Hỗ trợ người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp

Thời gian qua, cùng với cán bộ cơ sở nói chung, đội ngũ những người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn và ấp, khu phố trên địa bàn tỉnh đã luôn phát huy bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần trách nhiệm, qua đó giúp cho hệ thống chính trị cấp xã hoạt động có hiệu lực, hiệu quả hơn và góp phần vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Thời gian qua, cùng với cán bộ cơ sở nói chung, đội ngũ những người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn và ấp, khu phố trên địa bàn tỉnh đã luôn phát huy bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần trách nhiệm, qua đó giúp cho hệ thống chính trị cấp xã hoạt động có hiệu lực, hiệu quả hơn và góp phần vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Các đại biểu HĐND tỉnh biểu quyết thông qua Nghị quyết quy định chế độ hỗ trợ thai sản và chính sách thôi việc đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) trên địa bàn tỉnh Đồng Nai tại kỳ họp thường lệ cuối năm 2021. Ảnh: Thảo Lâm

Vừa qua, tại kỳ họp HĐND tỉnh thường lệ cuối năm 2021, HĐND tỉnh đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về quy định chế độ hỗ trợ thai sản và chính sách thôi việc đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Đây cũng là một trong những chính sách thể hiện sự quan tâm của tỉnh về chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cơ sở.

* Tháo gỡ vướng mắc

Theo Sở Nội vụ, cơ quan chủ trì tham mưu UBND tỉnh xây dựng nghị quyết, việc xây dựng nghị quyết bám sát tình hình thực tiễn của địa phương và ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của đông đảo cử tri.

Theo đó, tờ trình dự thảo nghị quyết nêu rõ, theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2006, người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và không được hưởng chế độ thai sản trong thời gian nghỉ thai sản. Trong điều kiện mức hỗ trợ lương còn hạn chế, trong khi mức giá tiêu dùng ngày càng tăng, khiến cho cuộc sống của nhiều cán bộ gặp khó khăn.

Do đó, nhằm hỗ trợ cho đối tượng này, ngày 14-6-2013, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 33/2013/QĐ-UBND quy định chế độ thai sản đối với những người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn. Qua quá trình triển khai thực hiện cho thấy, quyết định này đã thể hiện sự quan tâm của tỉnh đối với người hoạt động không chuyên trách. Tuy nhiên, theo quy định, việc ban hành chế độ chi ngân sách đối với một số nhiệm vụ chỉ có tính chất đặc thù ở địa phương ngoài quy định của Trung ương, phải do HĐND tỉnh xem xét, quyết định.

Mặt khác, đến năm 2019, nhằm giải quyết những khó khăn và đảm bảo lợi ích hợp pháp của người hoạt động không chuyên trách, Chính phủ ban hành Nghị định số 34/2019/NĐ-CP, trong đó quy định: “Những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc”. Dù vậy, chế độ BHXH cho người hoạt động không chuyên trách lại có phần khác biệt so với các đối tượng tham gia BHXH bắt buộc khác.

Theo đó, người hoạt động không chuyên trách cấp xã thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc nhưng không thuộc đối tượng đóng quỹ ốm đau, thai sản nên trong trường hợp nghỉ thai sản không được hỗ trợ chế độ theo quy định. Còn người hoạt động không chuyên trách ở ấp (khu phố) thì không được tham gia BHXH, do đó cũng không được hưởng chế độ thai sản khi nghỉ thai sản. Điều này đã ảnh hưởng đến nguồn thu nhập, tâm lý đối với những người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) đang trong thời gian nghỉ thai sản.

* Thể hiện sự quan tâm của tỉnh

Tại buổi đối thoại của Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Phú Cường (nay là Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - ngân sách của Quốc hội) với phụ nữ trên địa bàn tỉnh năm 2020, một số cán bộ Hội phụ nữ chia sẻ tâm tư về nội dung này. Từ việc lắng nghe thấu đáo ý kiến của phụ nữ, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy (thời điểm đó) đã đề nghị Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh chỉ đạo UBND tỉnh xin ý kiến các bộ, ngành Trung ương về chủ trương hỗ trợ chính sách thai sản cho đối tượng là nữ hoạt động không chuyên trách tại các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh.

Bà Nguyễn Thị Thu Hà, Chủ tịch Hội LHPN P.Long Bình(TP.Biên Hòa), một trong những người từng tham dự buổi đối thoại với đồng chí Bí thư Tỉnh ủy (thời điểm đó) chia sẻ, việc ban hành nghị quyết này đã thể hiện rõ sự quan tâm của tỉnh đối với những người hoạt động không chuyên trách ở cơ sở. Mặt khác, cũng thể hiện chỉ đạo của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đã đi vào thực tế, biến thành chính sách được lòng dân. Chị em cán bộ phụ nữ ở cơ sở rất phấn khởi.

Trong khi đó, với chính sách thôi việc đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố), tờ trình của UBND tỉnh cũng chỉ rõ, hiện các trường hợp người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) được hỗ trợ tham gia BHXH tự nguyện, BHXH bắt buộc từ ngày 1-1-2011 trở đi thì khi nghỉ việc được hưởng chế độ theo Luật BHXH. Còn các trường hợp công tác lâu năm, từ ngày 31-12-2010 trở về trước thì khi nghỉ việc không được hưởng chế độ thôi việc do không có quy định cụ thể. Do đó, việc ban hành quy định về chế độ thôi việc đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) là cần thiết nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động có thời gian công tác lâu năm. Qua đó, giúp người lao động có thêm một khoản kinh phí để ổn định cuộc sống sau khi thôi việc.

Tại tờ trình dự thảo nghị quyết, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng cho rằng, việc xây dựng chính sách này nhằm thể hiện sự quan tâm của tỉnh về chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cơ sở, đặc biệt là việc tạo điều kiện để người hoạt động không chuyên trách là nữ được thụ hưởng các quyền lợi về chế độ thai sản.

Bên cạnh đó, nghị quyết sẽ tạo thuận lợi cho địa phương trong công tác quản lý, sử dụng người hoạt động không chuyên trách, khuyến khích được sự nhiệt tình của người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) trong thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương. Mặt khác, đảm bảo sự hài hòa về chính sách hỗ trợ người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) có một khoản kinh phí để ổn định cuộc sống sau khi thôi việc. Qua đó, sẽ giải quyết được yêu cầu cấp thiết được xuất phát từ tình hình thực tế tại địa phương mà hiện nay luật chưa quy định.

* Đảm bảo quyền lợi cho người hoạt động không chuyên trách

Theo Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh Tạ Quang Trường, trong quá trình thẩm tra dự thảo nghị quyết, Ban Pháp chế HĐND tỉnh đã tích cực tham gia ý kiến đối với nội dung dự thảo. Cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, chỉnh sửa, hoàn chỉnh dự thảo nghị quyết. Trong đó, nghị quyết đã quy định rõ đối tượng áp dụng, mức hỗ trợ và thời gian để tính chế độ thai sản là phù hợp, đảm bảo quyền lợi cho người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) trong thời gian nghỉ thai sản. Quy định về chế độ thôi việc đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) đảm bảo quyền lợi cho người lao động có thời gian công tác lâu năm; đáp ứng được các yêu cầu về tính liên tục trong giải quyết chế độ chính sách; sự hợp lý về thẩm quyền ban hành quy định về chính sách, tiền lương và giải quyết được các hồ sơ còn tồn đọng tại các địa phương.

Theo Nghị quyết về quy định chế độ hỗ trợ thai sản và chính sách thôi việc đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, chế độ hỗ trợ thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) áp dụng đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) đang tham gia công tác và đang trong thời gian nghỉ thai sản theo quy định của Bộ luật Lao động và Luật BHXH hiện hành. Trong thời gian nghỉ thai sản được hỗ trợ bằng với mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng. Thời gian nghỉ thai sản theo quy định của Bộ luật Lao động và Luật BHXH.

Về chính sách hỗ trợ thôi việc đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố), đối tượng áp dụng là người hoạt động không chuyên trách đang tham gia công tác tại cấp xã, ấp (khu phố). Người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ấp (khu phố) đã thôi việc từ ngày 1-8-2017 nhưng chưa được hưởng chế độ thôi việc theo quy định của tỉnh; khi thôi việc, dựa trên thời gian không tham gia BHXH tự nguyện, BHXH bắt buộc (không áp dụng đối với các trường hợp bắt buộc phải tham gia BHXH bắt buộc từ ngày 1-1-2016 trở đi) sẽ được hỗ trợ cứ mỗi năm công tác bằng 1 tháng phụ cấp hiện hưởng. Việc xác định mức phụ cấp hiện hưởng được tính theo mức lương cơ sở được áp dụng tại thời điểm thôi việc.

Thảo Lâm