Cần thiết xây dựng không gian văn hóa công cộng

Là một phần không thể thiếu trong đời sống đương đại, các không gian văn hóa công cộng (VHCC) không chỉ tạo dựng cảnh quan xanh, sạch, đẹp mà còn mang đến những trải nghiệm ý nghĩa về văn hóa, thẩm mỹ cho cộng đồng.

Là một phần không thể thiếu trong đời sống đương đại, các không gian văn hóa công cộng (VHCC) không chỉ tạo dựng cảnh quan xanh, sạch, đẹp mà còn mang đến những trải nghiệm ý nghĩa về văn hóa, thẩm mỹ cho cộng đồng.

Không gian ở Vườn tượng Danh nhân văn hóa Trấn Biên trở thành điểm đến cho người dân và văn nghệ sĩ. Ảnh: L.Na

Tuy nhiên, ghi nhận thực tế cho thấy, các không gian VHCC trên địa bàn Đồng Nai còn nhiều hạn chế, cần có giải pháp quy hoạch, chiến lược quảng bá cụ thể nhằm tạo sự phong phú, hình thành nên những điểm nhấn giàu bản sắc, thu hút đông đảo người dân và du khách.

* Chưa đáp ứng nhu cầu của người dân

Trên địa bàn tỉnh hiện nay đã hình thành một số không gian VHCC, tạo được những điểm nhấn nhất định như: công viên, quảng trường… Tại một số không gian như: Vườn tượng Chiến khu Đ (xã Mã Đà, H.Vĩnh Cửu), Vườn tượng Danh nhân văn hóa Trấn Biên hay Công viên Văn miếu Trấn Biên (P.Bửu Long, TP.Biên Hòa) đã đặt hàng chục tác phẩm nghệ thuật điêu khắc đá. Tuy nhiên, ở những không gian này thời gian qua chưa được đầu tư, khai thác nhiều để phát huy hết vai trò trong việc nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân.

Nhiều không gian VHCC còn đơn điệu, chỉ mới là điểm đến tập luyện thể dục thể thao ngoài trời, hoặc chỉ hoạt động văn hóa, nghệ thuật sôi nổi vào các dịp lễ, Tết như: phố đi bộ Nguyễn Văn Trị, công viên Biên Hùng, công viên 30-4 (TP.Biên Hòa); công viên Vườn Dầu (H.Long Thành); phố đi bộ Long Khánh, công viên cây xanh, Tượng đài Chiến thắng (TP.Long Khánh)… Điều này vô hình trung gây lãng phí các không gian văn hóa, chưa đáp ứng nhu cầu của người dân.

Công viên B5 (P.Tân Tiến, TP.Biên Hòa) đưa vào sử dụng chưa lâu nhưng đã trở thành điểm đến thu hút đông người dân vui chơi vào mỗi sáng sớm và chiều tối. Bà Nguyễn Thị Nhạn (người dân tại P.Tân Tiến) cho biết, bà con nơi đây rất phấn khởi khi có thêm công viên mới đi vào hoạt động. Công viên đã mở ra không gian mới để mọi lứa tuổi đến sinh hoạt. Đặc biệt, nhiều đội, nhóm văn nghệ, thể thao thường xuyên đến luyện tập sôi nổi. Tuy nhiên, hiện nay ở công viên chưa có nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc; tình trạng lấn chiếm để buôn bán hàng rong vào buổi chiều diễn ra khá nhiều.

Theo NSND Giang Mạnh Hà, Chủ tịch Hội VHNT Đồng Nai, nhiều năm qua, hội luôn trăn trở về việc TP.Biên Hòa có trên 1,2 triệu dân nhưng đến nay vẫn thiếu địa điểm sinh hoạt văn hóa tinh thần, giải trí phù hợp sau những giờ lao động. Trong khi đó, Đồng Nai rất tự hào khi có một lực lượng văn nghệ sĩ hùng hậu, hằng năm sáng tạo hàng trăm tác phẩm VHNT.

“Hội VHNT Đồng Nai đã đề xuất với tỉnh và TP.Biên Hòa về xây dựng không gian văn hóa cộng đồng (tốt nhất là ở khu vực Trung tâm Hội nghị và tổ chức sự kiện tỉnh). Đây là địa điểm phù hợp nhất để tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật thường xuyên như: Chương trình ca múa nhạc, sân khấu, ảo thuật; giới thiệu tác phẩm VHNT, tổ chức triển lãm tranh, ảnh; hay những hoạt động phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng… Các sinh hoạt văn hóa giải trí lành mạnh tại không gian này sẽ góp phần giảm thiểu tệ nạn xã hội, làm phong phú đời sống văn hóa, tinh thần cho nhân dân” - NSND Giang Mạnh Hà nói.

* Sẽ phát triển không gian hiện đại, giàu bản sắc

Tại buổi làm việc với Đảng đoàn Hội VHNT Đồng Nai ngày 20-9, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh cho rằng, đề xuất của Hội VHNT về xây dựng không gian văn hóa cộng đồng là rất hay, Tỉnh ủy, UBND tỉnh rất ủng hộ. Bí thư Tỉnh ủy đã giao cho Hội VHNT Đồng Nai thực hiện thí điểm (1 năm) 2 không gian văn hóa trên địa bàn TP.Biên Hòa. Một khi không gian này đi vào hoạt động sẽ góp phần thay đổi bộ mặt của đô thị loại I, theo đó cũng khuyến khích các huyện, thành phố thực hiện các không gian văn hóa cấp huyện, qua đó giáo dục nhân dân qua tác phẩm nghệ thuật.

“Trong những không gian văn hóa này lưu ý xây dựng đường sách để khuyến khích, phát triển văn hóa đọc, bởi đường sách là một sản phẩm cần có ở Biên Hòa - Đồng Nai. Rồi công viên nghệ thuật, sáng tác những tác phẩm nghệ thuật đá mới để bố trí vào những công viên, làm cho công viên không chỉ là không gian văn hóa mà còn thể hiện nghệ thuật sáng tạo của văn nghệ sĩ. Tổ chức các chương trình văn nghệ hoặc đưa những tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu của cả nước về biểu diễn không chỉ ở Biên Hòa mà còn ở các huyện nhằm nâng cao giá trị tinh thần cho nhân dân” - Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh nhấn mạnh.

Một góc không gian xanh - sạch - đẹp tại công viên Nguyễn Văn Trị (P.Hòa Bình, TP.Biên Hòa) thu hút người dân đến sinh hoạt. Ảnh: Huy Anh

Nói đến phát triển không gian VHCC, ThS Trần Quang Toại, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Đồng Nai cho rằng, công viên mới B5 hiện nay được xây dựng cạnh di tích Nhà lao Tân Hiệp và con đường mang tên Dương Tử Giang - nơi ông và các đảng viên cách mạng bị giam giữ, đã đứng lên đấu tranh và tham gia phá khám vào ngày 2-12-1956. Người dân và du khách khi đến công viên chưa vào tham quan được di tích bởi phần tường rào bao quanh, làm cho không gian - thời gian giữa di tích và công viên tách rời riêng biệt.

“Tôi cho rằng, ngành Văn hóa cần có nghiên cứu, tính toán thực hiện hệ thống tường rào sinh thái (cây xanh ngăn cách), tạo không gian văn hóa mở kết nối công viên và di tích Nhà lao Tân Hiệp. Nếu xây được tường rào sinh thái này, có thể tính đến bước đưa cụm tượng đài ra công viên; có thể xây dựng đường sách tại công viên, phục vụ nhu cầu tham quan, vui chơi, giải trí của người dân” - ThS Trần Quang Toại chia sẻ.

Phó chủ tịch UBND TP.Biên Hòa Nguyễn Xuân Thanh cho biết, để phát huy được các không gian VHCC trên địa bàn, thời gian tới, TP.Biên Hòa tiếp tục xây dựng lại hoạt động của phố đi bộ Nguyễn Văn Trị, sẽ đưa nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch, ẩm thực trở lại vào những ngày cuối tuần. Đặc biệt, thành phố đã có chủ trương xây dựng không gian đọc sách trên phố đi bộ. Tại công viên B5, TP.Biên Hòa sẽ có quy hoạch lại, có thêm nhiều hoạt động vui chơi, giải trí cho thiếu nhi, tạo thành điểm sinh hoạt văn hóa, thể dục, thể thao cho người dân vào tất cả các buổi tối trong tuần.

“Tại công viên Biên Hùng, thời gian tới, TP.Biên Hòa sẽ cải tạo lại, tạo điểm nhấn bằng cách xây dựng đường sách, công viên sách dành cho người dân Biên Hòa, kết hợp với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao. Qua đó, tạo khoảng không gian văn hóa vừa thân thiện, gần gũi, hiện đại, giàu sức sống và bản sắc, thu hút người dân đến sinh hoạt, đặc biệt là lứa tuổi thanh thiếu niên” - ông Thanh nói.            

Phó chủ tịch UBND TP.Biên Hòa NGUYỄN XUÂN THANH: Tăng cường kiểm tra hoạt động tại các không gian văn hóa công cộng

Hiện nay, TP.Biên Hòa có nhiều kế hoạch tăng cường công tác kiểm tra hoạt động tại những không gian VHCC trên địa bàn. Theo đó, thành phố giao cho Công an thành phố, lãnh đạo 30 phường, xã thường xuyên ra quân giải quyết việc lấn chiếm lòng, lề đường, đặc biệt là lấn chiếm các không gian VHCC. Mới đây nhất (ngày 2-10), UBND P.Tân Tiến đã ra quân giải quyết việc lấn chiếm lòng, lề đường tại đường Dương Tử Giang, khu vực công viên B5. Việc kiểm tra hoạt động tại các không gian VHCC sẽ góp phần mang đến khoảng không gian đúng nghĩa cho người dân, tạo điểm nhấn nổi bật trong phát triển diện mạo của đô thị Biên Hòa.

Ông TRẦN VĂN MINH, người dân P.Hòa Bình (TP.Biên Hòa): Tùy vào từng không gian để xây dựng mô hình phù hợp

Xây dựng các không gian VHCC trên địa bàn TP.Biên Hòa là cần thiết nhưng phải có quy hoạch cụ thể, có chọn lọc sao cho phù hợp với từng địa điểm, từng khu vực. Chẳng hạn, với không gian công viên Nguyễn Văn Trị, tôi cho rằng cần lắp và thay mới nhiều hơn các thiết bị thể dục, thể thao cho người dân tập luyện; cần có thêm các sân chơi, nhất là biểu diễn nghệ thuật. Nếu xây dựng không gian có trưng bày tác phẩm nghệ thuật, điêu khắc, tranh ảnh, đường sách…, cần chọn địa điểm hợp lý. Sự phù hợp với không gian nơi nó tồn tại với cộng đồng thụ hưởng tác phẩm nghệ thuật là một đòi hỏi mang tính đặc trưng của loại hình này.

My Ny (ghi)

    Ly Na