Hoạt động nghiên cứu, phát triển sản phẩm (R&D) trong doanh nghiệp (DN) đóng vai trò quan trọng nhằm tạo ra các sản phẩm mới phục vụ nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng. Tuy nhiên do chưa quan tâm nhiều đến vấn đề này nên hầu hết các DN Việt Nam khó giành thế chủ động trước sự cạnh tranh của DN nước ngoài.
Hoạt động nghiên cứu, phát triển sản phẩm (R&D) trong doanh nghiệp (DN) đóng vai trò quan trọng nhằm tạo ra các sản phẩm mới phục vụ nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng. Tuy nhiên do chưa quan tâm nhiều đến vấn đề này nên hầu hết các DN Việt Nam khó giành thế chủ động trước sự cạnh tranh của DN nước ngoài.
 |
| Ông Đặng Trần Hoàng Thụy, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất thương mại Thiên Triều An giới thiệu sản phẩm mới nước uống mật ong chanh sả gừng thương hiệu Ever đến người tiêu dùng. Ảnh:V. Gia |
Để hội nhập, DN phải coi trọng nghiên cứu, phát triển sản phẩm mới, lấy đó làm sức mạnh cạnh tranh, khẳng định thương hiệu, giá trị sản phẩm trong xu hướng tiêu dùng ngày càng biến đổi nhanh.
* Hiệu quả thấy rõ từ việc phát triển sản phẩm mới
Là nhãn hiệu đạt tiêu chuẩn hàng Việt Nam chất lượng cao, các chủng loại sản phẩm đồ uống nhãn hiệu Ever của Công ty TNHH thương mại Thiên Triều An (TP.Biên Hòa) luôn được chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng.
DN này hiện có 4 dòng sản phẩm chủ lực là: nước yến nha đam Ever, nước chanh muối Ever, nước suối Ever và nước tăng lực Red Bear, được người tiêu dùng tin tưởng, bình chọn “Hàng Việt Nam chất lượng cao” từ năm 2018. Năm 2019, với chiến lược mở rộng sản xuất, đa dạng sản phẩm, Thiên Triều An tiếp tục cho ra sản phẩm nước yến nha đam Thanh Đảo và nước yến nha đam mật ong.
Đặc biệt, từ đầu năm 2020, dịch Covid-19 lan rộng, người tiêu dùng quan tâm hơn đến sức đề kháng cho cơ thể. Nắm bắt tâm lý này, công ty đã dành thời gian nghiên cứu và tung ra thị trường sản phẩm nước uống mật ong chanh sả gừng được chế biến từ nguyên liệu thiên nhiên, có tác dụng tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Để nhận diện thương hiệu, dịp ra mắt sản phẩm, công ty đã tặng hàng chục ngàn chai nước uống cho người dân trên địa bàn Đồng Nai, TP.HCM…
Tương tự, ông Đinh Văn Phòng, Giám đốc Công ty TNHH An Vượng Phúc (H.Long Thành) cho hay DN của ông chuyên lĩnh vực gia công cơ khí, sản xuất và cung cấp các chi tiết máy, phục vụ cho nhà máy trong khu công nghiệp. Nhận thấy người nông dân còn phải sử dụng máy móc trong nông nghiệp với giá bán cao, ông Phòng đang chuyển hướng sản xuất, cung cấp các loại máy móc đến bà con nông dân. Tiêu chí hướng tới của công ty là máy móc bền, giá cả phải chăng nhưng lại dễ kiếm phụ tùng để thay thế.
Một DN khác chuyên xuất khẩu sản phẩm đèn ngủ trang trí sang thị trường Âu - Mỹ là Công ty TNHH Chiếc Lá Xanh (Khu công nghiệp Hố Nai, H.Trảng Bom). Ông Nguyễn Đức Tuấn Hải, Giám đốc công ty cho hay thị trường Âu - Mỹ có đặc điểm là tiêu dùng, mua sắm theo mùa và mỗi năm thị hiếu của người dân lại khác nhau. Vì vậy, để có thể bán được sản phẩm, DN này phải liên kết với đối tác ở các nước, đặc biệt là ở Mỹ để khảo sát nhu cầu tiêu dùng, xu hướng tiêu thụ sản phẩm cùng chủng loại của người dân. Từ đó xây dựng ý tưởng, thiết kế các sản phẩm đèn ngủ, đèn trang trí với chất liệu có nguồn gốc từ thiên nhiên, đáp ứng thị hiếu của người dân sở tại. Đây là điều rất quan trọng, khi có sự hợp tác với đối tác nước ngoài, DN Việt sẽ dễ nắm bắt thị trường hơn.
* Phải đặc biệt coi trọng sở hữu trí tuệ
Nhiều báo cáo nghiên cứu đã chỉ ra, so với các nước phát triển, thậm chí là các nước trong khu vực, tỷ lệ chi cho đầu tư, nghiên cứu phát triển sản phẩm của DN Việt đang ở mức thấp. Chi tiêu cho nghiên cứu, phát triển cũng thuộc nhóm thấp nhất khu vực, trong khi đây lại là chỉ số cho sự sáng tạo của nền kinh tế.
Bên cạnh đó, ý thức bảo vệ, sở hữu trí tuệ (SHTT) của DN còn chưa cao. SHTT sẽ bảo vệ sản phẩm sáng tạo của mình khỏi việc bị “đạo", "nhái” nhưng các DN khởi nghiệp ở Việt Nam đang không có kinh nghiệm về đăng ký quyền SHTT.
Ông David Ngô, Phó tổng giám đốc phụ trách về công nghệ tại Trung tâm Công nghệ cao TP.HCM, Chủ tịch Tập đoàn Ipplus chia sẻ, ông từng gặp gỡ, chấm thi cho nhiều bạn trẻ tại các cuộc thi khởi nghiệp. Qua đó ông nhận thấy rất nhiều người khi giới thiệu ý tưởng, sản phẩm khởi nghiệp đều không hề đăng ký quyền sở hữu trước đó. Điều này khiến họ có nguy cơ đánh mất đi ý tưởng của mình vào tay các nhà đầu tư. Do vậy, khi muốn khởi nghiệp cần hợp tác, tham khảo chuyên gia tư vấn về quyền SHTT để hỗ trợ vượt qua những khó khăn trên.
Theo ông David Ngô, SHTT đặc biệt quan trọng khi DN bắt đầu gặt hái được các kết quả trên thị trường, khi đó DN phải đối mặt với những vấn đề khá nghiêm trọng như: sản phẩm, dịch vụ, giải pháp bị sao chép, làm giả, làm nhái nhưng không có cách nào bảo vệ. Nặng nề có thể dẫn đến thua lỗ, phá sản. DN cũng có thể bị kiện vì vi phạm sáng chế của người khác. Ngoài ra, với một ý tưởng mới, công nghệ mới, có bằng sáng chế trong tay, giá trị sản phẩm sẽ khác hẳn.
Cùng đánh giá cao vai trò của nghiên cứu, sáng tạo sản phẩm mới, ông Mai Hữu Tín, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư U&I, nguyên Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam nhấn mạnh, đây là sự thể hiện cho sức mạnh, tính cạnh tranh của DN. Trong bối cảnh thế giới ngày càng thay đổi nhanh chóng, xu hướng tiêu dùng vì thế cũng biến đổi theo, việc nghiên cứu, phát triển sản phẩm, dịch vụ mới là yêu cầu bắt buộc đối với các DN nếu muốn cạnh tranh và phát triển. Bên cạnh việc cho ra đời sản phẩm mới thì vấn đề quảng bá thương hiệu, quảng bá sản phẩm cũng phải đặt lên hàng đầu.
Văn Gia
