọi người được phát biểu ý kiến của bản thân và kịp thời giải tỏa tâm lý, giải thích thấu đáo vấn đề để mọi người hiểu, đồng thuận vào những công việc chung của đơn vị.

Phương Hằng