Gần đây, tình trạng tội phạm với những hành vi bạo lực diễn ra khá phổ biến trong thành phần trẻ tuổi. Vậy người phạm tội khi chưa thành niên thì bị xử lý như thế nào?
Hỏi: Gần đây, tình trạng tội phạm với những hành vi bạo lực diễn ra khá phổ biến trong thành phần trẻ tuổi. Vậy người phạm tội khi chưa thành niên thì bị xử lý như thế nào?
Ngọc Uyển (huyện Định Quán)
Trả lời: Người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi. Còn trẻ em là người chưa đủ 16 tuổi. Vì tính nhân đạo của pháp luật hình sự nên trong Bộ luật Hình sự hiện hành đã dành một chương quy định việc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội. Nói chung, biện pháp xử lý hình sự đối với người chưa thành niên phạm tội chủ yếu là giáo dục, răn đe. Trường hợp bị xử phạt tù thì mức hình phạt phải nhẹ hơn người đã thành niên.
Pháp luật hình sự quy định người từ đủ 14 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Theo đó, tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại rất lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến 15 năm tù; tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại đặc biệt lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là trên 15 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình. Như vậy, người từ đủ 14 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý. Còn người từ đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự mọi tội phạm do mình gây ra. Tuy nhiên, như đã nói trên, người chưa đủ 18 tuổi (người chưa thành niên) khi phạm tội thì xử phạt nhẹ hơn người đã thành niên. Cụ thể:
- Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá mười tám năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.
- Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá mười hai năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.
LS.Nguyễn Đức
