Sản xuất nông nghiệp ứng phó với biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu ngày càng ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp. Theo đó, nông dân, doanh nghiệp (DN) trong lĩnh vực nông nghiệp buộc phải quan tâm ứng dụng những kỹ thuật, công nghệ mới để thích ứng với tình hình biến đổi khí hậu.

Mô hình trồng rau, trái trong nhà màng tại Công ty TNHH Thương mại Trang Trại Việt (xã Xuân Trường, H.Xuân Lộc). Ảnh: B.Nguyên

Nắm bắt nhu cầu này, các DN trong lĩnh vực nông nghiệp đã đưa ra nhiều sản phẩm, công nghệ để làm nông thông minh hơn.

* Lo mất mùa

Thời tiết những năm gần đây ngày càng trở nên cực đoan hơn, tình hình sâu bệnh cũng diễn biến phức tạp gây hại đến năng suất cây trồng. Mất mùa do ảnh hưởng của thời tiết thất thường trở thành nỗi lo thường trực với nông dân.

Vài năm trở lại đây, nông dân trên địa bàn tỉnh đua nhau chặt bỏ cây điều ngoài nguyên nhân giá bán hạt điều thường ổn định ở mức thấp còn có lý do rất lớn là thời tiết thất thường khiến cây trồng này liên tiếp mất mùa. Nông dân trồng điều thường xuyên đối mặt với cảnh thua lỗ vì vừa mất mùa, vừa mất giá. Theo nhiều nông dân trồng điều trên địa bàn tỉnh, cây điều khá “nhạy cảm” với thời tiết nên vài năm trở lại đây thường xuyên bị mất mùa do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Thu nhập của nông dân trồng điều đứng ở mức thấp so với nông dân trồng các loại nông sản khác.

Không chỉ cây điều, hồ tiêu từng được ví là “vàng đen” vì thuộc tốp đầu về lợi nhuận. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, hồ tiêu kém dần lợi thế cạnh tranh với các cây trồng khác do bị mất mùa vì biến động thất thường của thời tiết.

Ông Nguyễn Đức Ban, nông dân trồng tiêu tại xã Thanh Sơn (H.Tân Phú) so sánh, trước đây hồ tiêu thuộc tốp đầu về lợi nhuận, nhiều nhà vườn thu cả tỷ đồng/ha tiêu. Thế nhưng, 3-4 năm trở lại đây, thời tiết thất thường là nguyên nhân chính khiến năng suất hồ tiêu giảm mạnh. Cùng với đó, giá hồ tiêu liên tục giảm khiến nông dân đua nhau chặt bỏ cây trồng này vì thua lỗ.

Thời tiết biến động bất thường cũng là một trong những nguyên nhân làm tăng cao rủi ro lây lan dịch bệnh trên đàn vật nuôi. Đặc biệt, từ đầu năm đến nay, thời tiết lạnh kèm mưa trái mùa là điều kiện thuận lợi để các dịch bệnh nguy hiểm như: cúm gia cầm, dịch tả heo châu Phi, lở mồm long móng, tai xanh... dễ phát sinh và lây lan.

* Ứng dụng công nghệ vào sản xuất

Ứng phó với biến đổi khí hậu khiến thời tiết biến động thất thường, nông dân tích cực sử dụng những giống mới có năng suất, chất lượng cao với thời gian sinh trưởng ngắn, thích ứng với điều kiện thời tiết. Ngoài ra, các mô hình sản xuất an toàn trong nhà màng, nhà lưới ngày càng được nhân rộng trên địa bàn tỉnh.

Trong chăn nuôi, các trang trại đã mạnh dạn ứng dụng công nghệ chuồng kín (chuồng lạnh) với quy trình chăn nuôi tự động để vật nuôi được sinh trưởng trong môi trường tiểu khí hậu phù hợp, đảm bảo an toàn dịch bệnh. Ở lĩnh vực nuôi thủy sản, nhiều hộ nuôi ứng dụng công nghệ cao để kiểm soát tốt về con giống, an toàn dịch bệnh được đảm bảo nhờ xử lý tốt nguồn phân tôm dưới đáy ao, sử dụng hệ thống máy quạt nước, máy sủi trong các ao nuôi làm tăng hàm lượng oxy trong nước; bên trên giăng lưới lan giúp cho con tôm ổn định thể chất, chống chịu với thời tiết bất thuận như nắng nóng hoặc mưa kéo dài…

Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Trang Trại Việt (xã Xuân Trường, H.Xuân Lộc) Trần Quang Tính chia sẻ, DN đầu tư trang trại nuôi gà với quy mô lớn, thiết kế hoàn toàn tự động từ hệ thống cho ăn đến thu gom phân gà, hệ thống làm mát... nên trại nuôi không mùi, không ruồi. Trên cơ sở đó, DN cung cấp cho các trang trại thiết bị chăn nuôi theo quy trình khép kín với chất thải được thu gom, đưa về nhà máy của DN để làm phân bón hữu cơ. DN cũng đầu tư trang trại nhà màng trồng rau, trái sạch với quy mô 13ha. Theo ông Tính: “Chúng tôi có chương trình hợp tác với nông dân ở nhiều địa phương trồng trái cây sạch. DN sẽ chuyển giao quy trình kỹ thuật canh tác nhà màng, cung cấp nguồn phân bón hữu cơ và bao tiêu sản phẩm cho nông dân”.

Bình Nguyên