Dấu ấn 120 năm Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai

Mùa Xuân Quý Mão 2023 này, Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai tròn 120 năm hình thành và phát triển. Hơn 1 thế kỷ trôi qua, Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai khắc ghi những dấu son thành công, đào tạo nhiều thế hệ nghệ nhân giỏi tay nghề, có tri thức về văn hóa thẩm mỹ, từ thủ công lành nghề đến các nghệ sĩ, họa sĩ, nhà thiết kế…

Triển lãm Dấu ấn thời gian năm 2022 hướng tới kỷ niệm 120 năm hình thành, phát triển của Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai. Ảnh: My Ny

* Khẳng định giá trị và thương hiệu

Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai tiền thân là Trường Dạy nghề Biên Hòa (còn gọi là Trường Bá Nghệ), khai giảng khóa học đầu tiên vào năm 1903, trên cơ sở phát huy thế mạnh sẵn có của ngành nghề truyền thống, khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên hết sức phong phú ở địa phương và cung cấp thợ lành nghề cho TP.Biên Hòa. Những ngành nghề được giảng dạy trong giai đoạn này bao gồm: đúc đồng, sắt, gỗ, đan lát và vẽ… nhằm phục vụ cho sinh hoạt của cộng đồng dân cư. 10 năm sau (1913), trường đổi thành Trường Mỹ nghệ Biên Hòa.

“Tôi kỳ vọng với truyền thống 120 năm hình thành và phát triển, nhà trường tiếp tục đào tạo, phát triển tài năng, năng khiếu trẻ ở các chuyên ngành mỹ thuật ứng dụng” - họa sĩ CÔNG HOÀNG bộc bạch.

Vào năm 1923, Chính phủ Pháp bổ nhiệm ông Robert Balick (tốt nghiệp Trường Mỹ thuật trang trí Paris) làm hiệu trưởng. Ông Robert Balick cùng với bà Mariette Balick đã thành lập HTX thủ công thợ đúc và thợ gốm. Mô hình này quy tụ được nhiều nghệ nhân giỏi, các sản phẩm gốm Biên Hòa làm ra được đem bán rộng rãi trên thị trường, có chỗ đứng riêng. Nhiều sản phẩm tham gia các cuộc triển lãm trong nước và quốc tế: Paris - Pháp (năm 1925 và 1933), Indonesia (năm 1934), Nhật Bản (năm 1937), Hà Nội (năm 1939), Thái Lan (năm 1955), Campuchia (năm 1955 và 1956), Philippines (năm 1956), New York (năm 1958).

Sau nhiều lần đổi tên, từ Trường Mỹ nghệ Biên Hòa thành Trường Kỹ thuật Biên Hòa, rồi Trường trung học Mỹ thuật trang trí Đồng Nai. Đến năm 1998, trường được nâng cấp lên thành Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai, đào tạo nhiều thế hệ sinh viên có tài năng, cung cấp cho thị trường lao động nguồn nhân lực mỹ thuật ứng dụng (MTƯD) chất lượng cao. Đặc biệt, từ năm 2020, nhà trường thực hiện chủ trương đào tạo gắn với nhu cầu việc làm của doanh nghiệp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học cũng như đáp ứng nhu cầu xã hội; đẩy mạnh kết nối doanh nghiệp, tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên có cơ hội thực tập, tìm kiếm việc làm sau khi ra trường.

TS Trương Đức Cường, Hiệu trưởng Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai cho biết, là một trong những ngôi trường đào tạo MTƯD lớn ở phía Nam, nhà trường đã đào tạo nhiều thế hệ nghệ nhân giỏi tay nghề, có tri thức về văn hóa thẩm mỹ. Hiện nay, nhà trường đặc biệt chú trọng công tác tuyển sinh, nâng cao chất lượng đào tạo; mở rộng quan hệ hợp tác với doanh nghiệp cũng như cho học sinh, sinh viên trong và ngoài tỉnh đến trải nghiệm các nghề truyền thống của nhà trường. Đây là nền tảng cho đào tạo MTƯD trong giai đoạn giáo dục hướng đến chuyển đổi số hiện nay.

Một số tác phẩm gốm nghệ thuật của sinh viên Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai giới thiệu tại Phòng Trưng bày của nhà trường

“Trong 120 năm hình thành và phát triển, nhà trường đã khẳng định được giá trị và thương hiệu riêng. Có rất nhiều công trình do nhà trường thực hiện suốt thời gian qua hiện hữu trong tổng thể kiến trúc văn hóa, lịch sử của tỉnh. Trong đó phải kể đến thiết kế trang trí đài phun nước Quảng trường Sông Phố Biên Hòa; điêu khắc tượng đài Võ Thị Sáu; tượng đài bằng gốm đề tài Chiến sĩ Pháo binh đánh sân bay Biên Hòa; quần tượng chất liệu gốm đề tài chiến sĩ đặc công đánh Tổng kho Long Bình, tượng chân dung các danh nhân văn hóa trong các trường học...” - TS Trương Đức Cường chia sẻ.

* Bắt kịp với nhu cầu của xã hội

Là một trong những giảng viên có hơn 20 năm công tác tại trường, thầy Lâm Văn Cảng cho rằng, do sự cạnh tranh với các trường đại học nên có thời gian các chuyên ngành MTƯD ở các trường trung cấp, cao đẳng khó thu hút người học. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, nhà trường đã đẩy mạnh công tác tư vấn tuyển sinh; khuyến khích sinh viên tham gia các cuộc thi thiết kế, bởi đó là cơ hội để sinh viên khẳng định khả năng, qua đó giới thiệu, quảng bá việc đào tạo nhân lực MTƯD. Do vậy, số lượng học sinh đăng ký theo học luôn đạt và vượt chỉ tiêu. Tỷ lệ sinh viên của trường sau khi tốt nghiệp có việc làm rất cao, thu nhập tương đối ổn định.

Trong số những người trẻ tốt nghiệp Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai, ghi dấu ấn tên tuổi trong làng mỹ thuật, đoạt nhiều giải thưởng khu vực và toàn quốc phải kể đến: họa sĩ Nguyễn Quốc Trọng; điêu khắc Trần Đình Thắng (Đồng Nai); nghệ nhân gốm Hoàng Ngọc Hiến (Đồng Nai), Nguyễn Thị Dũng (Bình Dương)… Các nghệ sĩ, nghệ nhân này đã phát triển các sản phẩm riêng, phục vụ cho nhu cầu của khách hàng.

Một số thiết kế thời trang của sinh viên Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai giới thiệu tại Phòng Trưng bày của nhà trường

Nghệ nhân Hoàng Ngọc Hiến cho biết: “Trong quá trình tạo mẫu sản phẩm gốm, tôi luôn đưa hình ảnh và điển tích đậm chất văn hóa Việt nhưng theo kiểu thức đương đại mà vẫn đảm bảo sự gần gũi, rất đời thường”.

Theo họa sĩ Phạm Công Hoàng, nguyên giảng viên Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai, với việc đào tạo những lớp thợ trẻ giỏi, có tay nghề cao ở các ngành: gốm, điêu khắc, sơn mài… đã tạo nên sự khác biệt trong đào tạo các chuyên ngành MTƯD. Đặc biệt, khi Đồng Nai trở thành điểm đến của các nhà đầu tư, học sinh, sinh viên ra trường được các doanh nghiệp săn đón, mời về làm việc. Nhiều họa sĩ, điêu khắc, trong đó có nhiều người trẻ đã mở ra con đường của riêng mình, xây dựng tên tuổi trong làng mỹ thuật Việt Nam.

Với bề dày truyền thống 120 năm, Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai đang có nhiều thuận lợi trong việc đào tạo và phát triển MTƯD. Theo TS Trương Đức Cường, cách mạng công nghiệp 4.0 làm thay đổi mạnh mẽ đời sống văn hóa xã hội. Hiện nhà trường đã và đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong dạy và học; cổ vũ và tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên tham gia các triển lãm, cuộc thi về thiết kế, sáng tạo; tạo điều kiện cho doanh nghiệp tham gia vào quá trình đào tạo… Qua đó, từng bước nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển trong tương lai, góp phần tạo nguồn kế cận dồi dào.

Ly Na