Gắn sao OCOP cho trà Phú Hội

Trước thực trạng diện tích đất trồng trà ngày một thu hẹp, đặc sản nức tiếng của địa phương có nguy cơ mai một, anh Nguyễn Huy Sang - người trồng trà và cũng là Chủ tịch Hội Nông dân xã Phú Hội (H.Nhơn Trạch) đề xuất dự án Khôi phục và phát triển sản phẩm trà Phú Hội. Dự án được chính quyền và nhiều hộ trồng trà khuyến khích.

Trước thực trạng diện tích đất trồng trà ngày một thu hẹp, đặc sản nức tiếng của địa phương có nguy cơ mai một, anh Nguyễn Huy Sang - người trồng trà và cũng là Chủ tịch Hội Nông dân xã Phú Hội (H.Nhơn Trạch) đề xuất dự án Khôi phục và phát triển sản phẩm trà Phú Hội. Dự án được chính quyền và nhiều hộ trồng trà khuyến khích.

Sản phẩm trà Phú Hội mới được gắn nhãn 3 sao chương trình OCOP. Ảnh: Hoàng Lộc

Sau nhiều năm nỗ lực, anh Sang cùng các tổ viên Tổ hợp tác Trồng và kinh doanh trà Phú Hội đã thành công gắn sao OCOP (chương trình Mỗi xã một sản phẩm) cho sản phẩm. Đây là bước đệm quan trọng để sản phẩm trà Phú Hội chinh phục thị trường.

* Phục hồi cây trồng đặc sản địa phương

Anh Sang sinh ra và lớn lên trong gia đình có nhiều thế hệ gắn bó với cây trà. Những năm qua, chứng kiến vườn trà xanh mướt che khuất đầu người dần bị thay thế bằng nhà trọ, công trình xây dựng, cây ăn quả, anh Sang rất tiếc nhưng không làm gì được, vì so về lợi ích kinh tế, thu nhập từ nhà trọ, vườn cây ăn quả hơn hẳn trồng cây trà.

Mãi sau này, khi trở thành Chủ tịch Hội Nông dân xã, anh Sang mới có điều kiện vực dậy cây trà của địa phương. “Thời điểm đó, cả xã chỉ còn khoảng 5ha trà, nằm rải rác trong vườn cây ăn trái. Thị trường bấy giờ lại có nhiều loại trà có tiếng nên không ai dám đứng ra làm cơ sở chế biến trà” - anh Sang nhớ lại.

Đầu tiên, anh đưa ý tưởng phục hồi và phát triển sản phẩm trà Phú Hội trình bày với lãnh đạo xã, huyện. Được lãnh đạo ủng hộ, anh bắt tay lập đề án. Đề án được thông qua nhưng thương nhân không ai dám đầu tư trồng, chế biến trà.

“Không ai làm thì mình làm”, anh Sang bắt tay thành lập Công ty TNHH MTV Phúc Bảo - Trà Phú Hội, đăng ký logo nhãn hiệu và mở cơ sở chế biến trà thủ công ngay tại nhà. Anh Sang huy động anh em, họ hàng tham gia các công đoạn sao, đóng gói, phân phối trà. Ngoài ra, anh làm thủ tục thành lập Tổ hợp tác Trồng và kinh doanh trà Phú Hội tạo điều kiện thuận lợi cho việc mua bán sản phẩm.

Đặc sản Trà Phú Hội, H.Nhơn Trạch. Ảnh: Hoàng Lộc

Nhờ có tổ hợp tác bao tiêu đầu ra, các nguồn vốn vay ưu đãi từ Quỹ Hỗ trợ nông dân và Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam huyện, nhiều hộ gia đình quan tâm phục hồi và trồng mới cây trà. Đây là tín hiệu tích cực của đề án.

 Theo anh Sang, hiện sản phẩm đầu ra của trà khá tốt, giá cao (trung bình 700-900 ngàn đồng/kg trà khô), nhưng nguồn nguyên liệu đầu vào đang là vấn đề vì quỹ đất mở rộng diện tích trà không còn. Do đó, anh dự định đề xuất lãnh đạo xã, huyện chuyển đổi một phần diện tích đất cây xanh (ở các triền đồi) trên địa bàn xã sang trồng trà theo hướng bền vững. Việc làm này vừa giữ được diện tích đất cây xanh, phủ đồi trọc, vừa có nguyên liệu cho sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu. Ngoài ra, còn có thể kết hợp du lịch sinh thái.

“Tôi thấy nhiều nơi họ làm trà kết hợp với du lịch sinh thái rất hiệu quả. Chẳng hạn như: Thái Nguyên, Nghệ An, Lâm Đồng… Khi đó, sản phẩm được nhiều người biết đến, doanh thu và giá trị sản phẩm mang lại thông qua du lịch tăng. Tổ hợp tác là đơn vị cung ứng cây giống, bao tiêu đầu ra cho bà con” - anh Sang chia sẻ.

* Gắn sao OCOP cho trà

Anh Sang cho rằng, từ nhiều năm trước, trà Phú Hội đã có mặt tại TP.Biên Hòa, TP.HCM, thậm chí ra nước ngoài, nhưng chỉ trong phạm vi người quê mang sản phẩm quê theo dùng. Muốn mua trà Phú Hội để thưởng thức, tặng, biếu rất khó vì không có người đứng ra chế biến, kinh doanh.

Anh Nguyễn Huy Sang, Chủ tịch Hội Nông dân xã Phú Hội giới thiệu vườn trà tại địa phương. Ảnh: Hoàng Lộc

Khi bắt tay thực hiện đề án Phục hồi và phát triển trà Phú Hội, anh Sang đã đăng ký logo nhãn hiệu với Cục Sở hữu trí tuệ, làm tem nhãn và đầu tư vào hình ảnh bao bì. Một trong những yếu tố thuận lợi là khi sản phẩm trà Phú Hội có tem mác xuất hiện trên thị trường cũng là lúc Chương trình phát triển kinh tế khu vực nông thôn Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) khởi động. Trà Phú Hội có cơ hội trở thành sản phẩm hàng hóa chủ lực của địa phương.

Kể về quá trình gắn sao OCOP cho trà Phú Hội, anh Sang cho hay, nếu chỉ sao khô, đóng gói, dán tem mác đem bán thì chỉ có người địa phương và những người đã từng dùng qua sản phẩm biết đến; trà dễ bị ẩm mốc, mất mùi. Anh phải tìm đến các bậc cao niên trong xã nhờ chia sẻ bí quyết ướp trà với các loại lá vừa làm tăng hương vị, vừa giảm độ ẩm; hướng dẫn bà con cách bón phân, trị nấm bằng chế phẩm sinh học; đưa sản phẩm đi làm các kiểm nghiệm, kiểm định liên quan đến độ an toàn và chất lượng sản phẩm.

Nhờ học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước, làm bài bản, sản phẩm được công nhận đạt chuẩn 3 sao OCOP năm 2021. Sản phẩm có mặt tại các điểm bán hàng nông sản ở 5 tỉnh, thành: Đồng Nai, TP.HCM, TP.Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng), Hà Nội và Bà Rịa - Vũng Tàu.

Anh Sang cho rằng, đây là thành quả và cũng là bước đệm để trà Phú Hội đến với người tiêu dùng cả nước, nâng giá trị sản phẩm. Kế hoạch đến năm 2025, Hội Nông dân xã sẽ nâng cấp tổ hợp tác lên HTX hoặc công ty để thuận lợi thực hiện các giao dịch mua bán, phát triển vùng nguyên liệu trà hơn 10ha.

Hoàng Lộc