Khẳng định sức trẻ qua phong trào tình nguyện

Với tinh thần "Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên", những năm qua, phong trào thanh niên tình nguyện được các cấp bộ Đoàn triển khai rộng khắp. Lớp lớp đoàn viên thanh niên (ĐVTN) đã xung phong đảm nhận những việc mới, việc khó…, đóng góp vào sự phát triển của địa phương.

Với tinh thần "Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên", những năm qua, phong trào thanh niên tình nguyện được các cấp bộ Đoàn triển khai rộng khắp. Lớp lớp đoàn viên thanh niên (ĐVTN) đã xung phong đảm nhận những việc mới, việc khó…, đóng góp vào sự phát triển của địa phương.

Đoàn viên thanh niên TP.Biên Hòa làm kính chắn giọt bắn phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Ảnh: Nga Sơn

Trong đó có những công trình, phần việc góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, đô thị, từng bước nâng cao đời sống người dân, nhất là người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng còn nhiều khó khăn.

* Góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, đô thị

Một trong những công trình góp phần thay đổi diện mạo nông thôn mà các cấp bộ Đoàn đã làm được trong nhiệm kỳ 2017-2022 chính là xây dựng cầu dân sinh. Anh Võ Văn Trung, Phó bí thư thường trực Tỉnh đoàn cho biết, năm 2018, tại cuộc đối thoại giữa Bí thư Tỉnh ủy với cán bộ, ĐVTN, Bí thư Tỉnh ủy đã giao cho Tỉnh đoàn nhiệm vụ xây dựng 10 cây cầu dân sinh. Ngay sau khi nhận nhiệm vụ, Tỉnh đoàn đã bắt tay vận động nguồn lực, khảo sát các địa điểm và tiến hành xây dựng cầu dân sinh. Tính đến nay, các cấp bộ Đoàn đã vận động xây dựng được 20 cây cầu dân sinh tại các huyện: Tân Phú, Định Quán, Vĩnh Cửu, Thống Nhất, Xuân Lộc, Cẩm Mỹ, Nhơn Trạch với tổng trị giá 8 tỷ đồng.

Cũng trong nhiệm kỳ, các cấp bộ Đoàn đã vận động xây dựng được 81 Nhà nhân ái, Nhà khăn quàng đỏ cho người dân, thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn; trang bị hệ thống chiếu sáng trên các tuyến đường nông thôn với tổng chiều dài trên 43km, thực hiện hàng trăm tuyến đường nông thôn mới kiểu mẫu với các tiêu chí sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn, hàng trăm tuyến đường hẻm văn minh, góp sức làm mới trên 149km đường giao thông nông thôn…

Bảo vệ môi trường, cải tạo cảnh quan nông thôn, ứng phó với biến đổi khí hậu cũng là những hoạt động thể hiện tinh thần xung kích, tình nguyện của ĐVTN. Bên cạnh duy trì tổ chức các Ngày thứ bảy tình nguyện, Ngày chủ nhật xanh - ra quân dọn dẹp vệ sinh môi trường tại nơi ở, nơi làm việc, nơi học tập, các cấp bộ Đoàn đã triển khai các mô hình giảm thiểu rác thải nhựa.

Bí thư Huyện đoàn Định Quán Bùi Thị Minh Ngọc cho hay, Huyện đoàn vừa khánh thành công trình thanh niên Tuyến đường phân loại rác thải tại nguồn trên địa bàn xã Phú Hòa (H.Định Quán). Theo đó, tuyến đường được trang bị 30 thùng rác lớn, 140 thùng rác nhỏ cho 70 hộ dân; ĐVTN đã tuyên truyền, hướng dẫn người dân phân loại rác thải và tái sử dụng rác thải hữu cơ làm phân bón, giảm chi phí trong quá trình sản xuất; góp phần tạo cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp.

Thực hiện chương trình Vì một Việt Nam xanh, các cấp bộ Đoàn đã tuyên truyền, vận động ĐVTN tích cực trồng cây xanh. Tính đến nay, toàn tỉnh đã trồng được trên 217 ngàn cây xanh (vượt chỉ tiêu Trung ương Đoàn giao là 136 ngàn cây xanh)… Các hoạt động này đã góp phần cùng với hệ thống chính trị thực hiện thắng lợi chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.

* Tham gia phòng, chống dịch bệnh

Đây là điểm đặc biệt trong công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2017-2022. Cũng chính thời điểm dịch bệnh Covid-19 xuất hiện, bùng phát mạnh, tinh thần xung kích, tình nguyện, linh hoạt, sáng tạo của ĐVTN được phát huy mạnh mẽ.

Anh Võ Văn Trung chia sẻ, ngay từ khi dịch bệnh Covid-19 xuất hiện, các cấp bộ Đoàn đã triển khai nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực như: tuyên truyền, cung cấp thông tin chính thống về tình hình dịch bệnh, các biện pháp phòng, chống dịch bệnh. Đặc biệt là các cấp bộ Đoàn luôn trong tâm thế sẵn sàng tình nguyện tham gia phòng, chống dịch bất cứ khi nào với phương châm "Mỗi ĐVTN là một chiến sĩ trên mặt trận chống dịch Covid-19".

Đoàn viên thanh niên P.Trung Dũng (TP.Biên Hòa) soạn sách, truyện tặng thiếu nhi. Ảnh: Nga Sơn

Khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát mạnh, Đồng Nai ghi nhận nhiều trường hợp nhiễm Covid-19, cán bộ, ĐVTN đã tình nguyện tham gia phòng, chống dịch, góp phần cùng hệ thống chính trị của tỉnh đẩy lùi dịch bệnh Covid-19. Ngoài công tác tuyên truyền, vận động nguồn lực hỗ trợ người dân ở các khu vực phong tỏa, khu cách ly phòng dịch, tiếp sức tuyến đầu chống dịch, các cấp bộ Đoàn từ tỉnh đến cơ sở đều thành lập đội hình Phòng tuyến áo xanh - chung tay phòng, chống dịch Covid-19 để tập hợp đoàn viên, hội viên thanh niên có tinh thần tình nguyện, sẵn sàng tham gia công tác phòng, chống dịch.

Theo chia sẻ của anh Võ Văn Trung, trải qua những tháng cao điểm dịch bệnh mới thấy rõ được nhiệt huyết, tinh thần xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ. Các đội hình Phòng tuyến áo xanh - chung tay phòng, chống dịch bệnh hoạt động tích cực. Hầu hết cán bộ Đoàn ở cơ sở và không ít ĐVTN sẵn sàng để lại sau lưng những hoàn cảnh riêng, mong muốn cá nhân để tham gia vào "cuộc chiến" chống dịch. Có đội hình tham gia hỗ trợ lực lượng chức năng rà soát, nắm bắt, phát hiện và báo cáo kịp thời các trường hợp tiếp xúc gần với ca nhiễm Covid-19; có đội hình hỗ trợ người dân khai báo y tế tại các chốt kiểm soát phòng dịch; có đội hình hỗ trợ người dân ở khu cách ly, khu vực phong tỏa để phòng dịch; có đội hình làm nhiệm vụ tiếp nhận, phân chia lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm để hỗ trợ người dân trong các khu cách ly, khu vực phong tỏa…

Bí thư Đoàn Thanh niên xã Thạnh Phú (H.Vĩnh Cửu) Nguyễn Võ Ngọc Hòa, một trong những cá nhân tích cực tình nguyện tham gia phòng, chống dịch bệnh Covid-19 bộc bạch: "Dịch bệnh nguy hiểm, bản thân tôi cũng sợ. Nhưng ai cũng sợ thì lấy ai chống dịch. Tôi tham gia chống dịch, góp sức đẩy lùi dịch bệnh cũng là cách để bảo vệ những người thân, bảo vệ cộng đồng".

Có lẽ bởi suy nghĩ ấy mà thời điểm dịch bệnh nóng bỏng, toàn tỉnh có khoảng 3 ngàn ĐVTN tình nguyện tham gia vào “cuộc chiến” chống dịch, đó là chưa kể lực lượng y, bác sĩ, chiến sĩ trẻ.

* Tình nguyện góp phần chăm lo thế hệ kế cận

Hướng đến thế hệ thiếu nhi, tổ chức Đoàn các cấp trong nhiệm kỳ qua đã trang bị mới trên 250 khu vui chơi thiếu nhi, xây dựng hàng chục Nhà khăn quàng đỏ, mô hình Thư viện xanh và Nhà vệ sinh thân thiện tại các trường tiểu học trên địa bàn tỉnh, giúp các em thiếu nhi có điều kiện học tập, vui chơi.

Điểm mới của phong trào tình nguyện nhiệm kỳ qua là đã triển khai được mô hình, dự án mới góp phần bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Một trong những mô hình đó là Hành trình bảo vệ mầm xanh được triển khai từ năm 2020 đến nay. Tham gia Hành trình bảo vệ mầm xanh là sinh viên tình nguyện của các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh sẽ lần lượt đến các trường tiểu học, THCS trên địa bàn tỉnh để tập huấn kiến thức, kỹ năng phòng, chống xâm hại trẻ em; phòng, chống tai nạn thương tích trẻ em; kỹ năng thoát hiểm và các kỹ năng cần thiết để bảo vệ bản thân trước các tình huống nguy hiểm.

Điều đặc biệt của hành trình ở chỗ, các hoạt động tuyên truyền được thực hiện bằng hoạt cảnh tái hiện các tình huống nguy hiểm thường xảy ra với các em và cách xử lý tình huống để bản thân không rơi vào nguy hiểm. Bằng hình thức trực quan sinh động giúp các em dễ hiểu, dễ nhớ và dễ thực hiện. Hành trình không chỉ tuyên truyền kiến thức, trang bị kỹ năng cho các em mà còn tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các bậc phụ huynh và cộng đồng xã hội về tầm quan trọng của công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.

Bên cạnh đó là dự án Vui bước em đến trường được triển khai từ trong Chiến dịch thanh niên tình nguyện Mùa hè xanh năm 2021. Theo đó, sinh viên tình nguyện tham gia dự án tiến hành khảo sát các trường ở vùng sâu, vùng xa để thực hiện dự án. Các trường được lựa chọn tham gia dự án sẽ được các sinh viên tình nguyện các trường đại học, cao đẳng và ĐVTN tại địa phương tiến hành cải tạo, sửa chữa các khu nhà vệ sinh sạch đẹp, thân thiện hơn, vừa tạo hứng thú cho các em mỗi khi đến trường, vừa lan tỏa ý thức giữ gìn vệ sinh, bảo vệ môi trường trong các em thiếu nhi.

Dự án còn xây dựng không gian làm việc tốt để từ đó nhân rộng những điều hay. Hoặc dự án cũng xây dựng tủ sách nhằm phát triển văn hóa đọc trong thiếu nhi… tạo môi trường để các em thiếu nhi ở vùng sâu, vùng xa có cơ hội phát triển toàn diện.

Chị NGUYỄN THANH HIỀN, Phó chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Đồng Nai, nguyên Phó bí thư thường trực Tỉnh đoàn: Phát huy tính chủ động, sáng tạo của ĐVTN

Phong trào thanh niên tình nguyện được triển khai thực hiện từ năm 1994 với tên gọi phong trào Ánh sáng văn hóa hè. Gần 30 năm, phong trào thanh niên tình nguyện vẫn là một trong những phong trào có sức hút lớn đối với ĐVTN, trở thành nhu cầu không thể thiếu của những người trẻ.

Trong giai đoạn hiện nay, để phong trào tình nguyện đạt hiệu quả và lâu dài, tôi cho rằng, đã đến lúc tổ chức Đoàn phải thay đổi cách thức tổ chức phong trào. Thay vì Đoàn tổ chức phong trào, ĐVTN là người tham gia thì nay Đoàn chỉ đóng vai trò kết nối, định hướng, còn ĐVTN là người tổ chức thực hiện. Kết quả của việc tổ chức thực hiện sẽ là động lực để ĐVTN tiếp tục phát huy. Có như vậy phong trào tình nguyện mới tiếp tục được lan tỏa một cách bền vững hơn.

Anh Đinh Văn Vỹ, đoàn viên H.Trảng Bom: Tình nguyện bằng cái tâm, nhiệt huyết của tuổi trẻ

Vì đam mê phong trào nên sau những ngày học tại TP.HCM, tôi dành 2 ngày thứ bảy, chủ nhật hằng tuần để tham gia các hoạt động phong trào tại địa phương. Tuy nhiên, tôi nhận thấy, khi tham gia các hoạt động tình nguyện, một bộ phận ĐVTN tham gia hời hợt, cho có, khiến cho hoạt động trở thành hình thức trong mắt người dân.

Tôi nghĩ rằng, mỗi ĐVTN xác định tham gia các hoạt động tình nguyện và làm bằng cái tâm và nhiệt huyết của tuổi trẻ. Có như vậy tuổi thanh xuân tươi đẹp sẽ không hoài phí.

Chị BÙI THỊ YẾN LINH, sinh viên Khoa Dược Trường đại học Lạc Hồng: Kết nối và phát huy vai trò của các nhóm tình nguyện

Tôi nhận thấy bên cạnh các hoạt động tình nguyện của tổ chức Đoàn, có rất nhiều nhóm, CLB tình nguyện của thanh niên. Về cơ bản, hoạt động của các CLB, nhóm tình nguyện tương đối giống nhau - đều vận động nguồn lực, hỗ trợ cho những hoàn cảnh khó khăn trong xã hội. Cũng có CLB, nhóm hỗ trợ các hoạt động Đoàn, Hội tại địa phương…

Theo tôi, tổ chức Đoàn, Hội nên có sự phối hợp kết nối, định hướng để họ có thể phát huy hơn nữa tinh thần tình nguyện, triển khai các hoạt động tình nguyện một cách có chiều sâu, không dàn trải, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động tình nguyện.          

Cẩm Tú (ghi)

Nga Sơn