Xây dựng hệ thống hợp tác xã kiểu mới

Các địa phương của Đồng Nai tiếp tục tập trung ưu tiên phát triển kinh tế tập thể, đặc biệt là các mô hình HTX kiểu mới vì đây vẫn là cầu nối hữu hiệu nhất giữa nông dân, doanh nghiệp và Nhà nước....

HTX Ca cao, điều Định Quán (H.Định Quán) mong được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi cho cánh đồng lớn cây ca cao. Ảnh: L.Quyên

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Chánh nhấn mạnh, mục tiêu của tỉnh là phấn đấu có những HTX kiểu mới có quy mô cả ngàn ha canh tác; ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, xây dựng được thương hiệu bằng uy tín chất lượng để tham gia vào thị trường xuất khẩu. Chính vì vậy, phát triển HTX luôn được tỉnh chú trọng nhưng không chạy theo phong trào mà phải lấy hiệu quả làm gốc. Tỉnh sẽ tạo mọi điều kiện hỗ trợ nâng chất cho các HTX nông nghiệp trong thời gian tới.

* Khắc phục những hạn chế

Những khó khăn chính khiến các HTX nông nghiệp chưa phát triển được như kỳ vọng là về nguồn vốn, mặt bằng sản xuất, nguồn nhân lực có trình độ, khả năng tiếp cận, ứng dụng công nghệ cao còn hạn chế, đầu ra cho sản phẩm gặp khó khăn…

Hiện nay, Nhà nước có rất nhiều gói ưu đãi vốn vay trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và đặc biệt ưu tiên cho các mô hình kinh tế tập thể. Tuy nhiên, trong thực tế, nhiều HTX có nhu cầu vay vốn ưu đãi để phát triển sản xuất nhưng không dễ tiếp cận.

Ông Nguyễn Quang Hòe, Giám đốc HTX Dịch vụ tiểu thủ công nghiệp Long Khánh (TP.Long Khánh) chia sẻ: “Một trong những khó khăn lớn nhất của HTX hiện nay là nguồn vốn để phát triển sản xuất. Ban giám đốc HTX từng nhiều lần làm hồ sơ vay vốn, đi gõ cửa nhiều ngân hàng nhưng hầu như chưa tiếp cận được gói vốn vay ưu đãi nào. Tuy Nhà nước có chương trình hỗ trợ HTX được vay vốn không cần tài sản thế chấp nhưng thực tế ngân hàng nào cũng đòi tài sản thế chấp và thường cho vay thấp hơn nhiều giá trị thực của đất đai thế chấp”.

Khó khăn về mặt bằng sản xuất, Bí thư Huyện ủy Trảng Bom Phạm Xuân Hà cho biết, thế mạnh của địa phương là có vùng chuyên canh quy mô lớn về cây chuối và thanh long. Mục tiêu của huyện là thu hút doanh nghiệp, HTX tham gia xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ nhưng gặp khó khăn về nguồn vốn, thiếu mặt bằng để đầu tư kho, bãi trong thu hoạch, sơ chế, bảo quản.

Theo ông Hà: “Huyện rất mong tỉnh hỗ trợ về cơ chế cho HTX tại địa phương tiếp cận gói hỗ trợ vốn để đầu tư dây chuyền thu hoạch chuối tự động vì hiện những thiết bị này chưa có trong danh mục hỗ trợ. Ngoài ra, doanh nghiệp muốn đầu tư nhà xưởng sơ chế, kho lạnh bảo quản tại vùng nguyên liệu nhưng chưa có nguồn quỹ đất cũng là khó khăn không nhỏ cần tháo gỡ”.

* Nâng chất cho đội ngũ quản lý

Góp ý để nâng tầm các HTX đáp ứng được yêu cầu hội nhập, ông Huỳnh Lam Phương, Trưởng cơ quan đại diện phía Nam Liên minh HTX Việt Nam cho rằng, ngoài việc thụ động chờ sự tháo gỡ, hỗ trợ từ phía Nhà nước, sự tích cực và làm việc hiệu quả của ban quản trị các HTX có vai trò rất lớn nếu muốn tiếp cận được các chính sách hỗ trợ.

Cũng theo ông Phương, vấn đề khiến nhiều HTX gặp khó khăn khi bước ra sân chơi lớn còn ở năng lực đội ngũ quản lý HTX còn hạn chế, nhất là về năng lực quản trị, marketing... Các HTX không nên quá trông chờ sự hỗ trợ từ bên ngoài mà phải tự hoàn thiện, nâng dần nội lực tự thân. Trong đó, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý có vai trò quyết định.

Cùng quan điểm, TS Trần Công Thắng, Phó viện trưởng Viện Chính sách và chiến lược nông nghiệp - phát triển nông thôn nhấn mạnh, ngoài các chính sách hỗ trợ về vốn, thị trường, nhất là xây dựng thương hiệu cho HTX thì việc đào tạo nguồn nhân lực cho HTX cũng đóng vai trò quyết định. Vì HTX muốn thay đổi, hoạt động hiệu quả như một doanh nghiệp thì phải có ban quản trị có tư duy, năng lực của chủ doanh nghiệp. Chính vì vậy, trong định hướng phát triển HTX của Nhà nước, nội dung đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý của HTX, đặc biệt là đội ngũ cán bộ trẻ đặc biệt được chú trọng.

Lê Quyên