Ô tô mới sản xuất vẫn phải đăng kiểm: Phiền toái và tốn kém không cần thiết

Đăng kiểm ô tô là hoạt động kiểm định, đánh giá chất lượng, mức độ an toàn kỹ thuật của xe và bảo vệ môi trường theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn quy định của pháp luật. Đây là một hoạt động rất cần thiết, nhằm bảo đảm an toàn cho người điều khiển phương tiện lẫn người tham gia giao thông.

Đăng kiểm ô tô là hoạt động kiểm định, đánh giá chất lượng, mức độ an toàn kỹ thuật của xe và bảo vệ môi trường theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn quy định của pháp luật. Đây là một hoạt động rất cần thiết, nhằm bảo đảm an toàn cho người điều khiển phương tiện lẫn người tham gia giao thông.

Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 60-01S (TP.Biên Hòa) thực hiện kiểm định cho xe ô tô tới hạn. M.Thành

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, ô tô mua mới vẫn buộc phải đăng kiểm là phiền toái và gây tốn kém không cần thiết. Bởi khi một chiếc xe mới xuất xưởng đã đảm bảo đầy đủ tiêu chuẩn về chất lượng an toàn kỹ thuật, việc bắt buộc phải đăng kiểm là vô lý…

* Phiền hà và tốn kém

Trước Tết, anh Nguyễn Ngọc Ánh (ngụ P.Tân Mai, TP. Biên Hòa) mua 1 chiếc xe Toyota Fortuner để đưa gia đình đi chơi, chở con đi học và chạy dịch vụ. Dù là xe mua mới hoàn toàn, nhưng anh vẫn phải chầu chực gần 1 ngày tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 60-01S
(TP.Biên Hòa) mới được đăng kiểm.

Anh Ánh cho biết: “Không chỉ tốn kém không cần thiết mà việc chờ đợi nhiều giờ để đến lượt đăng kiểm là rất mệt mỏi. Tôi đồng ý với việc phải đăng kiểm để đánh giá chất lượng xe, nhằm bảo đảm chất lượng khi xe lăn bánh trên đường, hạn chế giao thông và ô nhiễm môi trường, nhưng với xe mua mới hoàn toàn liệu có cần phải áp dụng một cách máy móc. Nhất là trong thời điểm lượng phương tiện dồn ứ do nhiều trung tâm đăng kiểm phải tạm đóng cửa do sai phạm”.

Sau Tết, chị Nguyễn Trần Linh Đan (ngụ P.Phước Tân, TP.Biên Hòa) cũng vừa mua chiếc xe Hyundai Grand i10 mới để làm phương tiện đi lại hàng ngày giữa Biên Hòa và TP.HCM, nhưng chị cũng mất cả buổi để lấy được giấy chứng nhận đăng kiểm.

Chị Linh Đan cho biết: “Tôi cho rằng, việc bắt buộc cả xe mới bóc thùng đi đăng kiểm là không hợp lý, gây tốn kém không cần thiết và nhất là phải chờ đợi rất mất thời gian. Xe mới nên được miễn đăng kiểm trong thời gian 1-3 năm đầu tính từ ngày sản xuất”.

Hiện mức phạt với phương tiện không có chứng nhận đăng kiểm xe khá cao. Theo Điều 16, Nghị định 100/2019/NĐ-CP ngày 30-12-2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt, ô tô có giấy chứng nhận đăng kiểm phương tiện quá hạn dưới 1 tháng sẽ bị phạt từ 2-3 triệu đồng; quá hạn trên 1 tháng phạt từ 4-6 triệu đồng, đồng thời bị tước giấy phép lái xe từ 1-3 tháng. Do mức phạt cao, nên dù phiền toái, tốn kém và mệt mỏi nhưng nhiều người mua xe mới vẫn phải chấp hành việc đưa xe đi đăng kiểm.

Ông Trần Thành Quân (ngụ P.Trung Dũng, TP.Biên Hòa) cũng vừa nhận xe ô tô mới cho rằng: “Một chiếc ô tô mới 100% khi được xuất xưởng thì các hãng xe đã phải đảm bảo đầy đủ điều kiện, tiêu chuẩn về chất lượng trước khi lăn bánh. Thế nhưng, những chiếc xe này vẫn bắt buộc kiểm định về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường mới được ra đường là áp dụng máy móc”.

Theo ông Quân, Bộ GT-VT nên xem xét lại quy định này. Bởi hiện nay, tại nhiều quốc gia trên thế giới đều miễn đăng kiểm lần đầu đối với phương tiện xe cơ giới trong những năm đầu. Chẳng hạn ở Hàn Quốc miễn đăng kiểm xe mới trong 2 năm, ở Thái Lan và Nhật Bản là 3 năm, ở Mỹ và Anh là 4 năm. Sau thời hạn đó, phương tiện mới phải đưa đi kiểm định. Còn tại Việt Nam, xe mới muốn lăn bánh, phải có giấy kiểm định là không hợp lý.

* Miễn đăng kiểm cho xe mới là phù hợp với thực tế

Trước nhiều thông tin phản ánh về tình trạng xe mới cũng phải đăng kiểm là quy định vô lý, gây phiền toái, tốn kém và lãng phí tiền bạc, thời gian, công sức của nhiều người, từ tháng 6-2022, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã có khảo sát đánh giá tác động kết hợp với nghiên cứu các yếu tố kỹ thuật và dữ liệu thực tế. Qua 6 tháng nghiên cứu thực tiễn, kết quả cho thấy tỷ lệ không đạt của nhóm phương tiện mới này rất thấp (chỉ từ 0,17-0,31%). Do vậy, việc miễn đăng kiểm cho xe mới là hợp lý. Trước đó Cục Cảnh sát giao thông cũng đã từng có đề xuất này.

Từ kết quả này, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã trình Bộ GT-VT phương án thực hiện miễn đăng kiểm lần đầu cho ô tô mới trong thời gian 1 năm kể từ năm sản xuất nhưng vẫn tiến hành lập hồ sơ để quản lý. Cũng thông tin từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, phương án này đã được Cục đăng ký vào chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2023 của Bộ GT-VT và đang thực hiện các bước xây dựng dự thảo bổ sung, sửa đổi Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT ngày 12-8-2021 của Bộ GT-VT quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Dự kiến áp dụng vào đầu tháng 3-2023.

Mặc dù khi thực hiện miễn đăng kiểm xe mới lần đầu cho các xe ô tô mới có thể sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu của các đơn vị đăng kiểm, nhưng phương án này vẫn được Cục Đăng kiểm Việt Nam cho là khả thi; đồng thời tiết kiệm được thời gian, công sức và tiền của rất lớn của người dân và xã hội. Bởi thực tế cho thấy, với quy mô thị trường ô tô mới hiện nay tại Việt Nam trên 500 ngàn xe mỗi năm, nếu tất cả ô tô mới đều phải đăng kiểm với lệ phí hiện hành từ 340-610 ngàn đồng/xe, thì số tiền mà người dân và doanh nghiệp bỏ ra sẽ lên tới hàng trăm tỷ đồng, chưa tính thời gian, công sức và các chi phí khác.

Phương Liễu