Cổ tích tam giác mạch

Theo đoàn tham quan đến Hà Giang, ba chữ được nghe nhắc đến nhiều nhất là "tam giác mạch". Gần đây, tam giác mạch nổi cơn siêu "hot" như là một hotgirl mới lạ trong giới showbiz. Đến nỗi, bà xã tui buông lời kiểu Tàu: "Bất đáo Hà Giang, bất tri tam giác mạch".

Theo đoàn tham quan đến Hà Giang, ba chữ được nghe nhắc đến nhiều nhất là “tam giác mạch”. Gần đây, tam giác mạch nổi cơn siêu “hot” như là một hotgirl mới lạ trong giới showbiz. Đến nỗi, bà xã tui buông lời kiểu Tàu: “Bất đáo Hà Giang, bất tri tam giác mạch”.

Quả đúng như vậy, tuy đã cuối mùa, nhưng tam giác mạch vẫn rực rỡ, bạt ngàn theo quốc lộ 4C, từ Hoàng Su Phì, Xín Mần, Đồng Văn, Lũng Cú đến Sùng Là, Phó Bảng.

Tam giác mạch vốn là một loại cây cho hạt, hạt li ti hình ba góc, khi chín được thu hoạch, giã bột làm lương thực, làm bánh. Thân lá non có thể làm rau. Hoa nở phối hợp nhiều màu sắc đỏ, trắng, hồng, hợp nhau thành những thảm hoa, rừng hoa mát mắt, e ấp và khiêu khích. Đồng bào địa phương người H’Mông, Lô Lô, Bố Y, Dao gieo trồng tam giác mạch vào khoảng tháng 10, sau vụ ngô,  để tháng 12 thu hoạch, có thêm lương thực trong cơn khan hiếm. Thấy khách phương xa đến địa phương ùn ùn quay phim, chụp ảnh, hỏi han, bà con tròn mắt ngạc nhiên. Sau ngạc nhiên là thu tiền. Tiền thu từ quay phim, chụp ảnh gấp bội lần thu hạt. Vậy là, tam giác mạch lên ngôi vương trên đồng và ngôi hậu trên facebook.

Ong mật tui cũng phấn khích chộp ảnh lên “fây fây”, ban đầu đưa nhầm ảnh hoa mắc cỡ, bị cư dân mạng ném đá trét bùn quá trời. Khi thấy được hoa tam giác mạch chính chủ, có người hỏi nguồn gốc thế nào? Lúc đó, Ong mật tỉnh cơn say sắc hoa, tra xét lý lịch, dòng họ nhà hoa.

Có chuyện cổ tích tam giác mạch có từ nàng tiên Gạo và nàng tiên Ngô. Ấy là cổ tích trong sổ tay du lịch, chắc theo thói quen “cổ tích hóa” để vừa đẩy lùi về xa xưa vừa tăng giá trị. Một du khách người Pháp kể: tài liệu ở Pháp ghi rõ, tam giác mạch do người Pháp đưa đến từ miền Nam nước Pháp thế kỷ 20, do thấy địa phương nghèo thiếu lương thực, có khí hậu và thổ nhưỡng hợp với tam giác mạch. Trong hồ sơ kế hoạch của Hà Giang, thấy rõ tam giác mạch được bình chọn trong tốp cây-con chiến lược phát triển miền núi gắn với du lịch trong thập niên này. Sự chọn lựa đã chọn đúng. Tam giác mạch trở thành cây chiến lược có nguồn thu tam giác: từ cây lương thực phụ trợ yếu ớt, có thêm nguồn thu nhìn ngắm và nguồn thu quà bánh.

Vậy, bất kể  có nguồn gốc từ cổ tích nào thì tam giác mạch cũng tạo được tam giác thu nhập cho đồng bào. Vùng tam giác/tứ giác kinh tế trọng điểm kiêu hãnh phía Nam mình ơi! Có cây con nào được chọn lựa để “chảnh” như tam giác mạch không?

Ong mật