Đối tượng được ở nhà công vụ, mua, thuê nhà ở xã hội

Tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bình Phước sau khi hợp nhất thành tỉnh Đồng Nai mới có quy mô dân số gần 4,4 triệu người, trong đó có hơn 1,6 ngàn cán bộ, công chức từ Bình Phước di chuyển về tỉnh Đồng Nai mới làm việc.

Khu nhà ở xã hội ở phường Quang Vinh (thành phố Biên Hòa). Ảnh: Đ.Phú

Cùng với sự dịch chuyển dân cư, lao động, việc làm sau khi hợp nhất 2 tỉnh thì nhu cầu nhà ở của người dân rất lớn, nhất là nhà ở công vụ, nhà ở xã hội (NƠXH) theo Luật Nhà ở năm 2023.

Nhu cầu nơi ở lớn

Cá nhân có quyền có chỗ ở thông qua việc đầu tư xây dựng, mua, thuê mua, thuê, nhận tặng cho, nhận thừa kế, nhận góp vốn, nhận đổi, mượn, ở nhờ, quản lý nhà ở theo ủy quyền và hình thức khác theo quy định của pháp luật. Đây là quyền về có chỗ ở được quy định tại khoản 1, Điều 6 Luật Nhà ở năm 2023.

Với nhu cầu NƠXH, nhà ở công vụ, nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp đối với công nhân, người lao động trên địa bàn tỉnh Đồng Nai hiện rất cao, thực tế chưa đáp ứng được nhu cầu, một khi cộng thêm sự dịch chuyển lao động từ tỉnh Bình Phước sau khi hợp nhất 2 tỉnh sẽ càng tăng cao hơn.

Theo định hướng của tỉnh Đồng Nai, việc rà soát các trụ sở cơ quan hành chính không còn sử dụng sau khi sắp xếp, tinh gọn các đơn vị hành chính sẽ được chuyển công năng thành nhà ở công vụ để phục vụ nơi ở tạm thời cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tỉnh Bình Phước khi chuyển về làm việc. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ triển khai 3 dự án nhà ở đang triển khai trên địa bàn thành phố Biên Hòa gồm: NƠXH Long Bình Tân tại phường Long Bình Tân (thành phố Biên Hòa), quy mô gần 1,1 ngàn căn hộ; NƠXH NXH2 tại phường Phước Tân (thành phố Biên Hòa), quy mô khoảng 1,2 ngàn căn hộ và một dự án chung cư cao tầng hơn 1,1 ngàn căn hộ tại phường Tân Vạn. Khi 3 dự án hoàn thành sẽ có khoảng 3,4-3,5 ngàn căn hộ, đáp ứng được phần nào nhu cầu xã hội đòi hỏi.

Như vậy, bài toán nơi ở cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tỉnh Bình Phước về tỉnh Đồng Nai sau hợp nhất tạm thời có lời giải. Tuy vậy, đó chưa phải là giải pháp cho tất cả các đối tượng có nhu cầu về NƠXH, nhà công vụ hiện nay và tương lai. Vì để được mua, thuê NƠXH hoặc ở nhà công vụ phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật.

Luật gia LƯƠNG VĂN HÙNG (Hội Luật gia tỉnh) cho biết: “Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức để được thuê, thuê mua NƠXH phải đáp ứng về điều kiện thu nhập như sau: với trường hợp người đứng đơn là người độc thân thì có thu nhập hàng tháng thực nhận không quá 15 triệu đồng tính theo bảng tiền công, tiền lương do cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nơi đối tượng làm việc xác nhận. Trường hợp người đứng đơn đã kết hôn theo quy định của pháp luật thì người đứng đơn và vợ (chồng) của người đó có tổng thu nhập hàng tháng thực nhận không quá 30 triệu đồng tính theo bảng tiền công, tiền lương do cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nơi đối tượng làm việc xác nhận”.

Đối tượng được thụ hưởng

Theo các chuyên gia pháp lý, chính sách về NƠXH, nhà ở công vụ theo Luật Nhà ở năm 2023 là chính sách chung cho tất cả các đối tượng đủ điều kiện thụ hưởng. Do đó, chủ trương mà tỉnh Đồng Nai, tỉnh Bình Phước giải quyết chính sách nơi ở cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động di chuyển về địa bàn thành phố Biên Hòa cũng phải căn cứ vào điều kiện thụ hưởng chính sách theo quy định của Luật Nhà ở năm 2023 và các quy định hướng dẫn.

Luật gia Ngô Văn Định, Phó giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật (Hội Luật gia tỉnh), cho biết theo khoản 1, Điều 45 Luật Nhà ở năm 2023 thì đối tượng được thuê nhà ở công vụ gồm: cán bộ lãnh đạo của Đảng, Nhà nước thuộc trường hợp ở nhà công vụ trong thời gian đảm nhận chức vụ; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan thuộc lực lượng vũ trang nhân dân được điều động, luân chuyển, biệt phái theo yêu cầu quốc phòng, an ninh; công nhân công an, công chức, công nhân và viên chức quốc phòng, người làm công tác cơ yếu, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu hưởng lương từ ngân sách nhà nước thuộc lực lượng vũ trang nhân dân được điều động, luân chuyển, biệt phái đến công tác tại xã vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, khu vực biên giới, hải đảo; trừ trường hợp pháp luật quy định đối tượng thuộc điểm này phải ở trong doanh trại của lực lượng vũ trang nhân dân…

“Bên cạnh đó, tại khoản 2, Điều 45 Luật Nhà ở năm 2023 còn quy định điều kiện thuê nhà ở công vụ đối với đối tượng được thụ hưởng như sau: theo yêu cầu an ninh; phải thuộc trường hợp chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình và chưa được mua, thuê mua hoặc thuê NƠXH tại địa phương nơi đến công tác hoặc đã có nhà ở thuộc sở hữu của mình tại địa phương nơi đến công tác nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu” - luật gia Ngô Văn Định lưu ý.

Riêng về đối tượng và điều kiện thụ hưởng NƠXH phải đáp ứng điều kiện được quy định tại Điều 76 và Điều 78 Luật Nhà ở năm 2023, cùng các quy định hướng dẫn. Cụ thể: đối tượng thụ hưởng là cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức phải đáp ứng điều kiện: chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có dự án đầu tư xây dựng NƠXH đó, chưa được mua hoặc thuê mua NƠXH, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở dưới mọi hình thức tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có dự án đầu tư xây dựng NƠXH đó hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có dự án NƠXH nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu; đáp ứng điều kiện về thu nhập theo quy định của Chính phủ.

Đoàn Phú