Chuyện các doanh nghiệp phải hầu tòa do nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế hiện không còn là lạ ở Việt Nam. Thậm chí đã có không ít doanh nghiệp mặc dù phải hầu tòa nhiều lần nhưng vẫn nợ chồng nợ vì mất khả năng chi trả.
Chuyện các doanh nghiệp phải hầu tòa do nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế hiện không còn là lạ ở Việt Nam. Thậm chí đã có không ít doanh nghiệp mặc dù phải hầu tòa nhiều lần nhưng vẫn nợ chồng nợ vì mất khả năng chi trả. Trong khi đó, mức xử phạt dành cho doanh nghiệp nợ đọng bảo hiểm xã hội vẫn khá thấp khiến cho tình trạng “chây ì” kéo dài.
Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, hiện chỉ có khoảng 50% doanh nghiệp trong cả nước đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội thực hiện đúng nghĩa vụ của mình đối với người lao động. 50% doanh nghiệp còn lại trốn đóng bảo hiểm xã hội với tổng số tiền nợ lên đến hàng ngàn tỷ đồng. Ngoài nguyên nhân khách quan mà doanh nghiệp thường đưa ra để “khất” nợ bảo hiểm xã hội là do tình hình kinh tế khó khăn, sản xuất - kinh doanh đình đốn, doanh nghiệp gặp khó về vốn dẫn đến tạm ngừng hoạt động hoặc phá sản còn có nguyên nhân chủ quan: doanh nghiệp thiếu quan tâm đến lợi ích của người lao động và khung xử phạt nợ bảo hiểm xã hội chưa đủ sức răn đe.
Để đảm bảo nguồn thu bảo hiểm xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho người lao động, mới đây Thủ tướng Chính phủ đã ban hành chỉ thị về tăng cường thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Chỉ thị đã nêu rõ những hạn chế trong công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, như: số người tham gia bảo hiểm còn thấp, mới chỉ có khoảng 20% lực lượng lao động tham gia bảo hiểm xã hội, khoảng 71% dân số tham gia bảo hiểm y tế; tình trạng nợ đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội còn diễn ra ở nhiều doanh nghiệp.
Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ đạo bảo hiểm xã hội các địa phương tăng cường phối hợp với thanh tra ngành lao động - thương binh và xã hội, ngành y tế, tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; kiểm tra, rà soát hồ sơ giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi trục lợi bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Mặc dù là địa phương đứng đầu cả nước về số thu bảo hiểm xã hội trong 6 tháng đầu năm 2015 nhưng Đồng Nai vẫn còn 2,4 ngàn doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội từ 3 tháng trở lên với tổng nợ lên tới 443 tỷ đồng. Sở Lao động - thương binh và xã hội đang hoàn chỉnh hồ sơ để kiện ra tòa 44 doanh nghiệp không chịu đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động. Tỉnh cũng đã và đang có những giải pháp mạnh nhằm chấn chỉnh tình trạng này, trong đó có đề xuất nâng cao mức xử phạt vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội, đưa một số tội danh trốn đóng, chiếm dụng tiền đóng bảo hiểm xã hội vào Bộ luật Hình sự.
Trong khi chờ những đề xuất được chấp nhận, Bảo hiểm xã hội Đồng Nai đang rất quyết tâm để không chỉ thu được nợ mà còn ngăn dòng nợ bảo hiểm xã hội mới phát sinh, phấn đấu đảm bảo nguồn thu 10,8 ngàn tỷ đồng được giao trong năm 2015 này.
Minh Ngọc
