Doanh nghiệp cần chủ động cập nhật thông tin hội nhập

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, nhất là khi Việt Nam tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, các doanh nghiệp (DN) trong nước cần chủ động cập nhật những thông tin về hội nhập. Việc cập nhật thông tin kịp thời tránh cho DN nhiều rủi ro trong giao thương.

Các doanh nghiệp Đồng Nai tham gia kết nối giao thương, giới thiệu sản phẩm tại thị trường Ấn Độ. Ảnh: Văn Lĩnh

Trên thực tế, nhiều DN, nhất là DN nhỏ và vừa, DN địa phương còn chủ quan, chưa chủ động tìm hiểu, nắm bắt những thông tin, quy tắc về hội nhập. Do đó, các DN này chưa nhận thức hết các rủi ro, chưa có sự đề phòng thích đáng và sẵn sàng đối mặt với môi trường kinh doanh quốc tế...

* Nhiều DN còn thụ động trong tiếp cận thông tin thị trường

Nhiều chuyên gia kinh tế chia sẻ, các DN địa phương vẫn còn mơ hồ, chưa chủ động cập nhật nhiều điều kiện mới trong thương mại quốc tế, dẫn đến thường gặp các thiếu sót trong các giao dịch thương mại. Một số DN thiếu kinh nghiệm trong các phương thức thanh toán quốc tế, những rủi ro trong hoạt động xuất, nhập khẩu; thiếu thông tin về pháp lý, chưa thực sự hiểu về văn hóa khi đàm phán với các đối tác ở một số thị trường xuất khẩu lớn…

TS Tô Bình Minh, Phó viện trưởng Viện Phát triển nguồn nhân lực Việt Nam - Nhật Bản (VJCC), Giám đốc Trung tâm Phát triển nguồn nhân lực Việt Nam - Nhật Bản tại TP.HCM nhận định, vấn đề các DN địa phương cần lưu ý nhất trong hoạt động thương mại quốc tế hiện nay là cần xác định thị trường chính. Khi đã xác định được rồi thì đối với mỗi thị trường, DN cần nắm bắt, tìm hiểu thật kỹ các hiệp định song phương, đa phương mà thị trường đó và Việt Nam có ký kết. Từ đó rà soát, đánh giá hàng hóa của DN có thể đáp ứng được yêu cầu của hiệp định nào, hiệp định nào có mức thuế ưu đãi cao nhất để tận dụng một cách phù hợp.

“Điểm yếu của một số DN địa phương là còn hạn chế về trình độ ngoại ngữ, nghiệp vụ chuyên môn về xuất - nhập khẩu, chưa chủ động tìm hiểu, đánh giá các nguy cơ rủi ro trong giao dịch thương mại quốc tế. Điều này sẽ gây ra nhiều bất lợi cho DN trong quá trình hội nhập, nhất là khi xảy ra các tranh chấp về thương mại quốc tế” - TS Tô Bình Minh nhấn mạnh.

Phó chủ tịch Hiệp hội DN Đồng Nai Châu Minh Nguyện cho biết, trước những biến động về tình hình kinh tế thế giới, các DN đang gặp nhiều khó khăn về thị trường. Bên cạnh đó, nhiều DN còn thụ động trong việc tiếp cận các yêu cầu, nhu cầu, tập quán mua sắm, thị hiếu tiêu dùng từ các thị trường xuất khẩu. Một số DN chưa nắm bắt các thông tin liên quan đến hàng rào kỹ thuật trong quá trình hội nhập các FTA thế hệ mới.

“Thị trường càng mở thì các điều kiện, yêu cầu liên quan đến hàng rào kỹ thuật càng nâng lên. Đơn cử như thị trường châu Âu đang chú trọng các điều kiện liên quan sản xuất sản phẩm xanh, hướng tới nền kinh tế tuần hoàn. Do đó, nếu DN trong nước muốn xuất khẩu hàng hóa tới thị trường này thì cần lưu ý vấn đề này, nếu chậm chân rất khó để cạnh tranh, kết nối với các đối tác, mở rộng thị trường xuất khẩu” - ông Nguyện chia sẻ thêm.

* Chú trọng về xuất xứ hàng hóa

Trong bối cảnh hội nhập hiện nay, các DN cần tìm hiểu kỹ những thông tin về đối tác, thị trường. Đồng thời, cần có quy định chặt chẽ trong hợp đồng, ràng buộc trách nhiệm để có thể chủ động trong các giao dịch quốc tế. Nhiều chuyên gia cho rằng, DN thiếu thông tin, kinh nghiệm sẽ thua thiệt trong các giao dịch thương mại quốc tế, tiềm ẩn nhiều rủi ro trong tranh chấp thương mại. Vì thế, các DN cần tránh làm việc với các đối tác theo cảm tính, cũng như cần kết nối, xây dựng đội ngũ về hỗ trợ, tư vấn pháp lý phù hợp.

Bên cạnh đó, khi tham gia các hoạt động thương mại quốc tế, DN cần thực sự nắm bắt, tìm hiểu kỹ về vai trò của xuất xứ hàng hóa. Qua đó, nâng cao sức cạnh tranh, uy tín của DN trên thị trường xuất khẩu.

TS Tô Bình Minh cho biết thêm, đối với các nguyên tắc trong thương mại quốc tế, một vấn đề các DN cũng cần quan tâm, chú trọng đó là việc tìm hiểu kỹ lưỡng những quy tắc về xuất xứ hàng hóa, yêu cầu mà các thị trường đề ra. Bên cạnh sự chủ động tìm hiểu từ chính các DN thì vai trò của các hiệp hội DN ở địa phương, hiệp hội ngành hàng cũng rất quan trọng thông qua việc hướng dẫn thông tin xuất khẩu, hàng rào thuế quan, các sổ tay hướng dẫn… cho DN đối với mỗi thị trường.

Phó chủ tịch Hội Xuất nhập khẩu Đồng Nai Nguyễn Duy Hưng chia sẻ, các DN xuất khẩu, nhất là các DN nhỏ và vừa cần có sự chuẩn bị dài hơi theo tiến trình hội nhập. Đồng thời, các DN cần tìm hiểu và tuân thủ các yêu cầu về xuất xứ hàng hóa, nguyên liệu đầu vào, đáp ứng các tiêu chuẩn về sản xuất xanh, sản xuất tuần hoàn, bảo vệ môi trường… để đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe của các thị trường xuất khẩu lớn.            

Hải Quân