Bài cuối: Cơ quan chức năng vào cuộc chấn chỉnh sai phạm

Từ đơn phản ảnh, tố cáo của người dân và thông tin đăng trên Báo Đồng Nai, Sở Tư pháp đã và đang thành lập đoàn đi kiểm tra đột xuất đối với các văn phòng luật sư (VPLS) trên địa bàn tỉnh.

[links()]Từ đơn phản ảnh, tố cáo của người dân và thông tin đăng trên Báo Đồng Nai, Sở Tư pháp đã và đang thành lập đoàn đi kiểm tra đột xuất đối với các văn phòng luật sư (VPLS) trên địa bàn tỉnh.

Đoàn kiểm tra của Sở Tư pháp kiểm tra nhà riêng của luật sư Mai Thị Kim Sa (số 44 Bùi Trọng Nghĩa, KP.3, P.Trảng Dài, TP.Biên Hòa) ngày 27-4. Ảnh: A.NHƠN

Từ kết quả kiểm tra sẽ giúp cho Sở có căn cứ để xử lý theo quy định pháp luật; đồng thời, có văn bản gửi các cơ quan, đơn vị liên quan cùng tham gia chấn chỉnh những sai phạm.

* Thừa nhận và cam kết

Lãnh đạo Sở Tư pháp cho biết, trong đợt kiểm tra các VPLS vừa qua, đoàn kiểm tra tập trung làm rõ một số nội dung như: địa chỉ đã đăng ký hoạt động của VPLS; việc thực hiện làm chứng trong các hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ); kết nối với văn phòng công chứng để tổ chức thực hiện dịch vụ công chứng... Trong đó, đoàn dành nhiều thời gian để kiểm tra các VPLS có nhiều đơn, thư phản ánh, tố cáo của người dân và thông tin từ báo chí nêu như: VPLS Hoàng Đình Bảy, VPLS Mai Thị Kim Sa.

Đối với VPLS Hoàng Đình Bảy, qua nhiều ngày kiểm tra cho thấy, đơn vị này có nhiều dấu hiệu sai phạm. Cụ thể, VPLS Hoàng Đình Bảy báo cáo là văn phòng hoạt động không có doanh thu, trong khi quy mô hoạt động về địa điểm và nhân lực cũng như số lượng vụ việc đã thực hiện hàng năm có thể đánh giá là khá lớn. Nhưng VPLS này không lập, quản lý, sử dụng sổ sách theo dõi công việc.

Bên cạnh đó, VPLS Hoàng Đình Bảy đã rất nhiều lần nhận dịch vụ làm chứng trong các hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ để thu tiền của người dân. Điều đáng nói là văn phòng giao dịch tại địa chỉ số 79B đường Bùi Trọng Nghĩa, KP.3, P.Trảng Dài (TP.Biên Hòa) đã rút hồ sơ ngưng hoạt động từ lâu. Tuy nhiên, những chứng cứ mà Sở Tư pháp nắm được thì địa điểm này trong thời gian qua vẫn còn treo bảng hiệu “Văn phòng giao dịch VPLS Hoàng Đình Bảy” và vẫn diễn ra các hoạt động dịch vụ bình thường, trong đó VPLS Hoàng Đình Bảy có thực hiện việc xác nhận, làm chứng mua bán đất giấy tay để thu tiền người dân tại địa điểm nêu trên.

Ngoài ra, VPLS Hoàng Đình Bảy còn tổ chức thực hiện dịch vụ công chứng bằng cách cho người dân ký tên, điểm chỉ rồi sau đó mang hồ sơ đến văn phòng công chứng để thực hiện công chứng.

Tại buổi kiểm tra, ông Bảy thừa nhận trước đây VPLS Hoàng Đình Bảy có tổ chức dịch vụ làm chứng trong các hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ, nhưng việc làm này hiện không còn phù hợp. Cho nên, ông Bảy cam kết với đoàn kiểm tra là sẽ không thực hiện việc làm chứng trong hợp đồng, giao dịch liên quan đến QSDĐ nữa.

Còn văn phòng giao dịch tại P.Trảng Dài, ông Hoàng Đình Bảy khẳng định đã chấm dứt hoạt động từ lâu và không còn chủ trương tiếp nhận hồ sơ giao dịch tại địa chỉ này. Ông mong muốn cơ quan chức năng vào cuộc điều ra làm rõ việc văn phòng giao dịch tại P.Trảng Dài vẫn còn hoạt động và mang danh nghĩa của VPLS Hoàng Đình Bảy để thực hiện việc giao dịch và thu tiền của người dân. Còn trách nhiệm của ông là thuê người tháo dỡ bảng hiệu “Văn phòng giao dịch VPLS Hoàng Đình Bảy” tại địa chỉ P.Trảng Dài.

Giải trình về việc nhận làm dịch vụ công chứng, ông Hoàng Đình Bảy thừa nhận việc trước đây VPLS Hoàng Đình Bảy có kết nối với văn phòng công chứng để tổ chức thực hiện công chứng nhằm thu tiền của người dân. Tuy nhiên, cơ quan quản lý nhà nước hiện kiểm tra gắt gao, văn phòng công chứng không đồng ý thực hiện việc cho người dân ký trước và mang hồ sơ đi công chứng. Do vậy, ông Bảy cam kết với đoàn kiểm tra của Sở Tư phap trong thời gian tới VPLS Hoàng Đình Bảy sẽ không thực hiện việc cho người dân ký, điểm chỉ trước khi mang hồ sơ đi công chứng.

Lãnh đạo Sở Tư pháp cho rằng: “Luật sư Hoàng Đình Bảy có quyền đưa ra những lập luận để bảo vệ quyền lợi cho mình. Đoàn kiểm tra đã có đủ cơ sở để xử phạt hành vi vi phạm theo quy định. Đối với việc báo không có doanh thu, Sở Tư pháp sẽ gửi văn bản đến cơ quan thuế đề nghị vào cuộc làm rõ vấn đề liên quan đến việc đóng thuế của VPLS Hoàng Đình Bảy”. 

* Kiên quyết xử lý sai phạm

Đối với chi nhánh VPLS Mai Thị Kim Sa, qua nhiều ngày kiểm tra cho thấy đơn vị này cũng có một số sai phạm. Chi nhánh văn phòng hoạt động không đúng địa chỉ đã đăng ký. Sở Tư pháp cấp giấy phép hoạt động tại địa chỉ số 386/26 KP.3, đường Bùi Trọng Nghĩa, P.Trảng Dài thì nơi đây thường xuyên đóng cửa, trong khi nhà riêng của luật sư Mai Thị Kim Sa (số 44 Bùi Trọng Nghĩa, KP.3, P.Trảng Dài) lại thường xuyên hoạt động và nhận làm các dịch vụ pháp lý cho người dân. Ngoài ra, chi nhánh VPLS Mai Thị Kim Sa còn tổ chức thực hiện làm chứng trong các hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ để thu tiền của người dân.

Giải trình các vấn đề trên, bà Mai Thị Kim Sa thừa nhận việc thực hiện tư vấn pháp lý, soạn thảo các hợp đồng giao dịch thường xuyên diễn ra tại nhà riêng, bởi nơi đây có vị trí thuận lợi cho người dân đến giao dịch và có chỗ dựng xe rộng rãi. Bà Sa có nguyện vọng làm hồ sơ xin Sở Tư pháp xem xét việc di dời chi nhánh VPLS Mai Thị Kim Sa đến nhà riêng cho ổn định.

Bà Mai Thị Kim Sa cho biết, trước đây có làm chứng cho hợp đồng mua bán đất giấy tay. Tuy nhiên, nhận thấy vấn đề liên quan đến đất đai rất nhạy cảm nên văn phòng đã không làm chứng kể từ năm 2019 mà chỉ nhận soạn thảo hợp đồng và xác nhận ở trang cuối riêng biệt của hợp đồng, vì hiểu rằng việc xác nhận, ghi nhận dưới mọi hình thức đối với giao dịch, mua bán đất không đủ điều kiện là trái quy định pháp luật và không được làm.

Tuy nhiên, quan điểm của đoàn kiểm tra là việc VPLS nhận soạn thảo hợp đồng mua bán đất giấy tay và có làm văn bản xác nhận rồi ký tên đóng dấu của VPLS cũng chỉ là hình thức đánh tráo hành vi bằng câu chữ nhưng bản chất vấn đề là VPLS vẫn xác nhận, ghi nhận việc mua bán đất giấy tay của bên mua và bên bán. Sau khi được đoàn kiểm tra trao đổi và chỉ ra vấn đề thì bà Sa cam kết với đoàn kiểm tra thời gian tới VPLS Mai Thị Kim Sa chỉ nhận soạn thảo hợp đồng và không tham gia vào việc làm chứng xác nhận giữa hai bên mua bán đất.

Nhiều đơn thư phản ảnh, tố cáo của người dân gửi đến các cơ quan chức năng về nội dung liên quan đến 2 Văn phòng luật sư: Hoàng Đình Bảy và Mai Thị Kim Sa

Lãnh đạo Sở Tư pháp cho biết: “Sau đợt kiểm tra, Sở Tư pháp sẽ có văn bản gửi Đoàn Luật sư TP.HCM đề nghị có sự chấn chỉnh đối với VPLS Mai Thị Kim Sa liên quan đến vấn đề đạo đức nghề nghiệp luật sư”.

Bên cạnh việc đi kiểm tra, Sở Tư pháp còn có các văn bản gửi Ban Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh đề nghị chấn chỉnh việc các VPLS, luật sư thuộc đoàn làm chứng thỏa thuận mua bán đất giấy tay không đúng quy định pháp luật để thu tiền của người dân.

Phó giám đốc Sở Tư pháp Phan Quang Tuấn nhấn mạnh, hiện nay pháp luật không ghi nhận việc làm chứng cho các thỏa thuận mua bán đất (xác nhận vào văn bản, giao dịch liên quan đến đất đai) của luật sư. Việc làm chứng cho các giao dịch nêu trên của luật sư trong bối cảnh thiếu hiểu biết pháp luật của người dân là hành động gián tiếp tiếp tay cho hành vi lừa đảo của một số đối tượng; là một trong những nguyên nhân gây ra việc tranh chấp, khiếu nại, tố cáo của người dân.

Luật sư Lê Quang Y, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh cho biết, Ban Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh đã nhận các văn bản của Bộ Tư pháp và Sở Tư pháp chỉ đạo về việc chấn chỉnh tình trạng luật sư làm chứng thỏa thuận mua bán đất giấy tay có thu tiền thu lao, phí dịch vụ... Ban Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh đã kịp thời ban hành các văn bản triển khai các nội dung trên và đề nghị các tổ chức hành nghề luật sư, các luật sư thành viên nghiêm túc thực hiện.

An Nhơn